طی روزهای اخیر بسیاری از دلسوزان شهر، هواداران میراث فرهنگی، اعضاء انجمن تعامل و توسعه خرمآباد از تخریب بافت قدیمی شهر در منطقه پشت بازار بازدید کرده و تصاویری از آن را در شبکههای اجتماعی منتشر نمودهاند.
قطعاً، هدف شهرداری چیزی جز نوسازی و بهسازی نبوده اما از بخت بد فقط تخریب خانههای قدیمی و بسیار زیبا به چشم میآیند.
برخی کارشناسان دلسوز میراث فرهنگی اذعان دارند با وجود ثبت محلههای قدیمی شهر، در این عملیات با اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری هماهنگیهای لازم صورت نگرفته است. از سوی دیگر، شهرداری خرمآباد اعلام داشت امضاء مدیریت وقت میراث فرهنگی در اسناد و برگههای کمیسیون مربوطه موجود است و قابل انکار نیست!
یک ضربالمثل اصیل ایرانی میگوید: مال خودت را سفت بگیر، همسایهات را دزد نکن! واقعیت امر اینکه اداره کل میراث فرهنگی از همه ظرفیتها و قدرت نظارتی خود بهره نمیبرد و معمولاً چند روز پس از حملات ناجوانمردانه بر پیکر آثار و میراث فرهنگی باخبر میشود!
و بدتر اینکه، این اداره با نگرش محافظهکارانه از اعتراض رسمی اجتناب میورزد. معمولاً برخی کارشناسان دلسوز آن تاب نیاورده و داد و فغان راه میاندازند و جامعه را از ظلم و ستمی که بر جاذبههای تاریخی میرود آگاه میسازند.
به دنبال این اطلاعرسانی مظلومانه دلسوزان و هواداران میراث فرهنگی تلاش میکنند تا از تخریب و نابودی میراث فرهنگی و هویت شهر ممانعت به عمل آورند.
البته، بافتهای تاریخی و قدیمی دارای ضوابط خاص و سختگیرانهای هستند و به راحتی نمیتوان در آنان تغییر ایجاد و یا سهلانگاری نمود.
در حقیقت، نوسازی و بهسازی بافتهای قدیمی بر اساس دستورالعملها و اسلوب ویژهای صورت میگیرد. ولی در تخریب قسمتی از محله قدیمی پشت بازار تفاوت بین بافت قدیمی و بافت فرسوده نادیده گرفته شده و با سهلانگاری تعدادی خانه قدیمی و زیبا نیز تخریب شدهاند. این منازل قدیمی که بخشی از هویت شهر خرمآباد را به تصویر میکشند در صورتی که بر اساس استانداردها و دستورالعملهای علمی بازسازی و بهسازی میشدند قطعاً، جاذبههای بینظیر و زیبایی را به استان و صنعت گردشگری خرمآباد هدیه میدادند و هویت واقعی شهر را به نمایش میگذاشتند.
اگرچه تعدادی از این خانههای بسیار زیبا، کوچههای قدیمی و محلههای خاطرهانگیز شهر در اثر ضربههای هولناک لودرها و ماشینآلات سنگین با خاک یکسان شدهاند، اگرچه ضوابط و استانداردهای بافتهای تاریخی با سهلانگاری نادیده انگاشته شدهاند، ولی باید از ادامه این خسارت بزرگ ممانعت به عمل آورد و عملیات بهسازی و نوسازی منطقه پشت بازار بهشرط رعایت ضوابط و استانداردهای بافتهای قدیمی و تاریخی ادامه یابد.
در این میان، اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری باید از لاک محافظهکاری بیرون آمده و بهطور مستمر بر عملیات نوسازی و بهسازی نظارت داشته باشد.
نباید اجازه داد ثروتهای تاریخی و جاذبههای گردشگری بینظیر استان و شهر خرمآباد در معرض تجاوز و تخریب قرار بگیرد و دستخوش تندباد ناهماهنگیها، سهلانگاریها و تصمیمات عجولانه شود.
برای حفاظت از ثروتهای تاریخی و هویت شهر کافی است مجموعه سازمانهای میراث فرهنگی، شهرداری و راه و شهرسازی به چند نکته کلیدی ذیل توجه داشته باشند:
تفاوت بین بافتهای فرسوده و بافتهای قدیمی و تاریخی را تشخیص دهند.
سند ملی بافتهای فرسوده، ضوابط و استانداردهای بافتهای قدیمی و تاریخی را رعایت کنند.
ناظرین میراث فرهنگی در جریان تمامی مراحل عملیات نوسازی و بازسازی مکانهای تاریخی، حضوری مستمر و فعال داشته باشند.
سید محمد قاسمی
سید محمد قاسمی
دیدگاهها
که انجام گرفته نا بخشودنی است،باقی مانده
اطاق ها وحیاط ها نشان از بی رحمی نسبت
آثار دست کم اواخر قاجار این شهر است،
رف ها وطاقچه های تزیین شده بامقرنس
های هنری گرچه زخم ماشین های تخریب
رابر چهره دارند،ولی فریادمی زنند،که اگر
تار ومار نمی شدیم،وچون حیاط آخوند ابو
درمحله بابا طاهر،دستی به سر و روی ما
می کشیدند،شاید از آن مکان هم دیدنی تر
می شدیم،ولی افسوس.........