حدود 5 سال از آغاز مرمت پل شاپوری (طاق پل شكسته) خرم‌آباد می‌گذرد. بر اساس اظهار نظر کارشناسان مجرّب، مرمت اين پل بسیار ناشیانه و بر خلاف اصول فنی انجام شده است.
پس از رو‌نمایی مرمت پل ظرف دو مرحله، مردم خرم‌آباد شاهد پلی با چهره‌ای جدید و سازه‌ای مصنوعی شدند که شباهتی به سازه اصلی نداشت و با این عملیات غیر اصولی ضربه‌ای مهلک بر این اثر تاریخی و بسیار ارزشمند وارد آمد.
ای کاش مسئولین وقت میراث فرهنگی استان این پل تاریخی را به حال خود رها می‌کردند و کاری به کارش نداشتند. هر زمان دوست‌داران میراث فرهنگی به چهره زشت و نمای جدید آن نظری می‌افکنند، به جز آه و افسوس کاری از دست‌شان بر نمی‌آید!
از طرفی، پروژه مهم استحکام‌بخشی و مقاوم‌سازی قلعه فلک‌الافلاک هم بیش از 10 سال است شروع شده و ادامه آن و تاریخ اتمام آن بر هیچ کس معلوم نیست. این پروژه تا کنون از 8 مدیر میراث فرهنگی استقبال کرده و 7 نفر از آنان را نیز بدرقه کرده است! (1) سال گذشته نیز با تَرَک برداشتن بعضی دیوارهای این اثر با عظمت، خطر فروریزی آن‌ها می‌رفت تا فاجعه‌ای در حوزه میراث فرهنگی بیافریند. البته اجراي طرح استحکام‌بخشی قلعه بسیار لازم و ضروری بود ولی عدم جسارت و کفایت در به اتمام رساندن آن قطعاً مورد قبول مردم، دوست‌داران میراث فرهنگی و صنعت گردشگری استان نخواهد بود.
عكسها: سجاد درويشي
از طرف دیگر، اخیراً با تصمیمی غیر کارشناسانه، قسمتی از عرصه درجه یک قلعه فلک‌الافلاک در ضلع شرقی و شمالی را به پارکینگ اتومبیل‌ها اختصاص داده‌اند! این تعرض و تجاوز آشکار و غیرقابل باور و این تغییر کاربری غیر قانونی در حالی صورت گرفته است که برنامه‌های تدوین شده حفاظت و ساماندهی عرصه درجه یک این اثر تاریخی در قفسه‌های اداره کل میراث خاک می‌خورد و با بی‌اعتنایی به گوشه‌ای پرت شده است. بنابراین، از یک سو پروژه استحکام بخشی قلعه به تعطیلی کامل کشیده شده و از سوی دیگر عرصه‌های درجه یک آن را مثل گوشت قربانی به ادارات دیگر بذل و بخشش میکنند!
عكسها: سجاد درويشياز طرف دیگر، اخیراً با تصمیمی غیر کارشناسانه، قسمتی از عرصه درجه یک قلعه فلک‌الافلاک در ضلع شرقی و شمالی را به پارکینگ اتومبیل‌ها اختصاص داده‌اند! این تعرض و تجاوز آشکار و غیرقابل باور و این تغییر کاربری غیر قانونی در حالی صورت گرفته است که برنامه‌های تدوین شده حفاظت و ساماندهی عرصه درجه یک این اثر تاریخی در قفسه‌های اداره کل میراث خاک می‌خورد و با بی‌اعتنایی به گوشه‌ای پرت شده است. بنابراین، از یک سو پروژه استحکام بخشی قلعه به تعطیلی کامل کشیده شده و از سوی دیگر عرصه‌های درجه یک آن را مثل گوشت قربانی به ادارات دیگر بذل و بخشش میکنند!
اگر هدف اصلی مرمت پل شاپوری و مقاوم‌سازی قلعه فلک‌الافلاک توسعه صنعت گردشگری است پس چرا یکی کاملاً غیر اصولی و غیر فنی انجام گرفته و دیگری پس از 10 سال به تعطیلی کشیده شده است؟
اگر توانمندی و جسارتی برای انجام این گونه پروژه‌های مهم و حساس وجود ندارد، پس چرا در تاخت و تاز و تجاوز به عرصه‌های درجه یک این بناهای تاریخی اهمال و سستی دیده نمی‌شود؟
از این دو اثر تاریخی که بگذریم، مشاهده میکنیم توجه چندانی به دیگر آثار تاریخی شهر خرم‌آباد از جمله سنگ نبشته، گرداب سنگی، مناره آجری، غار قمری و غار کنجی هم نشان داده نمی‌شود. به راستی برای معرفی و شناسایی این آثار ارزشمند و دیدنی تا کنون چه اقداماتی از سوي متوليان صورت گرفته است؟
تعرض آشکار به آثار تاریخی درون شهری کم نبود که خبر جاده‌سازی در حریم غار (اشكفت) قمری هم به آن اضافه شد! به قول معروف «گل بود به سبزه هم آراسته شد». این غار تاریخی با قدمت 40 هزار ساله سکونت بشری، قطعه‌ای بسیار مهم از دره‌ي تاریخی خرم‌آباد به شمار می‌آید. در صورت ادامه عملیات جاده‌سازی بی‌مورد در حریم این غار تاریخی، ثبت بین‌المللی دره خرم‌آباد با مشکلات بسیار جدی مواجه خواهد شد.
رفتار و کردار ناشایست و غیرقابل باور با آثار تاریخی و میراث فرهنگی شهر و تعرض و تجاوز آشکار به عرصه‌های درجه یک این بناهای ارزشمند آن هم به بهانه توسعه صنعت گردشگری، در حقیقت تخریب این ثروت‌های عظیم تاریخی فرهنگی را به دنبال خواهد داشت.
با این تصمیمات نابخردانه، نه تنها صنعت گردشگری خرم‌آباد پیشرفتی نخواهد داشت بلکه به قهقراء نيز کشیده خواهد شد.
اگر قلعه فلک‌الافلاک، پل شاپوری، سنگ نبشته، گرداب سنگی، مناره آجری، غار کنجی و غار قمری قدرت تکلم داشتند و می‌توانستند زبان بگشایند بدون شک از ته دل آه و فغان سر می‌دادند که:امیدوار بود آدمى به خیر کسان
ما را به خیر تو امید نیست، شر مرسان!
ما را به خیر تو امید نیست، شر مرسان!
سيد محمد قاسمي / خرم‌آباد
_______________________________
پي‌نويس:
(1) از زمان آغاز ظرح مرمت قلعه فلك‌الافلاك ظرف 10 سال اخير تا كنون 8 نفر 9 مرتبه مدير كل يا سرپرست ميراث فرهنگي لرستان شده‌اند! به ترتيب: سيروس ابراهيمي، سيد نبي‌الله موسوي(سرپرست)، محمد رحمدل، عباس گودرزي (سرپرست)، سيد قاسم قرباني، محمدرضا اماني(سرپرست)، عبدالرضا مهاجري‌نژاد، محمدرضا اماني(سرپرست- مرتبه دوم) و غلام‌رضا سليماني!
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
____________________
يافته: سلام. خير! سيماي قبلي و باستاني آن به تاريخ پيوست و فقط در عكس‌هايي كه عكاسان ظرف سال‌هاي قبل از مرمت از آن گرفته‌اند قابل مشاهده خواهد بود ...
اگر سيماي باستاني و اصلي پل شاپوري به تاريخ پيوسته پس ايا مي توان به ثبت جهاني اين پل اميد داشت؟؟جواب اين سوال احتمالا منفي است!
متاسفانه وضعیت میراث فرهنگی این استان بازیچه ی هوا و هوس سیاسیون و مدیران بالادستی شده است. چند وقت پیش مطلبی از آقای جایدری روی سایت مطالعه نمودم مبنی بر پیگیری و مجازات مسببین مرمت ناشیانه و شرم آور پل شکسته که بسیار جای امیدواری برای میراث فرهنگی این استان بود و امیدوارم چنین مطالباتی نیز برای بسیاری از بخش
ای کاش شما و آن متخصصینی که اظهار میکنید طرح پل شاپوری اشتباه انجام گرفته میشه فرمایید کجای پل اشتباه انجام شده ؟؟؟
برادر دلسوز میراث طرح جدیدی به پل شکسته داده نشده که شما فکر میکنید مثل اولش کار نشده بلکه دقیقا خطوط به جای مونده پل مثل خود طرح اصلیش فقط تکمیل و استحکام بخشی شده ،برادر گرامی،به نظر من متخصصان شما به جای انتقاد بدون پیشنهاد ،پیشنهادات و عیوبی که به بازسازی پل دارند رو به جای شکایت و غیبت مکتوب به میراث استان تحویل بدهند تا در مورد مرمت آن تجدید نظر کند اصلا هم دیر نشده تمامی مصالح و مواد استفاده شده کاملا قابل برگشت هستند ،متخصصان محترمی که همیشه ادعا دارید پل شاپوری بد مرمت شده لطفا به جای انتقاد به میراث تشریف فرما بشید طرحتون رو ارایه بدین مطمین باشید اگه طرح شما درست تر بود و طرح میراث اشتباه صد در صد طرح شما در ا ولویت اجرا قرار میگیره دیر هم نشده این پل یک پروژه ادامه داره و هروقت شما متخصص عزیز به جای مشوش کردن افکار عمومی با طرحتون تشریف بیارید ما کارشناسان میراث با جان و دل ازطرح پیشنهادی شما استقبال میکنیم
____________________________
يافته: اين‌جانب در زمان مديريت آقاي رحمدل كه مرمت پل آغاز شد به ميراث مراجعه كردم و در اين زمينه توضيح خواستم كه خانمي را به عنوان يكي از دست‌اندركاران پروژه به من معرفي كردند، اما توضيحات ايشان به هيچ‌وجه مرا قانع نكرد!
اگر قرار باشد با چنين مرمت‌هايي ظاهر باستاني پل را به شكل پل‌هاي امروزي تغيير دهند كه بهتر است پل تخريب گردد و پلي بادوام مثل پل حاجي جايگزين آن شود. آيا به شباهت‌هاي زياد ظاهر پل شاپوري بعد از به اصطلاح مرمت و پل حاجي دقت كرده‌ايد؟!
دلسوزی های مهندس قاسمی از صمیم قلب و بدون چشمداشت است .
__________________________
يافته: با اين تغيير كاربري كه به پل شاپوري داده‌اند، نيازي به كارشناس مرمت نيست ... همين كه هر كس كه قبلا سيماي اين پل را ديده و سيماي جديد آن را ملاحظه مي‌كند و افسوس مي خورد، نشان از شاهكار جديد ساخته دارد...
سيماي واقعي اين پل كهن را از اين پس فقط بايد در تصاوير ضبط شده قبل از سال 1389 ديد، اين يعني عوض كردن تاريخ! درست مثل همان كاري كه ميراث فرهنگي در سال 1372 به آن تن داد و سنگ نوشته تاريخي خرم‌آباد را 14 متر در جهت شرق جابه‌جا كرد ...
خون به دليم برادر ... خون به دل! حال ما را نمي‌فهمي چون شما منتظر حقوق سر برجت هستي و ما منتشر معجزه‌اي براي نجات يادگارهاي به جاي مانده از نياكان‌مان ...
ای کاش کارشناس میراث مدافع طرح مرمت پل شکسته (و نه نام مجعول شاپوری) سمت یا نفع خودشو در اجرای این پروژه هم بیان می نمودند تا همگی بدانند این متن دفاعیه از خرابکاریهایی که حتی برای غیرکارشناسان و عوام هم خنده دار و مورد تمسخر واقع میشه از کجا آب میخوره...
ای کاش حضرتعالی پرمدعا حداقل میدانستی که مرمت ابنیه تاریخی با نوسازی متفاوت است و باید هویت تاریخی اثر در روند اجرای مرمت حفظ بشه...
جنابعالی بجای درخواست نوشداروی طرح جایگزین پس از مرگ سهراب، ای کاش پیش از اجرای این طرح و طرحهای مشابه در آثار تاریخی لرستان به جای اینکه فقط به دنبال بستن قرارداد باشید از کارشناسان مرمت کشور نظرخواهی و طرح و برنامه میخواستید... که نخواستید!!! و در طرحهای کنونی و در دست اجرا هنوز هم دنباله رو برنامه های پیشین هستید متاسفانه...
_______________________________
يافته: سلام. اگر بوده‌اند كه براي خودمان متاسفيم كه چنين افراد دلسوز و توانمندي كنار گود نشسته‌اند ...
این سوال یعنی چی؟!!! اگه قراره نظری بدین بهتره حرفتونو روراست و در لفافه نزنین
برای دلسوزی و غیرتمند بودن نسبت به لرستان که آثار تاریخی آن را هیچکجا ندارد نیاز به اندکی توجه و دلسوزی ست نه مدرک باستانشناسی و مرمت!!!!!