علی صارمیان:  در نزدیکی سبزه‌میدان شهر خرم‌آباد لرستان، چشمه‌ای هست که از دوران قاجار به نام اِراز  نامیده می‌شود. این چشمه اصلی هنوز هم در افسانه‌های محلی مردم لر، شفادهنده غم است. بنا بر باور مردم لرنشین، آب اِراز  برطرف‌کننده غم‌های مردم است و هرکس از آن بنوشد، غم از دلش می‌رود. انگار عباس میرزا در ارس گریه کرده است. سبب چه بود؟ خاک ایران و هم‌وطنان ترک‌زبان ما، عباس میرزا را صدا می‌زنند که به این‌سوی ارس بازگشته است و خاک ایران در شمال ارس به یغما رفته است.

در ریشه‌یابی این افسانه محلی، به هم‌وطنانی می‌رسیم که در اوایل دوران قجر، از باکو و نخجوان و سایر شهرهای ایرانی، آواره شدند و در بین هم‌وطنان مردم لژنشین سکنی گزیدند. از نظر آن‌ها اِراز  یا ارس به معنای غم است که با آب چشمه این غم برطرف می‌شود.

آن‌ها احتمالاً سازنده افسانه چشمه اِراز  در خرم‌آباد بودند. اِراز  یا ارس، برای ایشان غمی بزرگ است که یادآور کوچ و مهاجرت از ایران شمالی است که توسط روس اشغال شد. در ذهن هم‌میهنانشان بازگشت به موطن و بازپس‌گیری شهرهای شمالی به شکل‌های شعر و قصه و افسانه، هنوز در بازماندگان آذربایجان شمالی ایران و شهرهای دیگر از دست رفته هست.

در سال‌های اخیر سعی شده که این قصه و شعرها به‌جای آنکه در مسیر تاریخی‌شان که بازگشت شهرهای شمالی ایران که غصب روس شده است و الحاقشان به اردبیل و ارومیه و خوی و میانه و تبریز، منحرف گردند و قصه‌ها را به‌گونه‌ای بخوانند که مادر داغدارشان ایران، فرزندان دیگری را نیز از دست دهد. اینک گستاخی اردوغان در باز کردن زخمی که دو قرن است در قلب ایران خنجر می‌زند، آرزوی گذشتن از ارس و بازپس‌گیری ایران کنده‌شده از نقشه را بر ترک و لر و کرد و بلوچ و ترکمن زنده می‌کند. ستارخان در گوش این مردم خوانده است که خاک می‌خوریم و خاک نمی‌دهیم.

 شاید لازم باشد این مسائل را به اردوغان یادآوری کنیم.

 

1- قطعاً اگر اردوغان در قدرت است به خاطر مدیریت ایران در 24 ساعت کودتای ترکیه بود. آیا مایل است جزییات اقدام ایران در پذیرش اردوغان فاش شود؟

2-در تمام دوران تحریم، آقای اردوغان و حزبش نقش یک باج‌گیر از ایران را بازی کرده است. می‌توانست با همکاری ایران لااقل هزینه‌های کشور ما در سوریه را کاهش دهد. حرف درست ما رأی‌گیری در سوریه بود و اردوغان ارتش آزاد و النصره ساخت.

3-ایرانیان، موطن کردها را ایران می‌دانند و تاریخ هم تا دو سه قرن پیش بر این منوال بوده. برعکس آن معنا نداشته. لذا ملت ایران از عملیات چشمه جنایت تا رفت‌وآمد وی و خیالاتش را در شمال ایران تحمل نمی‌کند.

 4 _ ملت ایران حاضر است مناطق جداشده کردنشین در ترکیه فعلی را به وطن قدیمی خود اتصال دهد. قطعاً با همین حکمرانی فعلی، کردهای ترکیه که حتی فاقد ابتدایی‌ترین حقوق سیاسی هستند، در پیوستن به ایران زندگی بهتری خواهند داشت.

ما طلبکار تاریخی هستیم که ایران در ضعف، قسمت‌هایی از خاکش را جدا کرده‌اند. آن بی‌خبری و ضعف اکنون برای هر ایرانی ننگ است و ایران در صورت ماجراجویی، بی‌تمایل به الحاق شهرهای هزارساله جداشده از خود نیست و در این کار نیز ناتوان نخواهد بود. از چشمه اِراز  تا آن‌سوی ارس در اندیشه این بازگشت هستند.