در بیست و دومین هفته کتاب و کتابخوانی قرار داریم. به نظر می‌رسد فرصت مغتنمی است جهت بررسی اهمیت جایگاه و تجهیز کتابخانه‌های عمومی به عنوان «دانشگاه‌های عمومی» در استان.

تا مدت‌ها قبل توسعه مقوله‌ای صرفاً اقتصادی و کمی تلقی می‌شد و کشورهای مختلف فقط از این منظر به آن توجه می‌کردند. به عبارت دیگر، پیشرفت اقتصادی یگانه ملاک توسعه جامعه قلمداد می‌شد و تصور غالب این بود که می‌توان به مدد الگوهای مختلف توسعه اقتصادی، رشد تکنولوزیکی، انباشت ثروت، و مواردی از این قبیل، به اهداف یک جامعه توسعه یافته نایل آمد، اما به تدریج نگاه یک‌سویه به «توسعه» و تاکید بیش از حد بر مسایل اقتصادی، باعث بروز مشکلاتی در عرصه‌های اجتماعی و زیست‌محیطی برای کشورهای پیشرفته شد.

از سوی دیگر، استفاده از این الگوی توسعه توسط برخی کشورها به صورت نا آگاهانه، بر توسعه هماهنگ(پایدار) این کشورها تاثیر منفی گذارد، این مشکلات ار آن‌جا نشأت می‌گرفت که نقش کلیدی «فرهنگ» در قوام جامعه مورد غفلت قرار گرفته بود.

بدیهی است که بدون توجه به این مقوله مهم نمی‌توان، به دنبال ایجاد تغییراتی در ابعاد مختلف جامعه بود، چرا گه هر نوع تغییری در ابعاد مختلف جامعه اعم از اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... منوط به نوعی «پذیرش فرهنگی» در جامعه می‌باشد.

جامعه ایرانی با وجود فرهنگ غنی ایرانی اسلامی و تمدن چند هزار ساله از قابلیت کافی برای حرکت به سوی «توسعه پایدار» برخوردار است، لذا باید اذعان داشت که با وجود این پتانسیل عظیم فرهنگی، در برنامه‌ریزی‌های کلان کشور همواره از این حوزه غفلت شده است و به بیان مقام معظم رهبری: «فرهنگ مظلوم واقع شده است».

با توجه به نقش سترگ فرهنگ بر مقولات مختلف، به نظر می‌رسد یکی از نهادهای که می‌تواند نقش ممتازی در ایجاد و غنای «توسعه فرهنگی» داشته باشد «کتابخانه های عمومی» هستند. در سراسر تاریخ فرهنگ، کتابخانه‌ها به عنوان نهادی اجتماعی بازتاب شرایط زمان بوده است.

اگر زمانی، مجموعه کتاب به نام «مخزن» و «گنجینه» در مکانی در بسته به دور از مردم نگهداری می‌شده و یا به عبارتی خود کتاب و کتابخانه رو به انهدام و نیستی رفته، خود جامعه نیز دوران انحطاط و تاریکی را گذرانده و هرگاه کتاب‌های نشر یافته، کتابخانه‌های به وجود آمده و «حق خواندن» برای همگان مسلم و محترم شمرده شده، جامعه در دوره شکوفایی خود بوده، بنابراین کتابخانه‌ها و اجتماع از گذشته تا کنون هم‌پای هم پیش رفته‌اند و یکی بر دیگری اثر بخشیده است و در بسیاری از کشورها به خاطر درک اهمیت کتابخانه‌ها و تاثیر‌گذاری آن بر جامعه، سرمایه‌گذاری هنگفتی در  زمینه رشد و توسعه و تجهیز کتابخانه‌های عمومی کرده‌اند.      

کتابخانه به عنوان نهادی اجتماعی، دو وظیفه ممتاز بر عهده دارد: یکی «آموزش افراد» و دیگری «پاسخ به نیاز خواندن برای لذت فردی». دموکراسی و برابری که بر پایه آزادی فکر، آزادی توزیع دانایی‌ها و آزادی آموزش بنیان می‌یابد وظایف کتابخانه‌ها را اهمیتی مضاعف می‌بخشد، «خواندن از بهر لذت» تنها ادبیات عامیانه را در بر نمی‌گیرد و آن‌چه برای یک نفر تفنن‌خوانی است، ممکن است برای دیگری جنبه‌ي آموزشی داشته باشد.

امروزه یکی از شاخص‌های « رفاه اجتماعی» در کنار سایر شاخص‌ها از جمله سرانه درآمد ناخالص ملی، شاخص امید به زندگی، تعداد ورزشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، سینماها و ... «شاخص تعداد کتابخانه‌های عمومی» در هر جامعه است، لذا با توجه به اهمیت کتابخانه‌ها در «توسعه فرهنگی» جوامع انتظار این است که مسوولین محترم لرستان، پی‌گیری‌های لازم در خصوص تجهیز و ساخت کتابخانه‌های عمومی از جمله کتابخانه مرکزی خرم‌آباد به عنوان یک قطب فرهنگی انجام دهند و شاهد افزایش روزافزون تعداد کتابخانه‌های عمومی استان باشیم. ان‌شاء‌الله. 

 

 

دیدگاه‌ها