گاهی وقتها نیاز است تا ما انسانها در شرایطی قرار بگیریم تا هم خود و اطرافیانمان را بیشتر شناخته و با محک قرار دادن نوعدوستی و انسانیت خودمان را در معرض چالشی سخت به نام انسانیت قرار دهیم.
شاید تا به حال هم تصور کردهایم که مفاهیم بلندی مانند عاطفه و احساس، نوعدوستی، ایثار، انفاق تنها مختص انسان است و حیوانات و سایر مخلوقات بهحکم غریزه بهره چندانی از این مفاهیم نداشته باشند و بارها و بارها اشعاری از این دست را زمزمه کرده باشیم که خود مؤید این تفکر باشد:
نیش عقرب نه از ره کین است اقتضای طبیعتش این است
اما از طرف دیگر گاها به عینه، یا از طریق تکنولوژیهای جدید بشری صحنههایی را از حیوانات میبینیم که این تفکر را با چالشی سخت درگیر میکند.
صحنههایی مانند تردید حیوان درنده در مواجهه با شکاری که باردار است؛ یا تردید در مقابله با آهوبچهای که تازه متولدشده و یا کمک یک حیوان به هم نوعش درمواقع سختی و مشکل؛ اما ما انسانها در مقایسه با سایر جانداران معتقدیم که یکی از ویژگیهای انسان که با حسابهای مادی جور درنمیآید تفکیک انسانیت از انسان است؛ یعنی انسان چیزی است و انسانیت چیز دیگری است و این خاص انسان است؛ زیرا هر حیوانی از صفتش انفکاکناپذیر است؛ مثلاً نمیشود حیوان درندهای را پیدا کرد که صفت درندگی در او نباشد؛ اما این امکان وجود دارد که انسانهایی یافت شوند که صفت انسانیت نداشته باشند؛ یعنی اینکه یا از صفت انسانیت دور باشد و یا از این صفت ارزنده بیبهره باشد سر مطلب هم این است که: اولا معیار انسانیت و آنچه به انسان شخصیت میدهد مادی و محسوس و همراه با بدن انسان نیست تا هر کسی که بدن دارد آن را داشته باشد بلکه غیر مادی و از سنخ معنویات است و ثانیاً این اموری که انسانیت انسان را تشکیل میدهند فقط به سعی خود انسان ساخته میشود نه به دست طبیعت، از این روست که میتوان انسان منهای انسانیت را یافت. این روزها که کرونا ویروس در کشور ما شیوع پیدا کرده است و اضطراب و نگرانی در میان خانواده از ترس درگیر شدن با این ویروس بد یمن موج میزند شاید فرصتی مغتنم باشد تا مرز بین انسانیت و انسان بودن را با واژههایی مانند فرصتطلبی و سودجویی مشخص کنیم.
در کنار صحنههایی ازایندست مانند توزیع ماسک و اقلام بهداشتی میان مردم بهصورت رایگان؛ حرکتهای جهادی نیروهای مردمی در ضدعفونی کردن و گندزدایی اماکن، تهیه اقلام و مایحتاج برای سالمندان، ضدعفونی کردن دستگاههای خودپرداز در نیمهشب توسط بانوی سالمند که نمایش بیبدیل انسانیت و نوعدوستی را به رخ همگان مینمایاند و ما را به تحسین وادار میکند، صحنههای مشمئزکننده و تلخی همچون احتکار ماسک و اقلام بهداشتی توسط محتکران، گرانفروشی و کم فروشی هم دیده میشود که انسان بودن و انسانیت را به چالش میکشد.
عجیب است در این زمانه سخت که باید به فکر هم باشیم؛ کسانی پیدا میشوند که میخواهند با درد و رنج مردم تجارت کنند.
آیا شخصی که به احتکار ماسک میپردازد تا با کمیاب شدن آن و نیاز بیشتر مردم آن را به چند برابر قیمت بفروشد و با این سودهای نامتعارف آسایش و آرامش را برای خانوادهاش به ارمغان بیاورد با خودش فکر نمیکند که ممکن است این احتکار و تعلل در توزیع؛ باعث مرگ کودکانی معصوم یا سالمندانی شود و خانوادههایی را در ایام تحویل سال نو عزادار کند؟
چقدر سخت و دلخراش است فاصله گرفتن از ارزشهای اصیل انسانی در جامعهای که الگویی بهتماممعنا به نام امیرالمؤمنین علی علیهالسلام دارد که میفرماید: ((فَأَحْبِبْ لِغَیْرِکَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِکَ وَ اکْرَهْ لَهُ مَا تَکْرَهُ لَهَا؛ آنچه را که برای خود دوست داری برای دیگران نیز دوست بدار و آنچه را که برای خود نمیپسندی برای دیگران مپسند))
و در این عرصه سخت و گذرا باید یاد گرفت که درد اجتماع را حس کرد و «من» را تبدیل به «ما» کرد و درد مردم را از درد خویش بیشتر احساس کرد.
و قطعا این دوران سخت هم سپری میشود و مردم با همکاری، نوعدوستی و انسانیت کرونا ویروس را با سربلندی پشت سر خواهند گذاشت و سرافکندی و خجالت برای کسانی بر جای خواهد ماند که انسانیت و نوعدوستی را زیر پا گذاشتند و تلاش کردند تا از این آب گلآلود ماهی بگیرند.
دیدگاهها
بیخیال بابا مردم دارن میمیرن شما همش بلید خبر بیخود درج کنید.چراکسی جلوی احتکار کنندگان رو نمیگیره؟شما بجای پیگیری این مسله فقط دنبال مسایل کلیشه ای و خاله زنکانه هستید تروخدا بس کنید یافته