41  درصد از جنگل‌های کشور در دامنه زاگرس و حدود 20 درصد از جنگل‌های زاگرس در لرستان قرار دارد.

لرستان از نظر سطح پوششی در بین استان‌های زاگرس نشین در رتبه دوم و از نظر وسعت سطح جنگل، در سطح کشور، در رتبه سوم قرار دارد و یک میلیون هکتار از مساحت لرستان پوشیده از جنگل است.

از آنجا که جنگل‌های بلوط لرستان در منطقه میانی زاگرس قرار دارند و از بین رفتن آن‌ها خسارت زیادی به اکوسیستم منطقه زاگرس وارد می‌کند.

در سال‌های اخیر با توجه به خشک‌سالی، شیوع بیماری سوسک چوب‌خوار در بین درختان بلوط، ساخت و سازهای غیرمجاز، زغال گیری، ریزگردها، آتش‌سوزی و ... تعداد زیادی از این درختان از بین رفتند، به‌طوری که ۵۶۰ هزار هکتار یعنی ۵۰ درصد جنگل‌های لرستان بر اثر آفت‌ها خشک شده‌اند و این بیماری تاکنون منجر به قطع و مرگ ۸۰ هزار اصله بلوط شده ‌است. هم‌چنین سالانه 2 هزار هکتار از جنگل‌های بلوط در آتش می‌سوزد.

از ابتدای سال جاری تاکنون 30 هکتار از جنگل‌های الیگودرز، کوهدشت و پل‌دختر در آتش سوختند و در مناطق حفاظت‌شده نیز 40 هکتار از جنگل‌های استان به دلیل آتش‌سوزی از بین رفتند.

 

9 سال پیش استاندار وقت لرستان در حضور خبرنگاران از تأمین یک بالگرد برای اطفا حریق در جنگل‌های لرستان و کرمانشاه خبر داد و گفت که این وسیله در استان کرمانشاه مستقر است و به‌محض بروز هر مشکلی به‌سرعت درصحنه حاضر می‌شود این در حالی است که بعد گذشتن سال‌ها هنوز از بالگرد در سومین استان کشور، از نظر پوشش جنگلیِ بی‌نظیر، خبری نیست و همین مسئله تا به حال خسارات زیادی را به بار آورده است.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان در این باره به خبرنگار «یافته» می‌گوید: وجود بالگرد در استان کوهستانی لرستان امری ضروری است.

مهرداد فتحی بیرانوند ادامه می‌دهد: در زمان وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های بلوط، ما باید حداقل زمان ممکن برای اعزام نیرو به کانون آتش را داشته باشیم تا خسارت‌های کمتری به بار آید.

او اظهار می‌کند: با توجه به این‌که بیشترین آتش‌سوزی‌ها در ارتفاعات و مناطق صعب‌العبور رخ می‌دهد و وزش باد در این مناطق بیشتر است تا رسیدن نیروی امدادی، آتش در سطح بسیار وسیع‌تری منتشر می‌شود.

این مقام مسئول می‌گوید: متأسفانه تاکنون به قول‌هایی که برای تأمین بالگرد داده‌شده عمل نشده است.

فتحی بیرانوند می‌افزاید: در حال حاضر یک هواپیمای چندنفره در فرودگاه خرم‌آباد مستقر است که قرار است از این وسیله برای سرکشی جنگل‌های زاگرس استفاده شود.

او اظهار می‌کند: محیط زیست استان هنوز از این وسیله استفاده نکرده است.

 

فتحی بیرانوند از کمک نیروهای مردمی در آتش‌سوزی‌های اخیر به‌خصوص آتش‌سوزی منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه خبر می‌دهد و می‌گوید: آتش‌سوزی سفیدکوه در مرز مناطق حفاظت شده بود.

وی ادامه می‌دهد: در این آتش‌سوزی 6 هکتار از جنگل‌های این منطقه در آتش سوختند.

 

سازمان جنگل‌ها برای حفاظت از اراضی جنگلی زاگرس به ازای هر 6 هزار هکتار یک نفر نیرو را در نظر گرفته است و این تحت عنوان نورم زاگرس و مختص به استان‌های زاگرس‌نشین است این در حالی است که استاندارد جهانی یک‌ششم این آمار است و به ازای هر یک هزار هکتار یک نفر وجود دارد. در حال حاضر در منابع طبیعی استان،90 نیرو در این زمینه فعال است و به 110 نیروی دیگر نیاز است.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اظهار می‌کند: نیروهای مردمی و افراد بومی در اطفا حریق بسیار مؤثر هستند به همین منظور با حضور کارشناسان یک دوره آموزشی برای 70 نفر از داوطلبان این کار برگزار کردیم و با هماهنگی استانداری برای افرادی که در جریان آتش‌سوزی‌ها، به کمک محیط‌زیست و منابع طبیعی می‌آیند بیمه بی‌نام در نظر گرفته‌ایم.

 

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان ارزش هر درخت بلوط را 200 هزار دلار اعلام می‌کند و می‌گوید: امکان برآورد خسارت آتش‌سوزی‌های رخ‌داده قابل پیش‌بینی نیست اما آنچه مسلم است از بین رفتن این درختان و آسیبی که به محیط‌زیست وارد می‌شود به‌هیچ‌عنوان قابل جبران نیست.

با وجود این که برآورد خسارت حاصل از آتش‌سوزی‌های سالیانه قابل‌محاسبه نیست اما میزان آتش‌سوزی و مناطق حادثه خیر در جنگل‌ها به‌خوبی قابل پیش‌بینی است و حتی منبع بروز خطا و کمبودهای موجود در این باره هم به خوبی روشن است. با این وجود کوتاهی‌های موجود در این باره و تکرار سالیانه اشتباهات گذشته و عدم تامین امکانات از جانب مسئولان وقت گناهی نابخشودنی است.

تکرار اشتباهات گذشته، نبود نیرو و امکانات و قصور مردم در حفاظت از جنگل‌ها قرار نیست هر سال، خسارت میلیاردی به سرمایه ملی ما وارد کند. از آن جا عمر برخی از این درختان بلوط بیش از 1000 سال است جبران این خسارات را در خواب هم نمی‌توان دید.

وجود یک مدیر پاسخگو در سمت‌های مختلف و تعامل با خبرنگاران به‌خصوص در مباحث فرهنگی چون حفاظت از محیط زیست است که می‌تواند زمینه‌ساز شرایطی بهتر برای عبور از مشکلات موجود باشد. متأسفانه با وجود پیگیری‌های خبرنگار یافته، نتوانستیم جوابی از مدیرکل منابع طبیعی استان در این باره دریافت کنیم.

 

 

جنگل‌های زاگرس وسیع‌ترین منطقه جنگلی کشور و حدود 41 درصد جنگل‌های کشور را در خود جای داده است. حفاظت آب و خاک، تولید اکسیژن و کاهش آلاینده‌ها، تعدیل آب‌وهوا و تنوع زیستی از کارکردهای مهم جنگل‌های زاگرس هستند. استان لرستان از نظر سطح پوشش جنگلی در بین استان‌های زاگرس نشین در جایگاه دوم قرار دارد. حدود 20 درصد از جنگل‌های زاگرس در استان لرستان قرار گرفته است

قلب زاگرس، نیازمند بالگرد است

دیدگاه‌ها