به قلم وحید حاج سعیدی: در دنیای امروز که از آن به عنوان عصر اطلاعات یاد میشود، به دلیل در دسترس بودن منابع اطلاعاتی متنوع، دور نگه داشتن کودکان از اخبار روز دنیا کاری دشوار است و گاهی اوقات کودکان زودتر از والدین از اخبار روز دنیا مطلع میشوند.
هر چند آگاهی یافتن از برخی کشفیات و اختراعات و اخبار نوین علمی و اجتماعی در شخصیت دهی و رشد و بارش افکار مثبت در کودکان مؤثر است، ولی آنچه که کارشناسان را نگران ساخته است، پیگیری جزئیات و دنبالگیری اخبار مربوط به جنگ، خشونت، ترور و سایر اخبار منفی و خشونت بار توسط بچهها است.
متأسفانه امروزه اکثر سایتها به منظور جذب مخاطب بیشتر تصاویر و اخبار مختلفی از جنگ و سایر تصاویر خشونتآمیز را به نمایش میگذارند که بدون تردید تماشای این تصاویر توسط بچهها در روحیه آنها آثار و تبعات منفی برجای خواهند گذاشت.
گسترش تکنولوژی و دسترسی به اخبار مختلف
امروزه با گسترش تکنولوژی کودکان اخبار مختلفی را از تلویزیون رادیو روزنامهها و اینترنت میبینند یا میشنوند. دیدن یا شنیدن چنین اخباری در سطح محلی و یا جهانی نظیر کشتارهای دستهجمعی، بروز حوادث طبیعی و حوادث فاجعهآمیز، گزارشات مربوط به جنایت، سقوط هواپیما، تصادف، سیل و طوفان و... باعث بروز اضطراب، خشم و ترس در کودکان میشود.
یک تحقیق دانشگاهی روی ۶۰۰ کودک ۸ تا ۱۲ ساله نشان در انگلستان نشان میدهد، اثرات منفی اخبار خشونتآمیز به مراتب از تماشای فیلمهای خشن و ترسناک بیشتر است. در این تحقیق تصاویری از جنگ، طوفان، ترور، تیراندازی، سقوط هواپیما و تصادف ماشین به این کودکان نشان داده شد در پایان به آنها گفتند که تعدادی از اینها اخبار واقعی و تعدادی از آنها صحنههای ساختگی و فیلم بودند. در پایان این آزمایش کودکان در مورد تصاویر واقعی اخبار با اضطراب و ترس بیشتری صحبت میکردند. در واقع مشاهده اخبار توسط کودکان این ذهنیت را در آنها به وجود میآورد که ممکن است این حوادث تلخ برای آنها و خانواده آنها نیز اتفاق بیفتد.
تبعات تماشای اخبار منفی
کودکانی که در شهرهای پر خطر از نظر بلایای طبیعی یا تروریستی زندگی میکنند، به مراتب از سایر کودکان بیشتر در معرض خطر هستند. چرا که این ذهنیت در آنها به وجود میآید که ممکن است این حوادث برای آنها و نزدیکانش رخ دهد و گاهی اوقات از رفتن به بازار یا حتی در استفاده از وسایل نقلیه عمومی وحشت دارندو یا با باریدن اولین قطرات بارانف دچار استرس و پریشانی میشوند. البته این تبعات تنها مختص این کودکان نیست و سایر کودکان نیز در اثر تماشای چنین اخباری دچار مشکلات عدیده میشوند. بد خوابی، بیخوابی، شب ادراری، ترس از تاریکی، کابوس دیدن، اضطراب و توهم از تبعات تماشای اخبار در سنین پائین است.
کودکان از چه سنی باید به تماشای اخبار بنشینند؟
امروزه بسیاری از خانواده درگیر یافتن یا کشف سن دقیق برخی امورات در خصوص فرزندانشان هستند. سن تنها گذاشتن کودک در منزل، سن ورود به دنیای مجازی، سن مناسب برای فرستادن کودک به مهد کودک، سن آموزش مسائل جنسی و...
بدون شک تماشای اخبار به ویژه اخبار سیاسی نیز باید از قانون خاصی پیروی کند و لزومی ندارد کودکان برنامههای تلویزیونی مختص بزرگسال نظیر اخبار را نیز به تماشا بنشینند. با این وجود محروم کردن کودکان در تنگنا قرار دادن آنها نیز چاره کار نیست و در شرایطی میتوان از اثرات و تبعات منفی این اخبار کاست. راهکارهایی از این دست میتواند در این مقوله یاریگر خانوادهها باشد.
زمانی که کودک اخبار تماشا میکند کنار او باشیم و برای او وقت بگذاریم و به ابهاماتش پاسخ دهیم.
بعد از تماشای اخبار از کودک بخواهید نظرش را به شما بگوید و یا چیزهایی را یاد گرفته برای شما تعریف کنند.
سن کودک و دوران بلوغ در تعیین نوع اخبار متناسب با کودک مهم است و این نکته را باید هنگام تماشای اخبار مورد توجه قرار دهیم.
کارکرد رسانههای در دنیای امروز از اطلاعرسانی صرف به اهداف دیگری تغییر پیدا کرده است و رویکرد رسانهها نیز به تبع این تغییرات دچار تحولات اساسی شده است. در این بین بنگاههای خبرپراکنی یا همان شبکههای خبری سعی میکنند مخاطبان بیشتری جذب کنند. یکی از راههای جذب مخاطب بیشتر پخش اخبار در سریعترین زمان ممکن و ارائه جزئیات اخبار میباشد.
پخش خبر به صورت ۲۴ ساعته نیز از دیگر ویژگیهای شبکههای خبری است. از برآیند سخنان بالا چنین بر میآید که مخاطبان امروزی در معرض بمباران خبری رسانهها هستند و راه گریزی نیز از این اخبار وجود ندارد. دردمندانه این شبکهها هیچ برنامهای برای کاستن تبعات منفی اخبار ناخوشایند (حتی برای بزرگسالان) ندارند و سعی میکنند اخبار را با همان جزئیات منتشر کنند و آن را جزء رسالت حرفهای خود میدانند. فلذا جا دارد خانوادهها در خصوص برنامههای شبکههای تلویزیونی و فضای مجازی در دسترس فرزندانشان، حساسیت بیشتری نشان بدهند و با مونیتورینگ برنامههای مورد علاقه فرزندانشان سعی کنند از تبعات منفی تماشای برنامههای حاوی صحنههای خشونتآمیز بکاهند.
دیدگاهها