سپهبد عبدالله (شاپور) آذربرزین متولد خرم‌آباد، آبان‌ماه امسال پس طي يك دروه نقاهت به سن ۸۶ سالگي در آمريكا درگذشت. (منبع: كيهان لندن)

به گزارش پايگاه خبري يافته، آذربرزين سال ۱۳۰۸ در یک خانواده نظامی و در خرم‌آباد لرستان به دنیا آمد. دوره تخصصی خلبانی و مدرسی این رشته را در آمریکا گذراند و عهده‌دار سمت‌هایی چون فرمانده پایگاه هوایی دزفول، معاونت عملیاتی و جانشین نیروی هوائی ارتش شد.

او پس از پيروزي انقلاب اسلامي، دوره کوتاهی از ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ تا ۶ اسفند ۱۳۵۷ به فرماندهی نیروی هوایی ارتش منصوب شد. سپس مدتی زندانی گرديد و به توصیه بازرگان آزاد شد.

پس از آن به خارج از كشور و ابتدا به انگليس و بعد در بورلی هیلز کالیفرنیا آمريكا زندگی می‌کرد.

آذربرزین ظرف سال‌هاي اخير دو بار سکته کرد: بار دوم در هشت ماه پیش بود كه او را از پای در آورد. وی در هفته‌های آخر عمر به مرکز نگه‌داری بیماران سالمند منتقل شد. او در این مرکز تنها قادر بود غذا بخورد و به تدریج اطرافیان خود را دیگر نمی‌شناخت و سرانجام ۱۷ آبان ۱۳۹۴ در حومه لس‌آنجلس درگذشت.

همان طور كه ذكر شد سپهبد شاپور آذربرزين (Shapour Azarbarzin‌) از افسران ارشد نيروي هوايي ايران مدتي کوتاه جانشین فرماندهی نیروی هوائی در رژیم گذشته و پس از انقلاب نيز مدتي فرماندهی نیروی هوایی ارتش بود. در يكم شهریور ۱۳۳۴ تغییری در سازمان ارتش به وجود آمد و نیروهای هوایی و دریایی دارای ستاد جداگانه شدند و در کنار نیروی زمینی که آن نیز ستاد خود را داشت زیر نظر «ستاد کل» قرار گرفتند. در دی‌ماه ۱۳۳۵ نام ستاد کل به «ستاد بزرگ‌ارتشتاران» تغییر کرد. پس از انقلاب نخست به «ستاد کل ارتش ملی [اسلامی] ایران» و سپس «ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران» تغییر نام یافت. در شهریور ۱۳۷۷ سمتی با نام فرماندهی کل ارتش به وجود آمد که عالی‌ترین سمت ارتشی است و تا حدودي از اهمیت سمت ریاست ستاد مشترک ارتش کاسته شد ولی این سمت همچنان برقرار ماند. (منبع: ويكي‌پديا)

آذربرزين كه همراه با سپهبد عبدالمجيد نصرالهي (از تيره جشنيان دالوند) متولد لرستان بودند و در ارتش قبل از انقلاب تا رتبه سپهبدي (رتبه ۲۰) كه فقط پايين‌تر از ارتشبدي است پيش رفتند. نصرالهي نيز ۱۲ تير ۱۳۵۹ بر اثر عارضه قلبي درگذشت.

سخنان بسیاری در مورد نقش تیمسار آذربرزین در آشوب‌های سال ۵۷ ایران همکاری وی با مهندس بازرگان و جبهه ملی مذهبی و روی کار آمدن حکومت اسلامی در ایران در جریان بوده به ویژه پس از چاپ کتاب وی است این‌طور گفته می‌شود که سپهبد آذربرزین پس از درگذشت ارتشبد هوائی "فضائل تدین" مدتی به سمت جانشین فرمانده نیروی هوایی برگزیده شد اما سپهبد ربیعی فرماندهی نیروی هوایی را به عهده گرفت. آذربرزین سپس جزو افسرانی در آمد که در کاخ شاه نگهبانی می‌دادند و عدم رسیدن وی به پست فرماندهی نیروي هوایی انگیزه‌ای برای شکوه و نارضایتی همیشگی از رژيم شاه در سپهبد آذربرزین بود.

 وی به فرماندهی نیروی هوائی در ماه‌های نخست پيروزي انقلاب اسلامی برگزیده شد ولی پس از کوتاه مدتی از این پست کنارگیری کرد. براي مدت كوتاهي دستگیر و سپس آزاد شد.

 آذربرزین دو سال پیش با انتشار کتاب خاطرات خود تحت عنوان "جانبازان آسمان ایران" به شدت مورد خشم و انتقاد همکاران نظامی خود در زمان رژيم سابق قرار گرفت که مقالاتی علیه وی در روزنامه‌های محلی لس‌آنجلس کتابی تحت عنوان "تیمسار شما چرا؟" منتشر ساختند و مطالب ذكر شده در کتاب وی را نادرست خواندند. (منبع: mediarocks)

 سپهبد آذربرزین در سال‌های پایان عمر خود تعارف و چاپلوسی را کنار گذاشته بود و در گفت‌وگوهای ویدیویی به نقد نظام پادشاهی و دخالت آمریکاییان در همۀ امور نظامی و سیاسی در ایران پرداخت. وي شوهر خواهر زن "صدرالدین الهی" از بنيان‌گذاران روزنامه‌نگاري نوين و نشريه كيهان ورزشي بود.

 از سپهبد آذربرزین دو پسر و یک دختر بر جای ماند. سرهنگ "داريوش آذربرزين" برادر سپهبد عبدالله (شاپور) نیز از خلبانان هوانیروز بود که در جنگ كشورمان با عراق نیز حضور داشت.

چاپ نخست خاطرات وي در کتاب «فرماندهی و نافرمانی» در 730 صفحه با قطع رقعی، جلد گالینگور با بهای 35 هزار تومان از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در زمستان 1393 منتشر شده است.

گفت‌وگو با عبدالله آذربرزين در خلال چندين جلسه گفت‌وگو در سال 1388 در كاليفرنياي امريكا روايت دست اولي از مشاهدات وي در مباحثي چون پيشينه نظامي پدرش در حكومت رضاشاه، وضعيت ايران قبل از كودتاي رضاشاه، آموزش نخستين دوره خلباني در ايران، ساختار اداري و ترفيعات، ‌ضد اطلاعات و فرماندهان نيروي هوايي، واحد پروازهاي شناسايي، عمليات مخفيانه هواپيماهاي جنگنده ايران، موضع اسراييل و امريكا در قبال از توافق ايران و عراق در الجزاير، نحوه برخورد شاه با فرماندهان عالي ارتش، خريدهاي نيروي هوايي، شوروي و انگليس و آموزش خلبانان در اين كشورها، نقش و جايگاه مستشاران خارجي در ارتش، خروج شاه از كشور و عمليات محرمانه براي بازگشت وي، انتصاب آذربرزين به فرماندهي نيروي هوايي پس از انقلاب و ... است.

سپهبد "فضائل تدین" (سپس ارتشبد شد) از ۲۱ شهریور ۱۳۵۴ تا ۱۹ بهمن ۱۳۵۵

سپهبد "امیرحسین ربیعی"  از ۱۹ بهمن ۱۳۵۵ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷

سپهبد "سعید مهدیون"  از ۲۳ بهمن ۱۳۵۷ تا ۲۴ بهمن ۱۳۵۷  کفیل ریاست ستاد نیروی هوایی ملی ایران

سپهبد "شاپور آذربرزین"  از ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ تا ۶ اسفند ۱۳۵۷ رئیس ستاد نیروی هوایی ملی ایران

سرتیپ "اصغر ایمانیان"  از ۶ اسفند ۱۳۵۷ تا مرداد ۱۳۵۸ فرمانده نیروی هوایی

دیدگاه‌ها