مصطفی رباطی/ یافته: در خرم‌آباد به‌عنوان یکی از شهرهای تاریخی ایران، تقریبا از تمام ادوار تاریخ آثار مختلفی وجود دارد؛ اما عمده‌ترین ابنیه و آثاری که از دوره پهلوی اول در این شهر وجود دارد می‌توان به ساختمان بنای "سربازخانه" در دامنه قلعه فلک‌الافلاک و پادگان 07 یا "هنگ سوار" اشاره کرد.
در طول تاریخ در مناطق لرنشین و به‌ویژه سرزمین لرستان حوادث و رخدادهای زیادی به وقوع پیوسته که برخی از آن‌ها تاریخ‌ساز بوده و به‌اصطلاح جریانِ زندگی در این مناطق را تحت تاثیر قرار داده است؛ به عنوان مثال سقوط حکومت زندیه به دست آغا محمدخان قاجار یکی از این جمله رویدادهاست که نه تنها در سرنوشت قوم لر که در سیر تاریخی و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دو قرن گذشته تاثیر بسزایی داشته و چه‌بسا اگر قاجارها بر زندیه فائق نمی‌آمدند اوضاع کشور از نظر ساختار سیاسی، اجتماعی، قومیتی و حتی مساحت و موقعیت جغرافیایی و... با شرایط کنونی به طور کامل متفاوت بود.در این میان سال های روی کار آمدن پهلوی اول از آن جهت برای مردم لرستان دارای اهمیت است که در این دوره به اسم اصلاحات و ایجاد نظم و امنیت، ایلات لر قتل عام وغارت شدند و می‌توان گفت درهزار سال گذشته قوم لر تا این حد مورد ظلم و ستم قرار نگرفته و به‌اصطلاح تحت تسویه نژادی و نسل‌کشی قرار نگرفته است.
در این دوره رجال طراز اول لرستان به بهانه‌های مختلف اعدام یا خانه‌نشین شدند، تعداد بی‌شماری از دلاوران و غیورمردان لرستان قتل عام و بازماندگان آن‌ها به نقاط مختلف کشور تبعید و کوچانده شدند؛ افرادی نظیر "امیراحمدی" که به قصاب لرستان مشهور است نه تنها محاکمه نشد که به عنوان نخستین ارتشی ایران به درجه سپهبدی ارتقا یافت!
گفته میشود پهلوی اول به منظور سرکوب لرها با استفاده از نیروی هوایی، اقدام به خرید هواپیما می‌کند؛ دکتر داریوش رحمانیان در کتاب "ایران بین دو کودتا" صفحه 113 دراین‌باره می‌نویسد: «آمریکا به ایران سلاح و هواپیما نفروخت و سفیر ایران در پاسخ او گفته بود "مقصود دولت ایران در خرید هواپیما اقدامات خصمانه علیه همسایگان نیست بلکه برای سرکوب و تادیب ایلات و عشایر به خصوص لرها و ایجاد امنیت داخلی است!»
ایران ناگزیر پس از پاسخ منفی آمریکا به سمت آلمان رفت و در سال 1301 خورشیدی نخستین هواپیمایی جنگی را از شرکت یونکرس آلمان خریداری کرد ...و برای نخستین بار نیروی هوایی در عملیات فتح لرستان، شهرهای لرنشین را بمباران کرد.«
به این ترتیب می‌توان ادعا کرد سال ها قبل از آن که "صدام" بعثی کردها و شهروندان مخالف خود را بمباران کند، این پهلوی اول بود که به عنوان نخستین حکومت در خاورمیانه مردم خود را بمباران و قتل عام کرد!
کشتار و سرکوب لرها توسط ارتش رضاخان بی شباهت به نسل‌کشی نیست و می‌توان این جنایات را "هولوکاست" قوم لر تعبیر کرد.
با این تفاسیر هر کدام از رخدادهای لرستان در دوره پهلوی اول ظرفیت تبدیل به یک موضوع و سناریوی جذاب برای تولید فیلم‌های بلند سینمایی را دارد که می‌توان در خلال آن زوایای پیدا و پنهان این حوادث و رویدادها را به تصویر کشید.
اگر در آینده فیلم‌ساز و یا مستندسازی بخواهد رویدادهای عصر پهلوی اول در لرستان را به تصویر بکشد بهترین مکان‌ها یا به قول سینمایی‌ها مناسب ترین"لوکیشن" پادگان 07 (هنگ سوار) و ساختمان "سربازخانه" در کنار "باغ فلاحت یا کشاورزی" خرم‌آباد است؛ باغ کشاورزی که با خیانت عده‌ای از مسئولانِ وقت، تغییر کاربری داده شد و هم‌اینک فقط مقدار کمی از آن با عنوان"باغ گیاه‌شناسی زاگرس" باقی‌مانده است.
حالا در روزهای اخیر خبری به نقل از شهردار خرم‌آباد رسانه ای شد مبنی بر این که "بر اساس توافق با استاندار لرستان و فرمانده لشکر ۸۴ پیاده استان، پادگان 07 که در مرکز شهر واقع‌شده تا یک ماه آینده آزادسازی و به صورت کامل تخلیه و تخریب میشود."
انتشار این خبر موجی از نگرانی را در بین دوست داران میراث فرهنگی و تاریخی استان ایجاد کرد و باعث شد اهالی رسانه به این خبر واکنش نشان دهند؛ این درحالی است که پادگان 07 خرم‌آباد به شماره 31568 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و تغییر کاربری آن خلاف قانون است.
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان در این خصوص گفته: «مجموعه بناهای واقع در پادگان 07 از سلسله بناهای به‌جامانده از دوران پهلوی اول در شهر خرم‌آباد است که با کاربری نظامی احداث شده‌اند و حفاظت از آن‌ها به عنوان بخشی از تاریخ شهر و هم‌چنین بازخوانی سبک معماری زمان خود که دارای ویژگی‌های خاصی بوده، بسیار حائز اهمیت است.»
برخی نمی‌دانند یا نمی‌خواهند بدانند شهر روح دارد، تاریخ دارد، هویت دارد و شهر و فضای شهری تنها از سیمان، شن و ماسه وآهک تشکیل نشده است؛ به همین دلیل در تصمیم‌گیری‌های این دسته از افراد در امور شهری، ملاحظات اجتماعی، روان‌شناختی و تاریخی سازه‌ها رعایت نمی‌شود.
در صورتی که اگر اصول معماری و شهرسازی و مسائل روان‌شناختی در ساخت‌وسازها مراعات شود، زیبایی و آرامش ناشی از این فضا و نیز ارزش‌های احساسی، عاطفی و روانی آن‌ها هم به شهروندان منتقل خواهد شد و در درازمدت تاثیر خود را بر رفتار آن‌ها خواهد گذاشت.
بعضی از مسئولان در زمینه ساخت‌وسازها و ساماندهی امور شهری دیدگاهی شبیه به بنگاه‌داران و دلالان حاشیه شهر دارند که همواره مترصد فرصتی هستند که دور از چشم نهادهای نظارتی زمینهای کشاورزی را تغییر کاربری داده و بفروشند؛ تحت تاثیر همین دیدگاه‌ها متاسفانه در بیش از یک دهه گذشته به بهانه تعریض خیابان‌ها و رفع ترافیک، تعداد زیادی از خانه‌های تاریخی و قدیمی در محدوده بافت تاریخی شهر خرم‌آباد از مالکان خریداری و تخریب شد.
با این حال امید است پادگان تاریخی 07 که روایت گر یکی از حساس ترین برهه‌های تاریخی لرستان است با همت مسئولان و دلسوزان شهر به یکی از مکان‌های فرهنگی و گردشگری استان تبدیل شده و از گزند مسئولانِ بی‌اطلاع از تاریخ و فرهنگ این خطه محفوظ بماند.
کلیک کنید
دیدگاه‌ها