نزدیک به چند روز دیگر به انتخابات شورای شهر باقی مانده است، مقوله شوراها و ضرورت وجودی آن برگرفته از نظام فکری، مروج و شارح آن در اوایل انقلاب زنده‌یاد طالقانی است که به شدت مدافع سرسخت شوراها بود که این جدیت ناشی از نیم قرن تجربیات او در عرصه جامعه بود که خواهان اجرای شوراها در قالب مشارکت و دخالت مردم در امر سرنوشت خویش بود

و آن را بهترین ابزار اثربخش که این‌ ظرفیت را دارا است که حق طبیعی و اساسی مردم را نهادمند و تضمین شده نماید تمام‌قد از آن دفاع می‌کرد که بر اثر تلاش‌های او این اصل مهم در قانون اساسی کشور گنجانده شد که حوزه‌های وسیعی را در قالب واگذاری مستقیم قدرت‌ به مردم را شامل می‌شد که به‌شدت با اصل تمرکزگرایی قدرت منافات داشت و آن را کاهش می‌داد.

متاسفانه این اصل از قانون اساسی عملاً در محاق و دچار فراموشی شده بود که در دوران اصلاحات و وعده فعال شدن اصول مغفول و معطل مانده قانون اساسی دوباره مورد توجه و جنبه اجرایی به خود گرفت ولی عملا با آنچه که مدافعان آن می‌نگریستند تفاوت ماهوی داشت و اختیاراتی که برای آن پیش بینی شده بود بسیار تقلیل گرایانه است و اساسا شوراها با نگاهی که طرفداران پروپاقرص آن در جهت دخالت مردم در تعیین سرنوشت خویش‌ می‌خواستند فاصله دارد

 شوراها باید این توان را می‌داشتند در امر مربوط به توسعه هر منطقه بر اساس پتانسیل‌ها و ظرفیت‌ها که وجود دارد مختار باشند در قالب پارلمان شهری و شورای استان وضع قوانین نمایند که از ضمانت اجرایی برخوردار باشد یعنی اختیارات گسترده‌ای که به مردم و نمایندگان آنان در قالب شورا تعویض شود که فقط مباحث امنیتی خارج از مسؤولیتشان باشد و بیشتر در قالب یک مسئولیت حداکثری باشد ولی امروزه در عمل معطوف به سازمان شهرداری گریده که شورا در انتخاب شهردار و نظارت بر او و همچنین دخل وخرج شهرداری و جنبه مشاوره‌ای می‌تواند در فعالیت‌های عمرانی شهرداری دخالت نماید که همین مسئولیت هم در برخی امور با سلایق و تفاسیری مواجه می‌شود که نتیجه آن لوث شدن شورا خواهد بود به امید قرار گرفتن شوراها در جایگاه واقعی خویش و رسمیت یافتن قدرت واقعی مردم در قالب شوراها...

 

شورا به عنوان نهادی که کاراکتر آن را می‌توان در قالبی کاملاً مدنی و اجتماعی فرض نمود در صورت داشتن افراد مجرب و متخصص و آشنای با امور شهری و آگاه و مسلط بر قوانین حوزه شهر و شهرداری می‌تواند به‌عنوان بازویی توانمند و کارگشا در تسهیل خدمات بهتر و مؤثرتر که حق ذاتی و طبیعی شهروندان می‌باشد نقشی بسیار کارا و قوی بر عهده داشته باشد.

 تمام قدرت و خروجی شورا معطوف به انتخاب شهردار و نظارت می‌باشد که این انتخاب خود نشان‌دهنده سطح بینش و دغدغه مندی تک‌تک اعضای شورا در توجه به زیستی توأم با مؤلفه‌های کارشناسانه برای عموم شهروندان می‌باشد که در قالب شهردار خود را به وضوح هر چه تمام‌تر نشان می‌دهد بدون شک در کنار خصوصیات و شرایطی همچون کاردانی و متخصص بودن و پاک دستی و اصل پاسخ‌گویی در نزد اعضای شورا داشتن روحیه کار جمعی و تعامل با دیگر اعضای شورا از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است که می‌تواند شورا را در بستر خدمات بیشتر نسبت به شهروندان در سایه همفکری و وفاق عینیت بخشد متأسفانه به دلیل ضعف وعدم روحیه کارجمعی و بعضا خلاء تخصص افرادی که ادوار گذشته به شورا راه یافته‌اند باعث اصطکاک و محفلی شدن و دسته‌بندی‌های طایفه‌ای در شورا می‌شود که بدون توجه به مسئولیت‌ها و تعهدات آنان به مردم و شاهد غلبه حاشیه بر متن هستیم و همین عوامل باعث فاصله گرفتن شورا از وظایف اصلی خویش می‌شود.

همین انحراف می‌تواند باعث مشکلات در مجموعه‌ها و مسئولیت‌هایی که با نظارت شورا ارتباط دارد می‌گردد و همین عوامل و سابقه ذهنی که از عملکردها وجود دارد اعتماد و باور مردم را در معرض آسیب و خدشه قرار داده و یک نوع بی‌اعتمادی فراینده‌ای را پدید آورده که محصول ادوار گذشته می‌باشد و البته به خاطر نوپا بودن شوراها و نبود ساختار حزبی انتخابات این قبیل آفت‌ها و آسیب‌ها تا حدودی قابل توجیه است ولی حال بعد از گذشته پنج دوره متوالی می‌طلبد که افرادی انتخاب و به عضویت شورا درآیند که به‌دوراز هرگونه حاشیه‌سازی باشند که بهترین راه‌آورد و مشخصه انتخاب درست رجوع به کارنامه و رزومه افراد در گذشته است وجود شورایی پویا و کارآمد و دارای بدنه کارشناسی قوی قادر است تحولات عمیق و دامنه‌داری در زیرساخت‌های شهری را پدید آورد توجه به نظرات کارشناسان و افراد صاحب‌نظر و همچنین تعامل و هم سویی با نهادهای مدنی و استفاده از این ظرفیت‌ها خود می‌تواند ابزار مهمی در پیشبرد تصمیمات درست را به نفع منافع عمومی شهر به دنبال داشته باشد و اگر می‌خواهیم اتفاقات خوب به نفع شهر رقم زده شود از هرگونه انتخاب جزم گرایانه با نگاه‌های صرف طایفه‌ای و تعصب‌آمیز که در مغایرت کامل با مسئولیت شهروند بودن است اجتناب ورزیم و در انتخاب و کنش شهروند مدارانه خود نشان خواهیم داد که تعالی و بهتر شدن خدمات شهری و بهره‌مندی از مکان‌های عمومی و زیباسازی و مبلمان شهری خواسته و مطالبه حقیقی ماست و هرگز رأی خود را به افراد ناآشنا با مباحث حوزه شهری حتی اگر از نزدیکانمان باشد نخواهیم داد و برای یک‌بار هم شده کار را به اهلش واگذار می‌کنیم و مطمئن باشید که ثمره و خروجی آن در بلندمدت به نفع همه شهروندان است و شهری در خور نامش ارمغان انتخاب آگاهانه و شهروند مدارانه مان خواهد بود.

 

محسن رستمی

دیدگاه‌ها