روز جهانی هپاتیت با شعار انتخابی امسال (۲۰۲۱ میلادی) عبارت است از: Hep can’t wait یعنی هپاتیت مسئله بسیار فوری است و نمیتوان صبر کرد و باید به عنوان یک اقدام فوری به آن توجه کرد و تا سال 1410 برای حذف آن تلاش نمود.
این روز مهم، در صدد انتقال اهمیت و فوریت تلاشهای لازم برای رسیدن به هدف بلندپروازانه "از بین بردن تهدید عمومی هپاتیت تا سال ۲۰۳۰" است. به مناسبت این روز، WHO میزبان یک برنامه گفتگوی جهانی است که برای رهبران جهانی، منطقهای و ملی، سیاستگذاران، جامعه پزشکی، متخصصان و سایر ذینفعان بستری فراهم میآورد تا در مورد فرصتهای تسریع مقابله به هپاتیت در راستای دستیابی به هدف مذکور بحث و گفتگو کنند. دستیابی به آیندهای بدون هپاتیت تنها با اتحاد جهانی امکانپذیر است و امید آن میرود که با تشکیل این اتحاد، تمامی انواع هپاتیت تا پایان سال ۲۰۳۰ ریشهکن شود.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) نیز اقدام به انتشار چارچوب استراتژیک ایمنسازی جهانی ۲۰۲۱-۲۰۳۰ کرده که نقشه راهی برای دستیابی به پیشرفت در دنیایی است که در آن همه از بیماریهای قابل پیشگیری توسط واکسن (VPDs)، از جمله هپاتیتهای A و B، محافظت شوند.
هپاتیتهای ویروسیB و C صدها میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد و باعث بیماریهای حاد و مزمن کبدی، نارسایی کبد (سیروز) و سرطان کبد میشود. طبق پیشبینی سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۹ میلادی (۱۳۹۸ خورشیدی)، بیش از ۳۵۰ میلیون نفر در دنیا با هپاتیتهای ویروسیB و C زندگی میکنند، ۳ میلیون مورد جدید عفونت با این دو ویروس رخ میدهد و یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بر اثر این بیماریها جان خود را از دست میدهند.
هپاتیت یکی از پنج بیماری عفونی مهم است که پویش بزرگداشت روز جهانی آن مورد توجه سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است. سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۰ میلادی (۱۳۸۹ خورشیدی) بزرگداشت روز جهانی هپاتیت را مورد تایید قرار داد و تاریخ آن را به ۲۸ جولای (۶ مرداد) اعلام کرد. ۲۸ جولای سالروز تولد یکی از دانشمندان برنده جایزه نوبل به نام آقای بلومبرگ است که به خاطر کشف ویروس هپاتیت B و سپس واکسن آن در دهه هفتاد میلادی، جایزه نوبل در پزشکی را از آن خود کرد.
این روز تلنگری است برای همه که یادآور شود:
- افرادی که از ابتلاء خود به هپاتیتهای ویروسی اطلاعی ندارند نمیتوانند برای آزمایش صبر کنند
- بیماران هپاتیت نمیتوانند برای درمان نجاتبخش زندگی خود صبر کنند
- مادران باردار نمیتوانند برای آزمایش و درمان هپاتیت صبر کنند
- نوزادان نمیتوانند برای دریافت واکسن هپاتیت در بدو تولد صبر کنند
- انجمنها و سازمانهای مردمنهاد نمیتوانند برای جلب کمکهای مالی در خصوص هپاتیت صبر کنند
- تصمیمسازان نمیتوانند برای ایجاد اراده سیاسی و تامین منابع مالی حذف هپاتیت صبر کنند
بنابراین، در حالی که هر ۳۰ ثانیه یک نفر - حتی در دوره فعلی بحران کروناویروس و بیماری جهانشمول کووید ۱۹- از هپاتیت میمیرد ما نمیتوانیم برای اقدام در خصوص این بیماری صبر کنیم. ما باید همین الان برای رسیدن به هدف حذف هپاتیت تا سال ۱۴۱۰ اقدام کنیم.
هپاتیت و کرونا
هپاتیت در هر ۳۰ ثانیه جان یک نفر را میگیرد و با وجود بحران فراگیر فعلی که سراسر جهان را درنوردیده است امکان عمل کردن بر طبق دستورالعمل مشخص شده برای پایان دادن به هپاتیت چندان امکانپذیر نیست. در شرایط بحرانی کووید -۱۹ که حتی بعضی از بیمارستانها تنها بیماران کرونایی و موارد حاد اورژانسی را پذیرش میکنند، مبتلایان به هپاتیت ویروسی که از ابتلای این بیماری بیاطلاع هستند، نمیتوانند با آزمایش از وجود آن مطلع شوند.
از سوی دیگر مبتلایان به هپاتیت نمیتوانند منتظر دریافت درمانهای نجاتبخش زندگی خود باشند، زنان باردار امکان غربالگری و درمان هپاتیت را ندارند، نوزادان متولد شده نمیتوانند به موقع واکسینه شوند و امکان تزریق سرمایه بیشتر به سازمانهای مربوطه وجود ندارد. لذا امروز بیش از هر زمان دیگری لازم است که مسئولین جهانی با صرف بودجه و به کار بستن اراده سیاسی خود در راستای از بین رفتن هپاتیت گام بردارند و هر چه سریعتر این رؤیا را به واقعیت بدل کنند چون، « نمی توان صبر کرد! »./
*مریم غفاری، کارشناس رسانه سخنگوی وزارت بهداشت