آنچه همواره موجب نگرانی میباشد، محرومیت استان لرستان از دانشها و فناوریهای نوین از جمله عدم حضور لرستان در اکوسیستم هستهای ایران است در صورتی که اکثر استانهای کشور به سرعت و جدید خود را به این صنعت متصل کردهاند ، اما نگارنده بواسطه تجربیات و سوابق کاری که در صنعت کشاوری هستهای دارم بارها از مدیران ارشد استان در گذشته و همچنین نمایندگان مردم استان در مجلس درخواست پیگیری جدی عملیاتی کردن بحث کاربرد پرتوها در لرستان را داشتهام، که تا این لحظه علی الارض اتفاقی رخ نداده است به رغم تصویب طرح سامانه پرتودهی الیگودرز قریب یک دهه پیش اما هنوز لرستان نتواسته است هستهای شود.
خوشبختانه طی این هفته و با سفر محمد اسلامی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی به استان شاهد تأکیدایشان بر این مسأله بودیم که در سند توسعه لرستان گسترش فناوری هستهای دیده شده است، و استاندار لرستان هم بیان کردند که طی هفتههای آتی اقدام به امضای تفاهم نامه با سازمان انرژی اتمی میگردد. که جایامیدواری فراوان است، هر چند در گذشته هم چندین بار این طرح در استان مصوب شده است اما اجرا نگردیده است از اینرو مطالبه جدی مردم نجیب استان این است که نسبت به سرانجام رساندن این موضوع اهتمام استاندار محترم را شاهد باشیم.
اما چند نکته ضروری:
در کنار ابعاد فنی سامانههای پرتودهی و مزایای فراوانی که دارند (به ذکر کاربرد این سامانهها و نقش آن در توسعه استان در آینده پرداخته میشود)، مهمترین مسأله بحث توجیه اقتصادی است با توجه به دستیابی دانشمندان صنعت هستهای کشور به تکنولوژیهای این صنعت تأسیس این سامانهها در کشور از سوی دولت و یا حتی بخش خصوصی کاملاً از نظر اقتصادی توجیهپذیر است، کما اینکه در چند نقطه کشور بخش خصوصی اقدام به تأسیس کارخانجات پرتودهی کرده است و روند سود دهی مطلوب هم دارد، اما جهت استفاده کشاورزان صنعت گران و فعالان بهداشت و درمان بایستی تدابیری مد نظر قرار گیرد که استفاده از این فناوری سهل الوصول در دسترس و با هزینه ناچیز باشد که تمایل به استفاده ایجاد گردد و هزینههای تولید را به قدری افزایش ندهد که جامعه هدف عطای این تکنولوژی را به لقایش ببخشد.
پس لازم است با توجه به شرایط سوق الجیشی استان این موضوع مهم مد نظر قرار گیرد، صرف ایجاد یک سامانه در شمال استان پاسخگوی نیاز کل استان نیست و مسولین اگر واقعاً میخواهند نتیجه توسعه استان باشد باید در شمال، مرکز و جنوب استان اقدام به تأسیس این سامانهها کنند و همچنین وجود چندین دستگاه پرتابل برای استان الزامی است، با توجه به شبکه ریلی استان مسافتهای شهرستانها و نقاط صنعتی و کشاورزی استان و همچنین تنها فرودگاه استان در مرکز استان تأسیس یک سامانه درمرکز استان الزامی و وجود یک سامانه در شمال و جنوب استان بعنوان مکمل و تسهیل دسترسی مورد نیاز اساسی است. این پراکنش کاملاً با نگاه فنی و کارشناسی دیده شده است اگر ملاک استفاده کشاورزان و صنعت گران باشد باید این نکات و مقوله توجیه اقتصادی اولویت اول باشد کما اینکه این سامانهها درآمدزا هستند و خیلی زود به توجیه اقتصادی میرسند و بودجه تأسیس آنها خیلی زیاد نیست و حتی هر شهرستان یک سامانه هم قابل دسترسی است.
نکته بعدی نقش این سامانهها و این تکنولوژی در پرش علمی استان است و جامعه دانشگاهی با تعریف پروژههای علمی منطبق ظرفیتهای استان و کاربرد این فناوری در بالفعل کردن این ظرفیتها میتواند نقشه جامعه علمی استان را به بالاترین حد ارتقا دهد، از اینرو ارتباط جامعه دانشگاهی و این سامانهها نیز باید مد نظر قرار گیرد.
امید است که نکات مطرح شده به سمع مسوولین و اهالی رسانهای استان برسد و جهت عملیاتی شدن آنها پیگیری لازم صورت گیرد.
میثم فرجی عضو سازمان نظام مهندسی کشاورزی
دیدگاهها