موسیقی لُری سالهاست زمزمه نمیشود. یعنی وارد خانه و خلوت مردم نمیشود تا زمزمه بشود.
زمزمهای اگر هست اغلب زمزمههای دهههای 50 خورشیدی است. سالهاست که در موسیقی لُری اثری عامهپسند تولید نشده است که ورد زبان مردم لُر بشود.
سوال میکنم:
آخرین بار از کنار کدام خانه رد شدهاید و نوای موسیقی لُری را شنیدهاید؟
آخرین بار کدام اتومبیلي از کنارتان گذشته است و شما صدای بلند موسیقی لری را شنیدهاید؟
آخرین بار کی یک آلبوم موسیقی لری خریداری کردهاید؟
آخرین بار شعر کدام تصنیف یا آواز لری را به حافظه سپردهاید؟
اگر امثال علياكبر شكارچي، فرج علیپور و ایرج رحمانپور نبودند، این موسیقی لری در حال احتضار مُرده بود. این دو سهم زیادی در روشن ماندن چراغ موسیقی لُری در دستکم دو دهه قبل داشتهاند اما متاسفانه آثار ایشان هم آنچنان که باید زمزمه نمیشود.
این دو هنرمند البته بزرگترین سالنهای تهران را به راحتی پر میکنند اما متاسفانه صدایشان کمتر به درون خانههای مردم لر میرسد.
لُرستان دستکم سه دهه است که نیاز به موسیقی عامهپسند لُری دارد و مردم بهویژه جوانان هم مشتری این گونه آثار هستند اما هنرمندان موسیقی چنین آثاری را تولید و عرضه نمیکنند و مردم این خوراک را مثلاً از کردها گرفته و میگیرند. عامهپسند بودن موسیقی منافی کاری که امثال رحمانپور میکنند نیست، یعنی لزوما موسیقی عامهپسند موسیقی سبک وکممایه نیست.
اتفاقاً تولید موسیقی عامهپسند، شعور موسیقایی و سواد بالا میخواهد و از درک و شناخت و مخاطبشناسی ناشی میشود. مثلاً موسیقی رضا سقایی موسیقی فاخری است که عامهپسند هم هست یا دستکم بود و زمزمه هم میشود و یا دستکم میشد.
سالهاست که قسمت اعظم موسیقی لُری در بازآفرینی آثار گذشته خلاصه میشود یا اثر عیناً بازخوانی میشود. یا شعر تازهای بر روی ملودی قدیمی گذاشته میشود یا شعر و ترانه قدیمی با تنظیمی تازه خوانده میشود یا اثر تکخوان به صورت کرال ضبط میشود یا اثر کُرال به صورت تکخوان ضبط میشود.
این بخش اعظم خروجی موسیقی لُری بوده است اما گروهها و آهنگسازانی هم در این همه این سالها تلاش کردهاند و تجربههای نو و متفاوتی در موسیقی لُری انجام دادهاند. پس قصد نوشته سیاه نشان دادن اوضاع موسیقی لُری نیست به هر حال سرزمینی که رحمانپور و علیپور دارد هنوز باید امیدوار باشد.
این روزها بهویژه در حوزه نوازندگی لُرستان نوازندگان چیرهدستی دارد و جوانان خوب در این عرصه وارد شدهاند اما برای اعتلای یک موسیقی فقط نوازنده خوب نیاز نیست بلکه آهنگساز خوب هم نیاز است. آهنگسازی که با توجه به ذائقه مردم آهنگ بسازد و تنظیم کند. این روزها روزهای خوبی برای موسیقی لُری نیست.
این موسیقی زمزمه نمیشود، شنیده نمیشود و در سینهها نمیماند. موسیقی لُری نیاز به نگرش عامهپسندانه و تحولی عمیق دارد.
این موسیقی با همه تلاشها موسیقی بهروزی نیست. موسیقی لُری با این همه هنرمند که همه به حق در کار خودشان مدعی هستند متاسفانه شنیده نمیشود.
رضا ساکی
دیدگاهها
نبود شبکه های تلوزیونی مستقل جهت بها دادن به موسیقی و کشف استعداد های نو هم عاملی دیگر در عدم گسترش موسیقی لری بشمار می رود-
اما با همه این ناملایمات موسیقی لری که جایگاه بسیار کهن تاریخی دارد و ریشه در تمدن باستانی ایلامیان دارد شایستگی و قابلیت رشد و شکوفایی را در خود دارد
-برماست که همواره گوش کردن موسیقی لری را سرلوحه قرار دهیم و به فرزندان خود نیز عادت گوش دادن به موسیقی لری را ایجاد کنیم-
بنده بیش از 90% لحظاتی که موسیقی گوش می کنم همش موسیقی لری است .حتی در بسیاری مراسمات عروسی که شرکت می کنم با دیدن اینجانب حتماً موسیقی دلنواز لری نواخته خواهد شد