سابقه تسهیلگری بیشتر به حوزه کسب و کار، آموزش، توسعه و مددکاری اجتماعی در نیمه دوم قرن بیستم می‌رسد؛ مانند بسیاری از مفاهیم در علوم اجتماعی تعاریف مختلفی راجع به پدیده‌های اجتماعی وجود دارد با این حال می‌توان تسهیلگری» را «نوعی تشویق گفت‌وشنود آزاد و باز در میان افرادی که نظرات و دیدگاه‌های متفاوت دارند دانست» و «تسهیلگر» «کسی است که کارها را ساده‌تر می‌کند به‌خصوص در جهت رسیدن به یک هدف مشترک در یک گروه».
دفاتر تسهیلگری به‌عنوان زیرمجموعه دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری در بسیاری از استان‌های کشور مشغول به کارند. راه‌اندازی دفاتر تسهيلگري از سال 96 در شوراي اجتماعي كشور تصويب شد و تاكنون 135 دفتر تسهیلگری در 22 استان و 36 شهر و جمعاً در 218 محله تشکیل شده است.در شهر خرم‌آباد به‌عنوان مرکز استان لرستان 8 دفتر تسهیلگری در 15 محله ازجمله محلات دره گرم شرقی و غربی، فلک الدین و میدان تیر، جهانگیر آباد و پاچنار، اسدآبادی و کرگانه، کوی علی‌آباد و شمشیر آباد، اسبستان و پشته مطهری، گل‌سفید و پشت بازار و ماسور فعالیت دارند.
دفاتر تسهیلگری به عنوان خانه‌های امن محله و همچنین حلقه واسطه بین شهروندان با نهادها و دستگاه‌های اجرایی و دولتی هستند. دفاتر تسهیلگری از پنج کارشناس تشکیل شده است؛ کارشناس اجتماعی، اقتصادی، شهرسازی، مددکاری و حقوقی و مدیر دفتر، همچنین هر دفتر جمعیتی نزدیک به 15 هزارنفری را تحت پوشش خود دارد.
شناخت محله، جلب مشارکت مردم، برنامه‌ریزی اجتماع‌محور، اعتمادسازی، بهبود کیفیت زندگی افراد، توانمندسازی افراد، حساس سازی و توجه به مسائل اجتماعی، درگیر ساختن جامعه هدف با مسائل و مشکلات، مشارکت اجتماعی شهروندان، تبدیل شهروندان منفعل به شهروندان مطالبه گر از جمله محورهای فعالیت دفاتر تسهیلگری به شمار می‌آید که خروجی این برنامه‌ها می‌تواند به توانمندسازی جامعه محلی ختم شود.
از زمان تأسیس دفاتر تسهیلگری در شهر خرم‌آباد با تلاش و همت مجموعه دفاتر تسهیلگری و همچنین همراهی‌ها و پیگیری‌ها و دغدغه مندی های راهبر استانی و مجموعه همکاران در امور اجتماعی و فرهنگی استانداری لرستان، دفاتر تسهیلگری شهر خرم‌آباد توانسته‌اند در پیشبرد اهداف و برنامه‌های ذکر شده تا حدی موفق عمل کنند، امید که این رویه با تعامل، همکاری و قدرت بیشتری همچنان ادامه داشته باشد تا شاهد نقش مثبت دفاتر تسهیلگری در توسعه مبتنی بر مشارکت مدنی و مردمی باشیم.
برای تسریع در روند برنامه‌ها و اقدامات دفاتر تسهیلگری و بهتر شدن این دفاتر توجه به نکات زیر ضروری به نظر می‌رسد:
1) لزوم همکاری و تعامل بیشتر رسانه‌ها با دفاتر تسهیلگری و توسعه محلی در شهر خرم‌آباد؛ رسانه‌ها می‌بایست در انعکاس مسائل و مشکلات محلات حاشیه‌ای پای‌کار باشند و کاستی‌های این محلات را به گوش مسئولین برسانند تا فرهنگ پاسخگویی و مطالبه گری تقویت گردد؛ بنابراین رسانه‌ها به‌عنوان نهاد تأثیرگذار می‌توانند یاری گر دفاتر تسهیلگری باشند.
2) لزوم همکاری و تعامل و ارتباط دفاتر تسهیلگری با انجمن‌های علمی و مدنی در سطح شهر برای تبادل ایده‌ها، تجربه‌ها و گفتگو پیرامون مسائل محلات حاشیه‌ای.
3) لزوم آگاهی و اطلاع کلیه دستگاه‌ها و نهادهای دولتی از فعالیت دفاتر تسهیلگری و توسعه محلی در شهر خرم‌آباد؛ برای تعامل و ارتباط بهتر با نهادهای دولتی در تسریع روند کارها
می‌بایست مسئولین ارشد دستگاه‌ها و نهادهای دولتی از فعالیت‌ها و اقدامات دفاتر تسهیلگری و وظایف محوله به‌خوبی آگاهی داشته باشند. متأسفانه به علت جابه‌جایی‌ها و عزل و نصب‌های فراوان بعضاً شاهد این امر هستیم که مسئولین دستگاه‌ها و نهادهای دولتی از فعالیت این دفاتر اطلاع دقیقی ندارند.
4) ارتقای سطح آگاهی و مهارت‌های تخصصی کارشناسان دفاتر تسهیلگری می‌تواند در بهبود عملکرد دفاتر تسهیلگری مؤثر باشد؛ بنابراین برگزاری دوره‌های آموزشی برای تقویت کارشناسان دفاتر تسهیلگری از طریق مجموعه امور اجتماعی و فرهنگی استانداری می‌تواند در این زمینه مفید باشد.
در پایان توجه به این نکته ضروری است که کارهای اجتماعی و فرهنگی در حوزه علوم انسانی زمان‌بر بوده و دفاتر تسهیلگری در کشور نو پا هستند، بنابراین با جریان سازی اجتماعی و توجه به مسائل و مشکلات محلات حاشیه‌ای می‌توان شاهد توسعه محلی مناطق حاشیه‌ای باشیم.
همچنین نباید فراموش کرد که توسعه‌نیافتگی لرستان فقط مختص شهر خرم‌آباد نیست، امید که با پیگیری‌ها و رایزنی‌های دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری لرستان، شاهد ایجاد دفاتر تسهیلگری در شهرهای کمتر توسعه‌یافته لرستان ازجمله نورآباد، کوهدشت و... باشیم.
امین روشن پور/ (کارشناس ارشد جامعه‌شناسی)/ یافته
دفاتر تسهیلگری و لزوم توجه به مشکلات محلات حاشیه‌ای؟!
توجه: هرگونه استفاده از مطلب با ذکر منبع و نام نویسنده، نشانه‌ی احترام شما به تلاش فرهنگی آن‌ها است.
کلیک کنید
دیدگاه‌ها