سازمان ملل متحد پسماند را اینگونه تعریف میکند اﺷﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﮑﺸﺎن آنها را نمیخواهند، ﯾﺎ ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آنها ﻧﺪارد، یا از آنها استفاده نمیکنند و به پردازش و دفع نیاز دارند.
با پیشرفت زندگی انسانها و همکنشی که بیشتر از گذشته با محیط زیست وجود دارد و تأثیرگذاری این دو بر هم مدیریت پسماند را حائز اهمیت میکند؛ و یکی از ضروریترین محورهای توسعه پایدار به شمار میآید. تولید انواع پسماند امری اجتنابناپذیر بوده و بیشک عدم توجه کافی به این موضوع میتواند تأثیر زیادی در تخریب محیطزیست داشته باشد.
نظافت معابر، جمعآوری و انتقال پسماندها، دفع و مراقبت پس از دفع، پردازش پسماند، نظارت و کنترل بر عهده سازمان مدیریت پسماند است؛ و مدیریت آن قطعاً مستقیم با شهرداری هست. با تصویب قانون مدیریت پسماندها در مجلس شورای اسلامی (اردیبهشت 1383) مدیریت پسماندها وارد مرحله جدیدی شد؛ و آئیننامه اجرایی آن در مردادماه 1384 به تصویب هیئتوزیران رسید و دستورالعملهای مربوطه برای وضعیت مدیریت پسماندها ابلاغ شد. جهت تحقق اصل پنجاهم (50) قانون اساسی و بهمنظور حفظ محیطزیست کشور از آثار زیانبار پسماندها و مدیریت بهینه آنها، کلیه وزارتخانهها و موسسات و نهادهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی و کلیه شرکتها و مؤسسات و اشخاص حقیقی و حقوقی، موظفاند مقررات و سیاستهای مقرر در این قانون را رعایت نمایند.
و اما نکته مغفول مانده که موردتوجه قرار نگرفته و مهمترین مفهوم در مدیریت پسماند میباشد و از هدر رفتن سرمایههای ملی و منابع مفید جلوگیری میکند و مصرف بیرویه مواد خام و مصرف انرژی را کاهش میدهد و همچنین تولید گازهای گلخانهای کاهش مییابد. چیزی نیست جز مسئله بازیافت که البته بازیافت، این روزها باید معنی شود چیزی که با مشقت به دست میآید؛ و یک عده نسبت به ارگانهای مسئول بسته به این امر سبقت گرفتند.
در این روش افراد با سرکشی به سطل زباله و جمعآوری مواد بازیافتی آنها را برمیدارند. در حال حاضر بار اصلی تفکیک زباله را در شهرها زباله گردها به عهده دارند. شاهد این ادعا افزایش تعداد آنهاست؛ و در نهایت سود این زبالهگردی نصیب افراد پشت پرده میشود.
زباله گردی چهره شهر را زشت کرده، به دلیل اینکه تفکیک زباله به شیوهی غیربهداشتی انجام میشود سلامت زباله گردها و اطرافیانشان را به خطر انداخته، با همه اینها معیشت انسانهای قابلتوجهی را تأمین میکند. مشكلات معیشتی و درآمدی بخشی از دلایل زبالـه گردی را شامل میشود. بیكاری و نیـافتن شغل، محدودیتی است كه افراد را مجبور به یافتن راه دیگری بـرای پاسـخ بـه نیازهایشـان میكند. کسب وکاری که شهرداری میتوانست بهدرستی آن را هدایت و به سرانجامش برساند و از آن منبع درآمدی پایدار بسازد. ولی بهواسطه همه ضعفها، به رقابتی شدید مبدل شده که قانونی جز چُست و چابک بودن ندارد و زبالهها برای کسی هست که زرنگتر باشد.
به امید روزی که با همت مسئولین و ایجاد زیر ساختهای مناسب و ایفای نقش مؤثر سازمانهای مردمنهاد مشکلات یکی پس از دیگری از این شهر رَخت بندند.
رَبِّ هَبْ لی حُکْماً وَ أَلْحِقْنی بِالصَّالِحینَ
علی محمدی/ یافته
دیدگاهها