یاسر مختاری/ سپید:این روزها که تب و تاب واکسن کرونا در همه جهان و به ویژه ایران در صدر اخبار روزانه و حتی ترند شبکههای اجتماعی قرار دارد، یک پوستر تبلیغاتی گردشگری حاشیه ساز شد، در این پوستر تحت عنوان تور واکسنزنی به ترکیه از مردم دعوت کرده است تا با پرداخت 12 میلیون تومان با سفر به این کشور واکسن کرونا تزریق کنند. این پوستر با توجه به وضعیت اقتصادی، تلاشهای وزارت بهداشت، کادر درمان و دانشمندان کشور برای مقابله با کرونا و دستیابی به واکسن موجب شده است تا واکنشهای زیادی برانگیخته شود. برگزاری این تور در این شرایط که هنوز واکسنی در سطح جهان توزیع نشده است از آن رو مهم است که هم موجب خارج شدن ارز از کشور شده و هم اینکه تبلیغات سوئی بر علیه نظام سلامت کشور که در این سالها تبدیل به قطب اصلی گردشگری سلامت در منطقه شده است، شکل بگیرد.
آژانسنماها و تور واکسنزنی
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی اصلی سفر به کشور تنها یک واکنش کوتاه به این موضوع داشته است. ولیالله تیموری معاون گردشگری این وزارت خانه به ایسنا گفته است:« فکر نمیکنم این تبلیغ کار یک آژانس مسافرتی باشد.»
در همین حال حرمتالله رفیعی رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی، به خبرنگار سپید، گفت: « تور واکسنزنی خارجی ندارد، کسی که مبادرت به اینکار میکند، قطعا کار خلافی را مرتکب شده است. اگرچه از نظر من این کار یک آژانس مسافرتی نیست بلکه کار یک آژانس نما است.» وی افزود: «بر فرض اینکه این تبلیغ کار یک آژانس مسافرتی باشد، نباید این تخلف را به همه آژانسهای کشور تسری داد.»
رفیعی با بیان اینکه چنین توری وجود خارجی ندارد، گفت: «در حال حاضر واکسن به شهروندان یک کشور تعلق نگرفته است. آن وقت چگونه میشود که شهروندان یک کشور دیگر را به آن کشور اولی برد تا به آنها واکسن تزریق کرد؟ لذا اساس این کار غلط است. بر همین اساس به پلیس فتا و حراست وزارت میراث فرهنگی شکایت کردهایم تا این موضوع را پیگیری کنند.»
وی افزود: « در حالیکه آژانسهای مسافرتی به دلیل شیوع کرونا و توقف عمده فعالیتهای آنها در وضعیت نا مناسبی به سر میبرند این تبیلغ و سوء استفاده نیز یک زخم جدید بر پیکره آژانسها و دفتار خدماتی مسافرتی باشد.»
رفیعی یاداور شد: « بسیاری از کشورها نه تنها برای واکسن کرونا که هنوز ناشناخته است مشکل دارند، که حتی برای تهیه واکسن آنفلوانزا دارای مشکل هستند، لذا هرکسی چنین تبلیغاتی با هر ادعایی مبنی بر استفاده از واکسن کرونا در تورها داشته باشد مرتکب خلاف و غیر واقع گویی شده است.» رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی، یادآور شد: «وظیفه آژانسها فروش سفر است و اگر خلافی در این میان رخ داد ما آن را به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری منعکس کرده وآنها باید با این موضوعات را به نهادهای انتظامی و امنیتی گزارش کرده تا به آنها برخورد کنند.»
وی در ادامه از کلیه آژانسها و دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی درخواست کرد که تحت هیچ عنوانی از چنین محتواهایی برای تبلیغات استفاده نکنند و گفت: «این تبلیغ بر پیکر صنعت گردشگری کشور ضربه زیادی وارد کرده است. لذا نهادهای انتظامی و قضایی باید وارد شده از تکرار چنین وقایعی جلوگیری کنند.»
موضع وزارت بهداشت؛ از جعلی خواندن تور تا ضعف میراث فرهنگی
تبلیغ برای برگزاری این تور واکسن زنی در حالیکه هنوز اکثر کشورهای جهان از داشتن این واکسن محروم بوده و تنها یک کشور آنهم به صورت بسیار محدود واکسن زدن به شهروندان خود را آغاز کرده است و هنوز نتایجی از آن حاصل نشده است موجب شد تا مدیران وزارت بهداشت نیز در این رابطه موضع بگیرند.
کیانوش جهانپور، مدیرکل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت روز چهارشنبه در این رابطه اظهار کرد: «تبلیغاتی نظیر تور ترکیه و امارات ویژه تزریق واکسن کرونا جعلی است. چنین تورهایی وجود ندارد و طبق معمول، سوء استفاده شیادان از نیاز مردم است.»
وی اظهار کرد: «کشورهای مختلف در حال رایزنی برای خرید و تامین واکسن کووید19 از مسیرهای مختلف هستند. از طرفی واکسیناسیون همگانی جمعیت در شرایط فعلی حتی در بازه زمانی یکساله نیز برای هیچ کشوری مقدور و متصور نیست و بر همین اساس همه کشورها در تزریق واکسن اولویتبندی خواهند داشت.»
جهانپور افزود: «در چنین شرایطی کشوری برای تبعه کشورهای دیگر، عموما امکان تزریق واکسن نمیتواند وجود داشته باشد، مضافا اینکه واکسن، برای ایمن سازی قبل سفر است، نه بعد سفر. بنابراین چنین تبلیغاتی، فرصت طلبی شیادان است که با سوء استفاده از نیاز مردم به دنبال کلاهبرداری هستند و یا اینکه کلا از بیخ و بن، فضاسازی است.»
وی تاکید کرد: «مردم نباید فریب شیادان و شارلاتانها را بخورند و اخبار مرتبط را از وزارت بهداشت و رسانههای رسمی پیگیر باشند. همچنین هیچگونه وجهی تحت هیچ عنوانی برای واکسن کرونا، پیش خرید واکسن کرونا یا تور واکسن کرونا به هیچ فردی پرداخت ننمایند چرا که علائم اولیه کلاهبرداریهای اینترنتی و... آشکار شده است.»
از سوی دیگر سعید هاشمزاده، رئیس اداره گردشگری سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفتوگو با خبرنگار سپید، با اشاره به تبلیغ تور واکسنزنی، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی را در این رابطه مقصر دانست و گفت: «این وزارتخانه که مدعی در دست گرفتن گردشگری سلامت توسط آژانسها و دفاتر خدمات مسافرتی است، باید جوابگوی این موضوع باشد.»
وی افزود: « برای ما واضح است که این تبلیغ یک سوء استفاده است. در حالیکه نیروهای تخصصی و بهترین پزشکان کشور در نبرد مرگ و زندگی برای بازگرداندن سلامت مردم هستند در جدال با کرونا هستند، عدهای دیگر از این فضا سوء استفاده میکنند.»
هاشمزاده در رابطه با سخنان مقامات میراث فرهنگی و گردشگری و رئیس رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی که این تبلیغ را کار یک آژانس نما دانسته بودند، گفت: «این حرف درست نیست. این فاتر از کره مریخ نیامدهاند، آنها مجوز گرفته و در حال کار کردن هستند.
در این فضا وزارت میراث فرهنگی و گردشگری مدعی است که در حوزه تخصصی گردشگری سلامت آنها و آژانسهای مسافرتی باید وارد میدان شده و تولیت این حوزه را به دست گیرند. در حالیکه گردشگری سلامت به دنبال ورود ارز به کشور است این کارها موجب میشود تا ارز زیادی از کشور خارج شود.»
رئیس اداره گردشگری سلامت بیان کرد: « وزارت بهداشت تمام تلاش خود را انجام میدهد تا در این فضا بر احساسات و سلامت آنها خدشهای وارد نشود و حتی از ورود هرگونه مسافری به کشور که علائم کرونا دارد جلوگیری میکند، با این حال این افراد با این شکل سخیف و سوء استفاده در حال ضربه زدن به گردشگری سلامت کشور و سلامت مردم و احساسات آنها هستند.»
وی تاکید کرد: «ما نمونههای دیگری از اینگونه پوسترها و تبلیغات را قبل از شیوع کرونا مشاهده کردهایم، اگرچه در این پوستر کذایی شماره تلفنها و آدرس مخدوش شده است، اما با توجه به سوابق، انجام چنین تبلیغاتی از سوی آژانسهای مسافراتی موجود در کشور دور ذهن نیست بنابراین از نظر من چنین پوستری واقعیت دارد.»
هاشمزاده یادآور شد: « سال گذشتته حدود 1.5 تا دو میلیارد دلار واردات ارز از محل بستری بیماران خارجی در مراکز هدف گردشگری سلامت برای کشور درآمدزایی شده است. مطمئنا چنین تبلیغاتی و سوء استفادههایی موجب میشود تا ضربههای جبران ناپذیری بر گردشگری سلامت کشور وارد شود.»
در این کش و قوس مدیر یک آژانس مسافراتی که در خوزستان فعالیت دارد مدعی شده است که از پوستر تبلیغاتی سال 98 این آژانس برای این تور واکسنزنی استفاده شده است و آنها نیز به شکایت از طراحان این تور واکسنزنی پرداختهاند.
تا زمان تنظیم این گزارش هنوز اصالت پوستر یاد شده از جانب هیچ یک از مقامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری یا مقامات انتظامی و قضایی کشور تایید نشده است.
اگرچه این موضوع تا حد زیادی از سوی مقامات مسئول گردشگری و سلامت کشور رد شده است اما باید دانست چنانچه واکسنی در یک کشور موجود باشد، سیاستگذاران و مسئولان آن کشور ترجیح میدهند در درجه نخست به کادرهای درمانی خود که در صف مقدم کرونا هستند و افراد پرخطر شهروند آن کشور واکسن را تزریق کنند. تعداد این واکسنها محدود بوده و هر کشوری باید توانایی تامین زنجیره سرد 70 درجه برای نگهداری آن داشته باشد. بر همین اساس نمیتوان در هر جایی این واکسن را تزریق کرد. تمامی کشورها متعهد شدهاند که این واکسن را در مراکز ویژه و با کدشهروندی یا شماره ملی آن کشور به افراد تزریق کنند. بنابراین چنانچه این پوستر اصالت داشته باشد یا خیر؟ این تور کاملا کلاهبردارانه به نظر میرسد.