وحید حاج سعیدی: وام ازدواج شما را خریداریم، استخدام با حقوق ۱۵ میلیون تومان، فیش حج شما را خریداریم، آموزش ریاضیات از ابتدایی تا دانشگاه، دستگاه تصفیه آب خانگی، قالیشویی با دستگاه و آب گرم، تعمیر فوری آیفون، لوله کشی ساختمان پذیرفته میشود، به یک منشی خانم نیازمندیم و...
اینها بخشی از پوسترهای تبلیغات محیطی هستند که به صورت اعلامیه، پوستر، بنر، تراکت، برچسب، دیوارنویسی و... بر روی در و دیوار، ایستگاههای اتوبوس، تابلوهای راهنمایی و رانندگی، پستهای برق و مخابرات، ستونهای برق و... در اکثرخیابان خودنمایی میکنند و آلودگی بصری و به تبع آن آلودگی محیطی ایجاد میکنند.
در سالهای اخیر که اصول و فنون بازاریابی «تبلیغات» را بخش اصلی و یک فرآیند اجتناب ناپذیر در بازاریابی و فروش بیشتر محصولات و معرفی خدمات میداند، تبلیغات به شکلهای مختلف در کشور رونق گرفته است و اکثر مردم ترجیح میدهند بخشی از سرمایه اولیه خود را برای توسعه کسب و کار یا معرفی محصولات خود صرف تبلیغات کنند. با وجود امکان اینکه در یک دهه اخیر تبلیغات به صورتها و اشکال مختلف نظیر فضای مجازی به ویژه اینستاگرام، ارسال پیامک گروهی، تبلیغات در صدا و سیما و اینترنت، استند، بیلبوردهای خیابانی، نصب بنر و پارچه نوشته، توزیع اعلامیه از طریق پست و... رونق گرفته است ولی هنوز هیچ کدام از شیوههای تبلیغاتی جدید جای تبلیغات کاغذی را نگرفته است و بسیاری از مردم ترجیح میدهند به سبب ارزانی و در دسترس و فراگیر بودن، در تبلیغات و توسعه کسب و کار خود، از تبلیغات کاغذی و پوسترهای تبلیغاتی استفاده کنند.
هر چند استفاده از کاغذ به سبب قابلیت بازیافت فی نفسه ایرادی ندارد ولی آنچه که در این بین مغفول مانده است، فرهنگ تبلیغات و نحوه استفاده از این شیوه تبلیغاتی و توجه نکردن به زیبایی بصری شهر و در نهایت آلودگی شهر در اثر عدم جمعآوری برگههای تبلیغاتی میباشد. امروزه افرادی در سطح شهر با دریافت مبلغی به توزیع آگهیها و اعلامیههای کاغذی مبادرت میکنند که این کار را به صورت توزیع دستی اعلامیه بین افراد یا چسباندن روی دیوارها انجام میدهند. در شیوه توزیع دستی اعلامیهها، معمولاً افراد پس از خواندن آگهی یا حتی قبل از خواندن آن را در سطح پیاده رو یا خیابان رها میسازند و باعث آلودگی سطح پیاده روها و خیابانها میشوند. در خصوص اعلامیههایی که به دیوار الصاق میشوند، نیز باید گفت اکثر این اعلامیههای در مکانهایی نصب میشوند که عمدتاً صاحبان این اماکن و ساختمانها از نصب اعلامیهها رضایت ندارند و در اسرع وقت به امحاء اعلامیههای موجود مبادرت میکنند.
برگههای تبلیغاتی، زامبیهای دیوار پوش!
امروزه بسیاری از صاحبان حرف و ارائهدهندگان خدمات، ترجیح میدهند برگههای تبلیغاتی خود را با چسب بر روی دیوارهای شهر بچسبانند و هر قدر چسب محکمتر و قویتر بهتر! شاید استفاده از سریش معمولیترین و قدیمیترین و ارزانترین شیوه در چسباندن اعلامیهها باشد، ولی برخی از افراد از چسب چوب ( به جهت چسبندگی بیشتر) یا چسبهای شیمیایی برای الصاق اعلامیه استفاده میکنند که بالتبع کندن این اعلامیهها سختتر خواهد بود. با وجود اینکه شهرداریها در اکثر شهرهای استان اقدام به نصب تابلوهایی جهت نصب اعلامیه نمودهاند، متأسفانه باز هم شهروندان از سطح دیوارهای اماکن عمومی و خصوصی و تابلوهای مختلف و حتی پستهای برق و مخابرات و صندوقهای پست برای نصب اعلامیه استفاده میکنند و موجبات نارضایتی شهروندان را فراهم میآورند. چرا که کندن این اعلامیهها باعث آسیب رساندن به رنگ دیوار یا سطح دیوار میشود، در ثانی پس از کندن نیز احتمال الصاق اعلامیههای مجدد بسیار بالا یا به عبارتی حتمی است! البته آسیب رساندن به تجهیزات ادارات برق، مخابرات و پست بخشی دیگر از این خسارات محسوب میشود و این ادارات همه ساله مجبور به رنگآمیزی مجدد و پاکسازی تجهیزات خود میباشند.
تبلیغات با اسپری، غیر متمدنانهترین مدل تبلیغات
شاید به جرات بتوان گفت که غیر متمدنانهترین شیوه در تبلیغات کالا و خدمات استفاده از اسپری میباشد. هر چند میتوان اثر این مدل تبلیغات را به وسیله رنگ از روی دیوارهای رنگ شده یا به وسیله سیمان کاری مجدد از روی دیوارهای بتنی پاک کرد، ولی اثر این اسپریها به هیچ عنوان از روی سطوح سنگ کاری شده پاک نمیشوند و تقریباَ تا دو سانت به داخل سنگ نفوذ میکنند و به اصطلاح به خورد سنگ میرود که حتی با تراشیدن سنگ هم اثر این تبلیغات از بین نخواهد رفت. به علاوه کج سلیقگی، ناخوانا بودن و عجله در نوشتن باعث میشود اکثر نوشتههای این مدل تبلیغات به اصطلاح توی ذوق افراد بزند و کمتر با صاحبان این گونه کالاها و خدمات تماس گرفته شود.
برچسبها آفت درب منازل مسکونی و آپارتمانها
نوع دیگری از تبلیغات استفاده از برچسبهای تبلیغاتی است که به مرور در حال تبدیل شدن به یک معضل اساسی است. این برچسبها که عمدتاً بر روی درب منازل مسکونی نصب میشوند موجبات آلودگی بصری میشوند و به جهت استفاده از برخی مواد خاص در تهیه این برچسبها، کندن آنها موجب آسیب رساندن به رنگ درب منازل میشود. شاید توزیع این برچسبها بین ساکنان مجتمعها یا منازل مسکونی و در خواست از افراد مبنی بر چسباندن این برچسبها در دفترچه تلفن یا حتی روی برخی وسایل( نظیر ماشین لباسشویی، کولر و... ) اثرگذاری بیشتری داشته باشد. چرا که در صورت نیاز بلافاصله امکان یافتن تعمیر کار مورد نظر ممکن خواهد شد. کما اینکه در ادارات نیز به عنوان مثال برچسب تعمیر کاران دستگاههای کپی روی این دستگاهها نصب میشود.
قانون در مورد تبلیغات چه میگوید؟!
طبق قانون نصب اعلامیه روی دیوارهای مکانهای عمومی و خصوصی غیر قانونی است. بر اساس ماده ۹۲ قانون شهرداریها نوشتن هر نوع مطلبی یا الصاق هر نوشتهای بر روی دیوارهای شهر که مخالف مقررات شورای شهر باشد ممنوع است مگردر محلهایی که شهرداری برای نصب والصاق اعلانات معین میکند. با وجود نص صریح قانون در خصوص غیر قانونی بودن الصاق اعلامیه بر روی در و دیوار، به نظر میرسد حجم بالای اعلامیههای الصاقی در سطح شهرها مانع از اجرای قانون توسط عوامل شهرداریها میشود.
ایجاد ایستگاههای تبلیغاتی
آنچه مسلم است این است که ریشه بسیاری گرفتاریها در نبود یا کمبود آموزش و ایجاد فرهنگ شهروندی و طرحهای خلاقانه میباشد. به عنوان مثال شیشه دو کتابفروشی واقع در فلکه شهرداری گرگان به مرکزی برای نصب آگهیهای استخدام تبدیل شده و جویندگان کار و کار فرماها اولین گزینه برای نصب آگهی را همین دو کتابفروشی میدانند!
ایجادایستگاههای تبلیغاتی تبدیل آن به یک مکان پر ببینده جهت رؤیت اطلاعیههای کاریابی و استخدام و سایر تبلیغات میتواند، به عنوان یک طرح پایلوت در سراسر کشور تعمیم پیدا کند. به علاوه الزام صاحبان مشاغل و خدمات به استفاده از چسب نواری در الصاق اعلامیه، ایجاد محدودیت در الصاق اعلامیه و الزام به جمعآوری بعد از یک بازه زمانی مشخص، نصب سطلهای بازیافت در معابر عمومی ویژه کاغذ، گسترش شیوههای تبلیغاتی مدرن، تولید کتابهای زرد یا به عبارتی اطلاع نامههای استانی و شهرستانی جهت معرفی مشاغل به همراه آدرس و تلفن، کاهش نرخ تبلیغات از طریق پست، صدا و سیما و حتی بیلبوردهای تبلیغاتی و... از راهکارهای کاهش آلودگی بصری و محیطی به وسیله برگههای تبلیغاتی میباشد.
امید است خود شهروندان نیز در معرفی کالاها و خدماتشان فرهنگ شهروندی را مراعات کنند و برای کسب درآمد بیشتر به هر شیوهای متوسل نشوند و زیبایی شهر را فدای اهداف اقتصادی خود نکنند.
دیدگاهها