روزنوشت سیل ۱۲ فروردین ۹۸ لرستان/ آخرین سکانس: رسانه‌ها

نقش رسانه‌ها و تلنگاران و فضای مجازی در بازنمایی جهانی سیل ۱۲ فروردین ۹۸ لرستان بر هیچ کسی پوشیده نیست.

گوشی‌های هوشمندی که این روزها در دست شهروندان ایرانی است از هر ایرانی یک رسانه ساخته است.

روزهای پیشاسیل که خبر آمدن سیل به نقل از سازمان ناسا در شبکه‌های گروهی منتشر شد هزاران تلنویس دراین باره، هزار کامنت کوتاه و بلند در هزاران گروه و ده‌ها کانال خبری-تحلیلی تلگرامی بارگذاری کردند.

خبرنگاران زبده‌ی شهر پلدختر در رأس آنان عباس دارایی و رضا جودکی نژاد، بارها خطر ویرانی سیل در پل‌دختر را گوشزد نمودند، اگرچه بعد از سیل خود گرفتار شدند و تا چند روز، صدایشان بلند نشد اما همکارانشان در سراسر کشور و لرستان آنان را فراموش نکردند!

یک روز بعد از سیل بود که دو عکس در فضای مجازی رستاخیزی از عاطفه در سراسر ایران ایجاد کرد. یکی از آن‌ها عکسی بود که شیرمرد لر، خسته از هجوم سیل و گل‌ولای نامبارکش، سر بر زانو نهاده و اوج درماندگی و استیصال یک دلاور لرستانی به نمایش گذاشته شده بود.

دو دیگر عکسی از خانم سلیمانی نژاد از شهاب آسمانی بود که خانواده‌ای چهارنفره در جزیره‌ای که گرداگرد آن سیل فراگرفته بود نشسته و مصداق کامل بربادرفتگان، زانوان در بغل گرفته بودند.

این دو عکس در دو قاب، دو تریبون فراگیر شدند که در آن، مظلومیت مردم لرستان را به سراسر جهان مخابره کردند و البته رسانه‌های دیگری صدای خاموش مردم درمانده از سیل خروشان را در سراسر کشور به فریادی بدل کردند که در چهارگوشه‌ی این کشور پهناور، سیل مهربانی را به سمت سیل‌زدگان لرستان به جریان انداخت.

پیش‌قراول همه‌ی رسانه‌ها عکاسان بودند که در نخستین ساعات روز ۱۳ فروردین عکس‌های هوایی از شهری به زیرآب و گل رفته را به پایگاه‌های خبری و کانال‌های تلگرامی مخابره کردند، خبرنگار اعزامی استانداری ایمان بیرانوند که به همراه تیم امدادرسانی هلال‌احمر در نخستین ساعات روز بر فراز شهر معمولان و پل‌دختر رفت نخستین عکس‌ها را به فضای تلگرام فرستاد. لیلا سلیمانی نژاد از شهاب آسمانی نیز در همان ساعات اولیه عکس‌های تأثیرگذاری را منتشر کرد.

به‌تدریج و کم‌کم عکس خیابان‌های پر از گل، خودروهای به زیر گل رفته، ساختمان‌های چندطبقه‌ی در گل فروریخته، مردم گل‌آلود و...در تمام رسانه‌ها منعکس شد.

گزارش‌های زنده، کوتاه و نقطه‌به‌نقطه‌ی امین ساکی خبرنگار پایگاه خبری موج از طغیان رودخانه‌ها و حجم تخریب سیل و گزارش‌های میدانی خبرنگاران پایگاه خبری و تحلیلی یافته و تلاش‌های مدیرمسئول این پایگاه عبدالرضا قاسمی و عکاسش " مصطفی باقری" و گزارش‌های خانم فیضی به‌ویژه خانم مرادی از سیمای لرستان فراموش ناشدنی است.

کانال‌ها و پایگاه‌های خبری - تحلیلی، شبکه افلاک، یافته، تسنیم، رصد نیوز، رکنا، باشگاه خبرنگاران جوان، انتخاب، خبر فوری لرستان، منار، شاپور خواست، گفتار سبز، خاستگاه نیوز، بلوطستان، سه‌نقطه، فرین نیوز، کشکان، لکنا، عصر دلفان، سلام دلفان. ایشتار، سیمره، آوای لرستان، نیوز الیگودرز، رادیو تلگرامی، صدای کوهدشت، سلام سلسله، خبرگزاری مهر، فارس، ایرنا، ایسنا، صدای رسا، صدای فرهنگیان، لرستان خبر، صدای لرستان، اعتلای لرستان، همشهری لرستان، میرملاس نو، هومیان، قلم لر، بالاگریوه، زرک، چکیده خبر، دیوار شیشه‌ای، پژواک لرستان و بسیاری دیگر درپوشش خبرهای سیل سنگ تمام گذاشتند.

پس از قطع کامل سیستم ارتباطات مخابرات پل‌دختر با دنیا، یکی از اقدامات دولتی بسیار تحسین‌برانگیز، نصب بالن در پلدختر با حضور خود وزیر جوان وزارت فناوری اطلاعات ایران دکتر جهرمی بود با نصب این بالن بر فراز شهر پل‌دختر ارتباط مردم با جهان خارج از پل‌دختر برقرار شد.

پس از برقراری نخستین ارتباط با مناطق سیل‌زده میلیون‌ها کاربر اطلاعات مفیدی را از نیازهای منطقه به اشتراک ‌گذاشتند.

از مهم‌ترین اقدامات مثبتی که به‌واسطه رسانه‌های اجتماعی صورت گرفت، شناساندن مناطق آسیب‌دیده به افراد ناآشنا با منطقه بود...

ابوذر بابایی زاده مدیر پایگاه خبری تحلیلی خاستگاه نیوز در میزگرد خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: در جریان سیل پل‌دختر مردم این شهرستان طلا و وسایل زندگی را از خانه خارج نکردند اما حاضر نشدند بدون تلفن همراه، منزل خود را ترک کنند. مردم می‌دانستند تلفن همراه تنها راه احتمالی ارتباط با جهان خارج از این حادثه است. در واقع همه آن‌ها به‌عنوان شهروند خبرنگار نقش خود را بازی کردند.

در همین میزگرد، کیانوش رستمی استاد دانشگاه و مدیرمسئول هفته‌نامه سیمره نیز گفت: امروزه با ۲ نوع بحران در حوزه رسانه مواجه هستیم یکی تعریف خود بحران و دیگری روزنامه‌نگاری (به معنای مدرن) یعنی نه تعریف مشخص و حدود و صغور خاصی برای بحران داریم و نه ژانری به نام روزنامه‌نگاری بحران (برخلاف بسیاری از کشورها) برای ما تعریف شده است.

رسانه می‌تواند نقش تسریع‌کننده در عملیات امداد و نجات را داشته باشند و تصویر بزرگی از امید را ارائه بدهند.

علی گودرزیان(ع پایدار)