از آثار انسان مدرن امروز تولد دنیای تکنولوژی و به‌تبع عصر ارتباطات است. فرصتی مغتنم که کره زمین با این وسعت کلان را مبدل به دهکده‌ای کرده است.
دهکده‌ای که در سایه‌ی فناوری مدرن، اهالی‌اش از مواهبی برخوردارند که به هیچ وجه قابل قیاس با انسان صدسال قبل نیست. اگر استارت انسان مدرن را در قرن معاصر و ماقبل آن با اختراع ماشین بخار جمیزوات مخترع اسکاتلندی بدانیم، متعاقب آن اختراع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ آلمانی و الکتریسیته توسط تسلا و اختراعات زنجیره‌وار در حوزه صنعت موجبات مقدمه مدرنسیون انسان را رقم زد. البته در حوزه علوم انسانی افرادی چون مارتین لوتر و مارکس و زیگموند فروید و... نقش‌هایی ایفا کردند که تأثیر آن بر پیشرفت دنیای غرب بر هیچ‌کس پوشیده نیست.نظربه کتاب موج سوم تالیف الوین تافلر بشر در سه بخش توانست مراتب مدرنیته را تجربه کند؛ اما تافلر نمی‌دانست که بعد از امواج اول و دوم و سوم بشر امواج چهارم و پنجم را هم درمی‌نوردد. موج چهارم شامل دنیای دیجیتال و الکترونیک و به‌تبع آن عصر اینترنت و موج پنجم امروز بشر فضا را تجربه می‌کند.
یکی از فرزندان موج چهارم دنیای مجازی است که امروز هر انسانی دو نفر محسوب می‌شود و گاها می‌تواند در سایه اکانت فیک به چند نفر تکثر یابد و یک نفر واقعی چند بدل داشته باشد این فضا علیرغم همه‌ی خدماتش هنوز محل مناقشه است و طرفداران و منتقدان خود را دارد. این رویکرد مهم در کشور ما هنوز فاقد دو پارامتر مهم است یک؛ عدم فرهنگ‌سازی قبل از ورود فناوری که موجب بروز معضلات عدیده حقوقی و اجتماعی و خانوادگی و...شده است. دوم؛ خلأ قانونی مدون در دستگاه قضا؛ که با همت مدیران و نمایندگان اقدام به تدوین قوانین تحت عنوان جرائم رایانه‌ای و مواردی چون پلیس فتا گردیده است. اما در موازات قوانین جرائم رایانه‌ای و تجارت الکترونیکی، قوانین حقوقی رایانه‌ای هم تدوین شده است؟
خلأ دیگری که موجود است تعیین تکلیف وصیت و ارث اکانتهای فرد متوفی که پس فوت فرد صاحب اکانت تلگرام. ایمیل. جیمیل. اینستاگرام و.. که هنوز تعیین تکلیف نشده است؛ مثلاً اگر صاحب اکانت یک کانال قانونی و مجوزدار و رسمی و معتبر فوت شود آثار حقوقی آن ازجمله ارث این اکانت چه تکلیفی خواهد داشت؟
آیا با فوت صاحب اکانت کانال مذکور یا پیج آن، آن‌هم حذف می‌شود یا به وراث آن منقل می‌شود یا گزینه دیگری مفروض می‌شود؟
این‌ها و سؤالاتی از این دست لزوم تدوین قانون مدونی را می‌طلبد که گریز از آن امروز دیگر اجتناب‌ناپذیر است؛ و قانون‌گذار می‌باید در این خصوص ورود نموده و اقدام به تدوین قوانین مقتضی نمایند.
اکانتهایی که بعضا ازنظر حقوق مادی منبع درآمد خرد و کلان است و نیز دارای حقوق معنوی‌ای مانند کانال‌های معتبر اساتید دانشگاه و مخترعان و نوآوران و هنرمندان و ژورنالیست‌ها و...هستند. و قانون مالکیت معنوی آن‌ها مغفول مانده است.
در بحث وصیت وارث با توسل به فقه پویا و نیز منابعی معتبر چون شرح لمعه امروز ایران در زمره ریزبین‌ترین قوانین مدنی در جهان مدرن است و نیاز امروز نیز ایجاب می‌کند قانون‌گذار نسبت به تعیین تکلیف موارد مذکور اقدام مقتضی را ایفا نماید.بدیهی است که برآورده کردن این مهم گامی روبه‌جلو برای دستگاه قضا و مردم ایران خواهد بود.
پرویز چراغی/کارشناس حقوق
وصیت و اکانت
توجه: هرگونه استفاده از مطلب با ذکر منبع و نام نویسنده، نشانه‌ی احترام شما به تلاش آن‌ها است.
کلیک کنید
