یكی از مهم‌ترین نقاط عطف تاریخ سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی، تشكیل شوراهای اسلامی شهر و روستا بود. این موضوع بزرگ‌ترین نشانه ظرفیت سیاسی نظام برای جلب مشاركت بیشتر مردم محسوب می‌شود. در واقع شوراهای اسلامی شهر و روستا نشانگر توزیع قدرت در جامعه مردم‌سالار دینی هستند.
شوراهاي شهر و روستا از نهادهاي مهم براي شناسايي و تربيت نخبه سياسي می‌باشند. در کشور ما به دليل ضعف احزاب سياسي و نارسايي‌هايي که در تربیت نخبه سياسي وجود دارد با وجود شمار بسيار زيادي تحصیل‌کردگان دانشگاهي، عرصه و زمينه مناسب براي تربيت نخبگان سياسي و تمرين اداره کشور وجود ندارد. در اين وضعيت، شوراهاي اسلامی شهر و روستا مجال مناسبي است تا به‌خصوص جوانان داراي دانش‌هاي مختلف اما با انگيزه براي مشارکت در اداره شهرها روستاها خود را در معرض انتخاب ملت قرار دهند. در مجموع الان بیش از 200 هزار نفر در شوراهاي کشور اعم از شهر و روستا عضويت دارند که در صورت آگاهی به وظایف و اجرا نمودن به آن ظرفیت بالایی در راستای سازندگی و توسعه محسوب می‌شوند.در قانون اساسی یکی از وظایف شورای شهر انتخاب شهردار به مدت 4 سال و در همین راستا حسن نظارت بر کلیه امور شهرداری نیز عنوان شده است. با آغاز کار و فعالیت شوراهای اسلامی شهر در سطح مدیریت کلان کشور بسیاری از مفروضات روابط و معادلات به هم خورد یکی از این روابط، رابطه میان شهرداری و شورای اسلامی شهرها بود. در عمل به دلایل متفاوت این تعامل در بسیاری موارد دچار آسیب است. گاه شورا در تصمیم‌گیری‌ها چنان وارد جزییات می‌شود که شهرداری در اجرای آن تصمیمات با مشکل مواجه می‌گردد و زیر بار نرفتن شهرداری در اجرای برخی از مصوبات شوراها باعث تنش در روابط این دو نهاد و در نهایت سبب عدم کارایی هردو نهاد می‌شود. این در حالی است که اگر تعاملات شهرداری و شورا دچار صدمه شود حیات شهری متأثر می‌گردد زیرا کیفیت عملکرد هردو زندگی شهروندان را تحت تأثیر مستقیم قرار می‌دهد.
با توجه به اسناد، از سال 1381 تاکنون بیشترین نوسانات در انتصاب شهردار خرم‌آباد را شاهد بودیم به‌طوری که به ندرت هر فرد دو سال شهردار بوده است، این نوسان در سال اخیر به اوج خود یعنی کمتر از یک سال رسید. مسبب چنین وضعیتی چه می‌تواند باشد و چه پیامدی دارد؟
در تمام سازمان‌ها ماورای اندازه و نوع فعالیت، تغییر مدیریت امری معمول است که گردش قدرت را رقم می‌زند. این تغییر می‌تواند به شیوه فشار و در راستایی رسیدن به یک سری مطامع فردی باشد یا به‌صورت خلاقانه و برای اثربخشی صورت پذیرد. مدت‌زمان یا ثبات مدیریت نیز اثرگذاری متفاوتی را به جا می‌گذارد. در حالی که شیوه تغییر مدیریت با ثبات و شایسته‌سالار سبب اجرایی شدن برنامه‌ها و خط‌مشی‌های بلندمدت، امکان‌پذیر شدن برنامه‌ریزی بلندمدت، اتخاذ تصمیم‌گیری عقلایی به‌جای تصمیم‌گیری سیاسی، امکان‌پذیری ارزشیابی بلندمدت مدیریتی، احساس امنیت شغلی، اجرای تفکر راهبردی، افزایش تخصص مدیریتی و کاهش آزمون، خطا و انباشتگی دانش، کاهش هزینه جابه‌جایی، افزایش پاسخگویی، ثبات در خدمات‌دهی و ارتقای رضایت‌مندی شهروندان می‌شود و در مجموع خون تازه‌ای در رگ سازمان تزریق می‌کند در شرایط عکس آن، جابجایی مکرر و عدم ثبات مدیریت، به شیوه غیرمعمول در راستای مصالح فردی سبب تضعیف روحیه، کاهش امنیت شغلی و عدم احساس مسئولیت و ضعف پاسخگویی و تعهد سازمانی را برای دستگاه مربوطه به وجود می‌آورد.
فلسفه وجودی شوراهای شهر افزایش مشارکت مردمی و استفاده هدفمند از ظرفیت‌های مردمی در اداره شهر است. برای تحقق این مهم تعامل مثبت و سازنده شورای شهر و شهردار با مجموعه حاکمیت سیاسی، نهادینه شدن رابطه شورای شهر و شهردار و آگاهی به وظایف و حقوق هر دو دستگاه، ضرورتی انکارناپذیر است.
تعامل و ارتباط قانونمند، منطقی، نهادینه در سطح داخلی و بیرونی از ملزومات افزایش کارایی هر سازمان محلی بخصوص شوراهای شهر و روستا هست؛ اما واقعیت این است که چنین ملزوماتی در شورای شهر خرم‌آباد نوشتاری و شعاری بیش نیستند. علاوه بر اطلاع‌رسانی و آگاهی پایین مردم و اعضای شورا از جایگاه اعضای شورای شهر، فقدان راهکار قانونی کافی شورا برای تنبیه شهردار به‌جز استیضاح و عدم استقلال شورا وابسته بودن به کمیته انطباق فرمانداری از مهم‌ترین بسترهای آسیب‌های شوراهای شهر می‌باشند. رقابت بجای رفاقت و تعامل با شهرداری، انسجام ضعیف، سطح پایین تخصص، فعالیت کم‌فروغ کمیته‌های تخصصی، ضعف در برنامه‌های بلندمدت و شفاف، فقدان یا ضعف انگیزه برخی اعضا شورا، ضعف شناخت جایگاه باعث شده جایگاه این نهاد تنزل نموده است و شاهد تغییرات به دور از هرگونه پاسخگویی منطقی و علمی به افکار عمومی هستیم. در ارزيابي اين شورا می‌توان گفت سرريز شدن رقابت‌هاي سياسي و تحت‌الشعاع قرار گرفتن برخي از کارکردهاي اين شورا با سياست زده شدن آن از جمله اين نارسايي‌ها باشد. نبود هماهنگي لازم با مديريت¬هاي سياسي، برخي بي‌دقتي‌ها در انتخاب شهرداران، امتيازخواهي برخي اعضاي شورا¬ها، نداشتن صلاحيت‌ها و توانمندي‌‌هاي لازم در برخي اعضا از جمله آسيب¬های شورای شهر خرم‌آباد می‌باشد.
پاسخگویی به انتظارات و جلب اعتماد عمومی مردم مهم‌ترین رسالت شوراهای شهر و روستا است. شوراهای شهر و روستا باید با ایجاد تحول در ساختار مدیریت شهری و بهبود عملكرد خود، خواسته‌های مردمی را محقق سازند. توانمندی در مردم وجود دارد آن را باید کشف و فعال ساخت باید پرسید برای این مهم شورا چه برنامه‌ای دارد یا تاکنون ارائه داده است؟ يكي از كاركردهاي شورا تقويت همبستگي اجتماعي بر پايه حقوق شهروندي و حقوق فردي است، همبستگي بر پايه شهروندي در مقابل همبستگي‌هاي قومي، خوني، عشيره‌اي و نظاير آن است. شورا چون عرصه عمومي است باید به پديد آمدن وفاق در جامعه ياري رساند. بنا بر وظایف تعریف‌شده، از افراد خواسته مي‌شود كه از منافع فردي به نفع همگان درگذرند و برآيندي از نظرات متضاد ارائه دهند. شورا عرصه تعديل و هماهنگ كردن تقاضاهاي پراكنده شهروندان است اعضاء بکوشند، شورا شورای شهر باشد نه شورای شهرداری.
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
شورای شهر رو منحل کنن...
پایان