صنعت گردشگری امروز به عنوان یکی از تاثیرگذارترین صنعتهای جهان مطرح است. صنعتی که درصورت برنامهریزیهای مدون میتواند به توسعه و رونق اقتصادی منجر شود. لرستان به رغم ظرفیتهای گردشگری متعدد در بخشهای مختلف مانند اماکن تاریخی، طبیعی و تفریحی همچنین آداب و رسوم و فرهنگ غنی تاکنون نتوانسته از این قابلیت در راستای توسعه گردشگری به نحواحسن استفاده کند.
طرح مناطق نمونه گردشگری که حدود 9 سال پیش مصوب شده از طرحهایی است که در صورت مطالعه و امکانسنجی دقیق و صحیح میتواند نقش مهمی در افزایش ورود گردشگر و به تبع آن رونق اقتصادی و اشتغال زایی استان داشته باشد.
مناطق نمونه گردشگری مناطقی هستند که درطرحهای توسعه و عمران منطقهای، ناحیهای و جامع تصویب شدهاند و دارای محدوده و مساحت معینی هستند. این مناطق درکنار جاذبههای تاریخی، فرهنگی، مذهبی، طبیعی و اماکنی که از ظرفیت گردشگری برخوردار هستند تعریف شدهاند.
این طرح اما در لرستان آنطور که انتظار میرود، اجرا نشده و روال کندی داشته است. تعدد طرحهای منطقه نمونه گردشگری، همکاری نکردن برخی دستگاههای اجرایی و غیرکارشناسی بودن برخی مناطق از جمله چالشهای پیش روی طرح مناطق نمونه گردشگری در استان است. به منظور آگاهی از چند وچون موضوع با معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت وگو کردیم که صحبتهایش را در ادامه میخوانید.
موانع پیشروی طرح
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با اشاره به این مطلب که طرح مناطق نمونه گردشگری از مصوبات سفرهای استانی بود، میگوید: هزار و 168 منطقه نمونه گردشگری در کشور شناسایی شده است که از این تعداد 35 منطقه نمونه گردشگری مربوط به لرستان است.
«دیانوش چراغی» میافزاید: قلعه تاریخی فلکالافلاک، پارک جنگلی مخلمکوه، پارک جنگلی شوراب و غار کوگان از شاخصترین مناطق نمونه گردشگری لرستان به شمار میروند که دارای جاذبههای خاص هم به لحاظ طبیعی و هم تاریخی هستند. البته ما معتقدیم انتخاب برخی از این مناطق غیرکارشناسی است.
روند طولانی صدور مجوز سرمایه گذاری و توجیهپذیر نبودن مناطق مصوب به عنوان مناطق نمونه گردشگری هم از مشکلات و موانع عمده این طرح است که چراغی به آن اشاره میکند.
همکاری نکردن دستگاههای اجرایی
این مسئول در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با بیان این که مقرر شده است بخشی از دستگاههای دولتی مانند برق، گاز، آبفار و راه و شهرسازی زیرساختهای مورد نیاز را تا ابتدای مناطق نمونه گردشگری ایجاد کنند، اظهار میکند: تا کنون این نهادها زیر بار بخشی از هزینه ها به لحاظ اعتباری نرفتهاند. همچنین براساس این طرح قرار بود طی یک فرایند مطالعه و امکانسنجی مورد نیاز صورت بگیرد که بخشی از این اتفاق جهت رونق گردشگری محقق شد اما بخشی به مشکل تبدیل شد، زیرا غیر کارشناسی بود و عملا تحقق پیدا نکرد.
چراغی عنوان میکند: فرایند سرمایهگذاری در طرح مناطق نمونه گردشگری از طریق مزایده در سطح کشور انجام شده است.
وی با بیان اینکه لرستان در بخش گردشگری دارای ظرفیتهای ویژهای است، تاکید میکند: با توجه به اینکه تامین هزینه و اعتبارات مورد نیاز مستلزم حضور سرمایهگذاران است، باید تلاش شود تا موانع پیش روی سرمایهگذاری در استان برداشته شود.
ضرورت بازنگری درطرح
چراغی با اشاره به اینکه مناطق نمونه گردشگری باید محدودتر باشند، میگوید: معتقدیم مناطق نمونه گردشگری استان باید محدودتر باشند زیرا برخی از آنها غیرکارشناسی است. مکاتبات متعددی را در این زمینه انجام دادهایم که 35 منطقه نمونه گردشگری به 10 منطقه کاهش پیدا کند. در واقع مناطقی را از طرح خارج خواهیم کرد، زیرا در برخی مناطق مانند مخلمکوه و شوراب ساختوساز با محدودیتهایی روبهرو است و مناطقی مانند دریاچه گهر یا اشترانکوه جزو مناطق حفاظت شده هستند که ایجاد زیرساختها در این مناطق امکانپذیر نیست.
معاون گردشگری استان تاکید میکند: بنابراین یکی از مطالبات جدی ما بازنگری در طرح مناطق نمونه گردشگری است و تاکنون در جلسات مختلف این موضوع را مطرح کرده ایم و به جد پیگیرآن هستیم. البته با توجه به این مطلب که وسعت مناطق نمونه گردشگری زیاد است، اعتبارهای کلانی برای ایجاد زیرساختها باید تامین شود.
توسعه پایدار گردشگری
معاون گردشگری لرستان به مزایای اجرای طرح مناطق نمونه گردشگری اشاره میکند و میگوید: ایجاد مناطق نمونه گردشگری زمینه اشتغال افراد بومی منطقه را نیز فراهم میکند وبه تعبیری ورود گردشگر به مناطق نمونه به توسعه همه جانبه و توسعه پایدار گردشگری منجر میشود. گردشگری یک عملکرد فرابخشی است و در ایجاد تاسیسات گردشگری باید همه دستگاههای اجرایی درگیر شوند. ما باید به دنبال این باشیم که فرهنگ و تفکر توسعه پایدار را برای بسیاری از دستگاههای اجرایی جا انداخته و به آنها تفهیم کنیم که گردشگری تفریح نیست بلکه توسعه است.
وجود ظرفیتهای متعدد
یک فعال گردشگری هم با اشاره به اینکه امروزه صنعت گردشگری یکی از صنعتهای پررونق است میگوید: لرستان یکی از استانهایی است که به لحاظ ظرفیتهای گردشگری بسیارغنی است. وجود بیش از 5 هزار اثر باستانی و 2 هزار و 300 اثر تاریخی ثبت شده در لرستان نشان دهنده ظرفیت بالای لرستان در بحث گردشگری است، ظرفیتی که بنا به دلایل مختلف مغفول مانده است.
«داریوش ابدالی» در خصوص طرح مناطق نمونه گردشگری عنوان میکند: با توجه به کمبود اعتبارات دولتی باید برای جذب سرمایه گذاران و بخش خصوصی برای اجرای این طرحها درسطح استان اقدام شود. برای اجرای طرح مناطق نمونه گردشگری و برای توسعه گردشگری استان ضرورت دارد مدیران رده بالا، مدیران استانی و جوامع محلی در کنار هم قرار بگیرند. همچنین برای توسعه گردشگری تنها زیرساختهای فیزیکی مهم نیست بلکه زیرساختهای فرهنگی هم میبایست آماده باشند؛ یعنی جوامع محلی آمادگی پذیرش گردشگران را داشته باشند. وی تاکید میکند: موضوع دیگر این است که در بحث زیرساختها میبایست روحیات و علایق گردشگران مورد توجه قرار بگیرد، یعنی فضا متناسب با خواستههای آنها فراهم شود. در این زمینه شناسایی مناطق نمونه گردشگری استان باید کاملا کارشناسی شده باشد و همه جوانب سنجیده شود.
نسرین صفربیرانوند /همشهری
دیدگاهها