ایمنی و راحتی سفر یکی از اصلی‌ترین اهداف احداث آزادراه است که با توجه به شرایط توپوگرافی، جغرافیای کوهستانی و قرار گرفتن لرستان در مسیر جاده سراسری شمال به جنوب کشور، ایجاد این مسیرهای ترانزیتی اهمیت دوچندانی دارد.

به گزارش ایرنا، مسیر ترانزیتی شمال به جنوب کشور در ورودی لرستان از محل شهرستان بروجرد و در خروجی از مسیر پل‌دختر می‌گذرد که به همین منظور ۲ آزادراه بزرگ و مهم خرم‌آباد - پل زال و خرم‌آباد - بروجرد در این استان احداث شده است.

آزادراه خرم‌آباد - پل زال به طول ۱۰۴ کیلومتر واقع در محور سراسری شمال به جنوب و در مسیر بندر امام خمینی (ره) یکی از شاهراه‌های ترانزیتی استان و کشور محسوب می‌شود که سال ۸۹ با هزینه حدود هفت هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال ساخته شد.

تغییر مسیر از جاده قدیم و باریک خرم‌آباد - پل‌دختر، کاهش تصادفات، کاهش زمان سفر و صرفه‌جویی چشمگیر سالانه ۴۰۰ میلیارد ریال مصرف سوخت ‌(در زمان افتتاح) کاهش ۶۰ کیلومتری طول آزادراه نسبت به مسیر فعلی، کاهش چشمگیر بار ترافیکی و افزایش سرعت مطمئنه از جمله ویژگی‌های این محور است.

آزادراه خرم‌آباد - بروجرد نیز مردادماه امسال به بهره‌برداری رسید که برای این طرح به طول ۶۷ کیلومتر بیش از ۲۴ هزار میلیارد ریال هزینه شده است و ارزش روز آن به حدود ۶۰ هزار میلیارد ریال می‌رسد.

روان‌سازی تردد ۲۰ هزار وسیله نقلیه در روز، صرفه‌جویی سالانه ۷۳ میلیون لیتر بنزین و گازوئیل، کاهش ۶۰ دقیقه‌ای زمان سفر، کاهش سالانه ۱۹۶ هزار تن انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاهش زمان سفر و تصادفات و جلوگیری از تداخل تردد شهری و برون‌شهری در محور خرم‌آباد - اراک از مزایای این طرح ملی عنوان شده است.

 

با وجود هزینه‌های بالای راه‌سازی در لرستان به دلیل کوهستانی بودن شرایط و ضرورت احداث تونل در آزادراه‌ها، اما ایمنی موردنظر در بخش‌هایی از این مسیرها تا حدودی مغفول مانده و همین امر هم منجر به بروز حوادث متعددی در شاهراه‌های ترانزیتی استان شده است.

آزادراه خرم‌آباد - پل زال که در مسیر پل‌دختر به سمت اندیمشک واقع شده هر ساله در مواقع بارندگی و فصل سرد، با حوادث متعدد مواجه است و به دلیل ریزش کوه و یا آب‌گرفتگی تونل ها، امکان تردد خودرو ندارد و مسدود می‌شود.

این انسداد در حالی است که تنها مسیر جایگزین این آزادراه که جاده قدیم خرم‌آباد - پل‌دختر است در میان کوه و کنار رودخانه کشکان قرار دارد که قبل از سیل سال ۹۸ به دلیل عرض کم و شرایط جغرافیایی، ایمنی بالایی نداشت و پس از سیل نیز در نقاطی دچار آسیب جدی شده است و تردد خودروها به‌ویژه وسایل نقلیه سنگین در این محور بدون شک خطرناک و حادثه‌آفرین است و به همین دلیل خودروهای سنگینی که در مسیر بندر امام خمینی تردد دارند، کمتر از جاده قدیم استقبال می‌کنند.

با وجود این شرایط، تنها راه ایمن و مطمئن خودروها در مسیر ترانزیتی شمال به جنوب از آزادراه خرم‌آباد - پل زال می‌گذرد که در فصول بارندگی مسدود می‌شود و این انسداد حتی تا یک هفته هم به طول می‌کشد و راه زمینی لرستان و خوزستان قطع می‌شود.

ریزش کوه در این مسیر به‌اندازه‌ای جدی است که امسال یک نیروی راهداری بر اثر ریزش کوه و سقوط در رودخانه جان باخت و پیکر وی پس از ۱۷ روز توسط یک ماهیگیر در سد کرخه خوزستان پیدا شد.

شیب نسبتاً بالای این آزادراه از دیگر مشکلاتی است که ایمنی این مسیر را تحت شعاع قرار می‌دهد به‌نحوی‌که دی‌ماه امسال نقص فنی تریلر در محل عوارضی آزادراه موجب مرگ متصدی عوارضی شد.

به گفته کارشناسان، عوارضی آزادراه خرم‌آباد - پل زال در انتهای مسیر جنوب به شمال این آزادراه و در منطقه‌ای شیب‌دار واقع‌شده که پیش از این نیز شاهد چنین حوادثی بوده است بنابراین جانمایی نه چندان مناسب عوارضی، موجب بروز حوادث شده است و هیچ ضمانتی وجود ندارد که این دست اتفاقات ناخوشایند تکرار نشود.

 

آزادراه تازه تأسیس خرم‌آباد - بروجرد که گفته می‌شود ارزش روز آن ۶ هزار میلیارد تومان است، تابستان امسال با حضور وزیر وقت راه و شهرسازی افتتاح شد و در همان روز نخست افتتاح، حادثه رانندگی در این مسیر، تردیدهایی در خصوص ایمنی آن ایجاد کرد چراکه به گفته کارشناسان، شاید اگر روشنایی این محور استاندارد و کافی بود تصادف روز نخست با چند کشته رخ نمی‌داد.

از طرفی این محور همچنان فاقد پایگاه اورژانس جاده‌ای، هلال‌احمر و مرکز استقرار پلیس‌راه است و در حالی که زمان طلایی برای رسیدگی به تصادفات و مداوای مجروحان وجود دارد، اما بدون شک فقدان این پایگاه‌ها موجب طولانی شدن روند امداد و نجات در تصادف‌ها می‌شود.

اعتراض فعالان اجتماعی و رسانه‌ها به استاندارد نبودن کامل آزادراه خرم‌آباد - بروجرد در زمان افتتاح نیز تأثیری نداشت و اعلام شد موارد ایمنی این مسیر به‌زودی محقق می‌شود اما مسیر ترانزیتی ۶ هزار میلیارد تومانی همچنان فاقد ایمنی کامل و مستعد حوادث ناگوار است.

باوجود تازه‌ساخت بودن مسیر، اما آسفالت مسیر در بسیاری از نقاط این آزادراه ته تنها کیفیت کمی دارد بلکه بسیار غیر فنی و بدون کیفیت است و سفر در محورهای قدیمی و حتی روستایی را تداعی می‌کند، از طرفی روشنایی این مسیر نیز جای سؤال دارد و همچنان مطالبه عمومی و رسانه‌های لرستان است.

جانمایی عوارضی این آزادراه نیز جای سؤال دارد به‌نحوی‌که پنجم اسفندماه جاری نیز یک دستگاه تریلر به دلیل سرعت غیرمجاز و بریده شدن ترمز با باجه عوارضی این آزادراه برخورد کرد و منجر به مرگ ۲ نفر از باجه داران این عوارضی شد.

بهرام ستاری معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری لرستان نیز روز بعد از حادثه به رسانه‌ها اعلام کرد پس از حضور در محل حادثه متوجه شدیم جانمایی نامناسب گیت (باجه) عوارضی قابل‌تأمل است، چراکه این عوارضی در محلی با شیب هشت تا ۱۰ درصد قرارگرفته و کنترل سرعت زیاد خودروهای سنگین در این شرایط سخت است که این امر منجر به حادثه می‌شود.

 

سرهنگ مرتضی چغلوند کارشناس حوادث ترافیکی و راهنمایی و رانندگی نیز می‌گوید: لرستان توپوگرافی خاصی دارد و به همین منظور طرح‌های راه‌سازی و عام‌المنفعه مانند راه‌سازی که در آن اجرا می‌شود باید از قبل با نظر کارشناسان تدوین و پیش‌بینی شود.

مرتضی چغلوند افزود: حضور میدانی و اظهارنظر کارشناسان ترافیکی قبل از اجرای طرح‌ها بسیار مهم و ضروری است تا جانمایی‌ها با نظر تخصصی و فنی آن‌ها صورت گیرد.

 

وی با تأکید بر اینکه برخی نقاط آزادراهی در لرستان باید اصلاح شود ادامه داد: بدون شک شیب تند، موجب بروز حوادث و نقص در سیستم ترمز کامیون‌ها می‌شود که با توجه به اینکه در آزادراه خرم‌آباد – بروجرد از فاصله ۹۰۰ متری تا باجه عوارضی، به صورت سرازیری است موجب بروز حوادث می‌شود.

وی اظهار داشت: در حادثه ماه جاری و جان باختن ۲ کارمند عوارضی، شاید اگر سرازیری منتهی به باجه نبود، راننده با ورود به مسیر مستقیم و بدون برخورد، موفق به کنترل خودرو می‌شد اما فاصله نزدیک شیب با باجه عوارضی، امکان هرگونه اقدام را از راننده می‌گیرد.

 وی پیشنهاد کرد: باجه‌های عوارضی باید جابجاشوند و در غیراینصورت نسبت به الکترونیکی کردن گیت ها به منظور حفظ جان کارمندان آزادراه اقدام شود.

به گفته سرهنگ چغلوند ریزش کوه، نبود روشنایی مناسب، عدم تخلیه به موقع دود در تونل ها و دسترسی غیرمجاز بومیان محلی از جمله نواقص جدی در ۲ آزادراه لرستان است که بدون شک در سال های آینده نیز در صورت عدم اصلاح، موجب حوادث دیگری نیز خواهد شد.

وی اضافه کرد: تخلیه دود خودرو در تونل های آزادراهی لرستان مناسب نیست و در زمان بارندگی در فرایندی مانند «لوله بخاری» آب وارد چرخ خودرو می‌شود و لیز می‌خورد.

 

سرهنگ محمد زارعی رییس پلیس‌راه لرستان نیز در این خصوص می‌گوید: در آزادراه خرم‌آباد - بروجرد از تونل نمک تا عوارضی، حدود ۱۱ کیلومتر شیب تند نامناسب وجود دارد که پس از اتمام این شیب، بعد از طی حدود ۹۰۰ متر به باجه‌های عوارضی منتهی می‌شود که این فاصله از لحاظ عملکردی، نامناسب و غیر ایمن است.

وی عنوان کرد: برابر سوابق، در چند ماهه گذشته هنگام افتتاح این آزادراه موارد مشابهی را هم داشتیم و متاسفانه در آن حوادث نیز چند نفر از هموطنان جان باختند.

وی با تاکید بر ضرورت جانمایی درست باجه‌های عوارضی در این مسیر گفت: با توجه به اقداماتی که انجام گرفته، معاون عمرانی و مدیر کل دفتر فنی استانداری لرستان در محل حضور پیدا کردند و مقرر شد یک تیم کارشناسی متشکل از پلیس‌راه، دفتر فنی معاونت عمرانی، راهداری و مسوولان آزادراه نسبت به بررسی تخصصی و کارشناسی درمورد اقدام کنند و در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به جابجایی محل باجه‌های عوارضی اقدام شود.

این درحالیست که به دلیل حساسیت موضوع و حفظ جان شهروندان، راهداری و حمل و نقل جاده‌ای لرستان اعلام کرد تردد خودروهای سنگین در محور آزادراهی خرم‌آباد - بروجرد تا اطلاع ثانوی ممنوع است اما در عمل اتفاقی رخ نداد و وسایل نقلیه سنگین در پیچ‌وخم‌های این آزادراه با بستر آسفالتی نه‌چندان نامناسب همچنان حضور دارند و هیچ دستگاهی پاسخگوی این امر نیست.

 

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان نیز گفت: آزادراه خرم‌آباد- پل زال نواقصی دارد که با توجه به موقعیت این محور، اصلاح و ایمن‌سازی این موارد باید در دستور کار قرار گیرد.

احمدرضا دالوند با تاکید بر اینکه آزادراه‌های استان به ویژه در مسیر خرم‌آباد - پل زال دارای نواقصی هستند تصریح کرد: مشکلات آزادراه خرم‌آباد به پل‌زال باید رفع شود تا با هر بارندگی شاهد انسداد این مسیر مهم و حیاتی کشور نباشیم.

وی تاکید کرد: نقاط حادثه‌خیز آزادراه‌های لرستان باید هرچه سریع‌تر شناسایی و با اولویت‌بندی، اصلاح شود تا آسیب مالی، جرحی و تلفات جانی در این محورهای سراسری به حداقل برسد و این زیرساخت‌ها به نقطه قوتی برای توسعه استان تبدیل شود.

وی با بیان اینکه جاده‌ها در برخی از مسیرها روشنایی مناسبی ندارند اظهار داشت: همچنین باید فضای مناسبی در مسیر آزادراه خرم‌آباد- بروجرد- اراک برای استقرار پلیس‌راه، هلال‌احمر و مراکز خدماتی و رفاهی در نظر گرفته شود.

دالوند گفت: آزادراه‌ها شاهراه‌ اصلی حمل‌ونقل جاده‌ای در کشور و مهم‌ترین زیرساخت‌های توسعه لرستان محسوب می‌شوند بنابراین ایمن‌سازی این ۲ مسیر و رفع نواقص موجود بسیار ضروری است و باید در دستور کار دستگاه‌های مرتبط قرار گیرد.

 

 

ایرنا/ الهام بابایی چگنی

دیدگاه‌ها