یک شب در سفر اندر ره قم

در پس ابر سیه کوکبه گم

چه شبی تار تر از زلف عروسان جهان

یا ره کافر سنگین دل بد نام و نشان

چشم در چشم سیه بود در آن تاریکی

جمله درگاری آن راه بدان باریکی

گربه ای بود وطن خواه در آن وادی ما

گشت او باعث اخلال و آزادی ما

گربه آمد که بلیسد بن ظرف ما را

ناگهان کرد خبر دار دل شیدا را

از پس تق تق گربه چه خبر دار شدیم

چوب برداشته آماده پیکار شدیم

ای بسا ملت ایران که درین دور ستم

مثل گربه در تاریکی فتاده به جان هم

ای آسمان ظلم فراوان داری

ای چرخ دون تو کینه با جان داری

بی خانمان ممنون خلقم کردی

گَرت اطاقم را به حلقم کردی

ریسمان ظلمت شد کمند جانم

زد بر تمام خانه و ایوانم

ای آسمان ظلم فراوان داری

ای چرخ دون تو کینه با جان داری

یکی داشت درباره ام سوء ظن

که در خانه تریاک دارم دومن

نه تریاک از خویش بُودم بلَل¹

به جز کیسه ای از توتون نیم حل 

چه تِل زد به مالیه آن نیک خو

روان کرداو هئیت بازجو

من چُکسِه ² به پشت دکان 

دلی فارغ از فکرت این و آن

که ناگه بیامد مفتش چهار ³

مِلاق⁴ از گُپم⁵ خشک ای بِرار⁶

چو برخاستم گُرده ام⁷ قِرتَه⁸ کرد

قِیم⁹ نیمه گشت چون پیرمرد

یکی با ادب گفت بر چین دکان¹⁰

بیا منزل خویش ای فلان

چنان هوش جان رفت ز اخبارشان

که شد جنگ من در انظارشان

عزیزان ندانم چرا بی جهت

دلم گفت رِپ¹¹ چشمم در پِت پَت¹²

دکان قفل و گشتم به منزل روان

به صد رِک رَک¹³ رِپ رَپ نیف ¹⁴ جان

یکی پاسبان بود در آن مقام

ندانم چرا رفت در پشت بام

یکی زن به همراهشان ز آن چهار

که زن را کند جستجو در نظار

به تفتیش آن ها چه باز و گشود 

تمام زنان را یِلَشگو¹⁵ نمود

چه ز آن ها یکی داخل طاق¹⁶ شد

لبم خشک شد ، گردنم راق¹⁷ شد

یکی بودی اندر تکاپوی من

یکی سرکشیدی به تاپوی¹⁸ من

یکی کرده اسباب را فِنج فِنج ¹⁹

یکی سیخ کرده به لنگه برنج

یکی کوزه سرکه را کرده دید

دگر پرده از کار من می درید

یکی سر کشیدست در خمره ام

که پیدا کند از خطا نمره ام

بگفتم زدکان و از اندرون

مرا نیست چیزی بغیر از توتون

بدانید که آن ها دارند جواز

خجل نیستم پیش آن کارساز

توتون را گرفتند گفتند به ما

جوازت اگر هست آن جا بیا

اگر نیست قاچاق باشد بدان

بده جرم و دیگر مکن خوف از آن

جواز از توتونچی بدادم نشان

پس از مدتی شد نصیبم همان

ز هرگونه کاری نترسم زکس

ولی ترس دارم من از بازرس

1. بلل : بلد بودن ، پیدا کردن  

2. چکسه : ایستاده 

3. مفتش چهار : چهار بازرس 

4. ملاق : آب دهان 

5. گُپم : دهانم 

6. بِرار : برادر 

7. گُرده : کمر و پشت انسان و حیوان  

8.  قِرتَه : تولید صدا از مفصل ها ، در اثر کش و قوسی که به بدن وارد می شود 

9. قی :  کمر ، این واژه به معنای استفراغ  هم به کار می رود .

10. برچین دکان  : بستن دکان و قفل کردن درب آن  

11.  رِپ : لرزشی خفیف که انسان در درون فرد حس می کند ، در اثر ترس یا وارد شوک 

12. پِت پت : نا مفهوم صحبت کردن در اثر ترس و یا تهدید 

13. رِک رَک : لرزشی اندک که راه رفتن انسان را دچار اشکال کند . چهار دست و پا و به آرامی از جایی به جایی رفتن  

14. نیفه : نیمه جان ، نیف جان بیه : نیمه جان شدن . نیف در گویش لری به معنای نیم است و فقط در این یک مورد به کار می رود . زیرا در این گویش به نیم و نیمه نِسم گفته می شود . 

15. یِلَشگو : پاره یلش گاو : یله تعدادی گاو و راندن و هدایت کردن آن­ها در جهتی خاص و مورد نظر

16. طاق : اطاق طبقه پایین ساختمان در اصطلاح امروزی همکف وجه تسمیه آن به این علت است که سقف این اطاق ها ، طاق ضرب بود که بیشتر با خشت خام صورت می گرفت

17. راق : خشک شدن عضله بدن در اثر کوفتگی و یا خواب رفتگی آن . این واژه در گویش لری صفت است

18. تاپو : جای نگهداری آرد که معمولاً از گِل مخلوط با موی بز ساخته می شده است

19.فِنج فِنج :دسته دسته ، گروه گروه

يك روز گفتا يك پاسباني

تشريف آور در شهرباني

گفتم چه باشد تقصير من چيست

بر من عيان كن آن را كه داني

گفتا ندانم گر هم بدانم

با تو نگويم راز نهاني

ناچار رفتم در بازپرسي

بر بازجويي از شهرباني

ما را دوباره از بازجويي

ارجاء دادند در شهرباني

يك روز ماندم در شهرباني

ديدم گروهي افراد جاني

آن يك جنايت بر غير كرده

آن يك بهنام و بدنام زاني

هر يك به نحوي دربند بودند

هر يك بر آن­ها يك داستاني

من هم خزيده آن شب به زندان

بر عقد عادي مانند جاني

اين طور باشد حق و قانون

در كشور جم در باستاني

آن يك مكيده چون خون ملت

زندان ندارد چون لامكاني

آن كس كه برده ده تن شكر را

گويد نخوردم جز لقمه ناني

بابا تو برگرد به منزل خود

كن خنده بر ما تا مي تواني

جاني نمانده در سن پيري

ملت بميرد در نوجواني

ديدي چه كردند اين خيرخواهان

بر سود كشور از جان فشاني

ما بعد از اينها ديگر نخواهيم

تخت سليمان جام جهاني

واصل مرنجان افكار نيكان

داني كه آخر دنياي فاني

اين همه زيور كه كشور داشت كاغذ گشته است

اي بزرگان كشور بي سيم و بی زر تا به كي

من چه گويم با كه گويم گوشي كي كرده باز

سوره ياسين  به گوش خر تا به كي

شهربانا عده اي از ما سوي زندان فرست

واي بر ما زنده گان ديوان كيفر تا به كي

اي زمامداران كشور فقر كشور تا به كي

بنگريد بيماري افراد بی سر تا به كي

مرغ روح آدمي بي بال و بي پر تا به كي

كاخ زيباي بشر بي در و بي پيكر تا به كي

اعتصابي نيست ور گفتم قلم آزاد نيست

ورنه مي­گفتم ره چرخ چنبر تا به كي

اين همه رقصيدن و خواندن در اين عالم چه سود

رقص نزد كور و خواندن در بر كَر تا به كي

اي جوانان ميهن فرهنگ را رونق دهيد

زير بار بي سوادي هاي دوران تا به كي

شهردارا خود بيا بنگر خرابي در كجاست

باد و خاك كوچه ها در حلق و حنجر تا  به كي

اين همه زيور كه كشور داشت كجاست؟

اي بزرگان كشور بي سيم و بی زر تا به كي

مناجات

اي خالق ما نيست چو تو دادگري

ميزان كن كائنات هر خير و شري

خواهيم كه زندگاني با نمكي

جوييم و بپاشيم به اين در به دري

يا رب تو ز اسكناس، سيراب نما

آن را كه تو خواهي به جهنم ببري

ما حرص نداريم و نخواهيم كَرم

خواهيم كه نامي ز غنا هم نبري

ميراث شود غنا و وارث بِبَرد

آن هم بدتر از مورث، از بي هنري

اغلب كه حريص اند

زين هر سه صفت ما همه هستيم بري

يعني همه ملاّك

خواهيم ستين¹ از دل آن­ها ببري

تو مفت دهي جان و جهاني بر ما

اينك كه دوباره همه را مفت بري

تكرار كنم تو مفت دادي همه را

اين است به مفتك­الذنيش ببري

كي كرد دعا كه گعپ اين قوم شود

خواهيم دعايش به اجابت نبري

يا رب ندهي تيغ به دست زنگي

در جامعه ميافكند او قير و قري

تا در كف خود نگيرد احكام تو را

تارش بنما رَوَد پي كوزه گري

ما را به گلو دره بيندازد و بس

بي واهمه ايجاد كند درد سري

يا رب بنگر بهحال بي آبي شهر

كافكنده به­جان كودكان قيژ و قژي

نوبت نرسد كه دختران آب برند

بر گوش ز دختران رسد]  زير و زري [

يا رب ز چه نصف شهر آسفالت شده

بر نصف دگر نيست مگر كارگري

از لوله كشي شهر اين سان خواهيم

يك لوله از آن به پا سنگر ² ببري

يا رب شده ماليات بر خانه چنان

پيدا نشود در اين ميان خانه خري

اين آش و همين كاسه طلاق است و نكاح

كس ياد ندارد ز چنين ويت وري ³

اين كشور اگر ز ماليات آن و اين

گردد مترقي اين نباشد هنري

با ملت كم پول و بدهكار] عسس [

او در بگرفته و كند جير جري ⁴

گر با نفري قرض دهيم پس ندهد

هنگام وصول مي كند شير و شري

گر نيمه دهيم يا زِ موعد گذرد

چار گل ⁵ شود و به دم كند وير و وري ⁶

»واصل« به صداي شير و شرگوش مده

كاين قيژ و قژ ⁷عام چه دارد اثري

1. ستین :آرامش  

2. پاسنگر : نام محله ای در پشت بازار

3.  ویت وری : سرگردانی

4.جیر جری: صدای دروازه

5.چارگل :  سر پا ایستادن در حالی که فاصله پاها از هم زیاد باشد روی هم رفته چارگل اشاره دارد به انسانی که در کار خود وامانده است در شرایط نامطلوب

6.ویر و ور: معادل است با شیر و شر

7.قیژ و قژ: داد و فریاد گاه اشاره به صداری نامفهوم زنان و بچه ها دارد 

اگر به خانه وصلت نیارمیده ستم کن

زداغت ار دل دلدار غم ندیده ستم کن

اگر به گردن ما بند نیست زلف میاویز

اگر زجور خسان فحش ناشنیده ستم کن

چو مرغ سوخته پر سر بر آستان دارم

به مرغ زاهد اندر قفس پریده ستم کن

به اذن روی تو ما پا نهاده در گلشن

برآنکه بی خبرت در چمن خزیده ستم کن

هزار جور و ستم دیده ام زدست رقیبان

برآنکه هیچ به دوران ستم ندیده ستم کن

رخی که وصل به گل شد چه باک از می لعل

برآنکه غیر لب لعل را مکیده ستم کن

بیا متاع تو حسن است و ما خریداریم

برآنکه غیر متاع تو را خریده ستم کن

ز حسن خلق تو سلب عقیده نتوان کرد

برآنکه هیچ ندارد ره عقیده ستم کن

در دستگاه صوفی رندیست یا رعایت

در کوی عشقبازی جرم است یا حمایت

اعمال عشق ورزی کفر است یا کفایت

زان یار دلنوازم شکریست با شکایت

گر نکته دان عشقی خوش بشنو این حکایت

در کوی عشقبازان هر شفقتی که کردم

هر قوه ای به تن بود هر همتی که کردم

هر نعمتی که بودم هر رفقتی که کردم

بی مزد بود و منت هر خدمتی که کردم

یا رب مباد کس را مخدوم بی عنایت

ای رند باستانی چشمت مباد بر کس

دانی نیست یاری ، بر حال خویشتن رس

گر تشنه لب بمیری نام نکو تو را بس

رندان تشنه لب را آبی نمی دهد کس

گویی ولی شناسان رفتند از این ولایت

آن دل که در هدایت در بند دلبرم بود

مهدی نگشت بر من ناگاه گشت مفقود

کوری به شهر کوران در عشق را پیمود

در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود

از گوشه ای برون آی ای کوکب هدایت

دستم گرفت کوری با خرقة مه آلود

کور دگر بیامد اظهار فضل بنمود

آثار باصران را می خواست و کرد نابود

از هر طرف که رفتم جز وحشتم نیفزود

زنهار از این بیابان زین راه بی نهایت

دیو سفید عالم چرخ کبود سرمست

این راه را زهر سو بر روی عاقلان بست

در صورت نهائی ره را به رهروان بست

این راه را نهایت صورت کجا توان بست

کز صد هزار منزل بیش است در بدایت

در کوی عشق دا ران بشنو تو این قضایا

سر از بدن جدا شد از عشق یار رعنا

دل­ها شکسته بینی سرها فکنده بر پا

در زلف چون کمندش ای دل مپیچ آنجا

سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت

زشت آشکار نبود بر ما رسد گزندی

جانا مگر ندانی بر مات پایبندی

گیسوی تو نگشته بر ما مگر کمندی

چشمت به غمزه ما را خون خورد و می پسندی

جانا روا نباشد خونریز را حمایت

از آستان وصلت از خود مکن برونم

چون عاشقم برویت حاکی است از جنونم

با فکرت پریشان با حل واژگونم

ای آفتاب خوبان، می سوزد اندرونم

یک ساعتم بگنجان در سایه عنایت

از دوریت نگارا شب تا سحر نخوابم

و ز فرط شب نخوابی افزاید اضطرابم

در دل که نیست تابم در دیده نیست آبم

هر چند بردی آبم رو از درت نتابم

جور از حبیب خوشتر کز مدعی رعایت

از عشق توست شادان باشد روان حافظ

خوش باد آنکه گردد هم آستان حافظ

(واصل ) تو داستان کن از داستان حافظ

عشقت رسد به فریاد از خود به سان حافظ

قرآن زیر بخوانی در چهارده روایت

از عشق کیست محفل جانانه سوخته

و ز اشک شمع جنحة پروانه سوخته

آتش چه سود بر دل عاشق گذر نمود

وز عقل آتیشن دل دیوانه سوخته

بلبل که سوخت از غم گل لانه اش چه شد

این جانگاه کن که چه سان لانه سوخته

در دام بود کبک که برفی ورزیده شد

آن کبک دام حیلة آن لانه سوخته

دهقان که سوخت از زبر رعد نوبهار

خوش بنگری که کلبه کاشانه سوخته

گر خار گل بسوزد کاری است بر صواب

واحسرتا که نو گل فرزانه سوخته

بر سر نگار داشت که چنگی زند بر زلف

چون شد که چنگ در اثر شانه سوخته

این سوختن زعشق بنان محرمانه بود

زیرا که عشق در بن آن خانه سوخته

هر کس ز عشق در بر رعنا ز خود بسوخت

(واصل) بکار گاه جداگانه سوخته

حیف از این عمر گران تا به بطالت گذرد

ز این همه علم و هنرها به جهالت گذرد

عیب نبود که در دشت چه نزدیک چه دور

با تنی سالم و شادان ، به کسالت گذرد

تو خودت ظالمی و امر به مظلوم کنی

که بسا کار جهانی به عدالت گذرد

غافلی از حرکات و سکنات دل خویش

زین روش باش که برخود به رذالت گذرد

ای توانگر چه توانا شدی از صبر و شکیب

بردباری نه چنان کن ز حالت گذرد

خجلتی نیست نفسی که تهیدست شود

در بر عائله خود به خجالت گذرد

راه دانشکده گم کرده نپرسیده چرا

گر نپرسیده همانا به ضلالت گذرد

همت ار هست بسا کوه چون پر کاه

با همان وضع که دانی زتقالت گذرد

جان که اصل است اگر منت دو نان بکشد

چه بسا بهر ریالی ز اصالت گذرد

(وصلا) از طرف هر که سخن می رانی

نه چنان گو که از حد رسالت گذرد

تُند مَران ساربان

تُند مَران ساربان سَكينه جا مانده است

طفل صغير حسين ببين كجا مانده است

در اين گلستان غم زِ جور خار ستم

تُند مَران ساربان گلي به جا مانده است

خار ستم چتر زَر به سر گرفته هنوز

گُلِ هميشه بهار ، خار به پا مانده است

صفاي باغ رسول ، شيرة جانِ بتول

دختر سلطان دين ببين كجا مانده است

گلي كه آزاده بود زِ گُلسِتان علي

ببين كه در معرضِ بادِ فنا مانده است

گلي كه آرام بود به دامن شاهِ دين

ببين چسان در كَفِ خارِ جفا مانده است

زِ سوزِ دلْ عمه را كنون صدا مي‌كند

بي‌كس و بي‌آشنا و بي‌پناه مانده است

شبي است خالي زِ نور رَهي است باريك و دور

گرسنه و تشنه‌كام چه بي‌نوا مانده است

شَها نظر كن دَمي به لطمة روزگار

كه "واصلِ" دردمند درين عَزا مانده است

رفت از اين جهان پر غوغا     

نیک خویی به نام نوراله

خوش زبان و خوش بیان ستوده قلم          

مجلس آرای دوستان صفا

قانع از خویش با مناعت طبع

اتکائی نداشت جز بخدا

گفت واصل ز بهر تاریخش

سال فوتش ز صبح و غش پیدا

1357 خورشيدي

این طبیعت ز هر چه بود و نبود

کرده پیدا می کند مفقود

مرد آزاده ای ادیب و دبیر          

در جوانی بزیر خاک نمود

چه ادیبی از پس بشر خواهی

غم خور جمله ضغیفان بود

عارفی عادلی غریب نواز

جز حقیقت به لغو لب نگشود

کاردانی عجیب میهن خواه

در مشقات راه را پیمود

وصف او بر زبان نمی گنجد

در چنین حال حاتفی فرسود

به سال شصت و سه هشتم خرداد

چشم بر بست از جهان محمود

هشتم خرداد خورشيد1363

بهر که عهد بستم ببین گسستم و رفتم

گسسته رشتة­ی خود را به مرگ بستم و رفتم 

شکست داد مرا پیری ای دریغ جوانی

به زیر بار زمانه کمر شکستم و رفتم

ز باد مرگ خموشی گرفت شمع وجودم

سقوط کردم و نگرفت بخت دستم و رفتم

در انتظار تو بودم که آئی­ام به عیادت

نیامدی مگر اکنون که بار بستم و رفتم

اگر چه خاک مرا خواست بی رضایت من خواست

در این دو راهی حسرت دمی نشستم و رفتم

به خاک راه کشیدم سری به مغرب گیتی

کنون به خاک گرفتم قرار رستم و رفتم

وصال دوست گزیدم که بود اصل تو ( واصل)

به شوق وصل چو برق از میانه جستم و رفتم