یکی از مسائل و مشکلات جامعه را میتوان فقدان گفتگو بیان کرد و گفتگو پیرامون آسیبها و مسائل اجماعی و فرهنگی در سطح جامعه و کسب اطلاع و شناخت دقیق از آنها امری ضروری است.
نگارنده در این مدتی که در سازمان فرهنگی، اجتماعی، ورزشی شهرداری توفیق خدمت پیدا کردهام، یکی از برنامههایم را گفتگو با نهادهای علمی و مدنی در سطح شهر خرمآباد دانستهام.
گفتگو با رئیس و اعضای انجمن جامعهشناسی شهر خرمآباد و بازدید میدانی از دفاتر تسهیلگری و توسعه محلی در سطح شهر خرمآباد از جمله برنامههایی بوده که در این مدت انجام گرفته است.
دفاتر تسهیلگری به عنوان زیر مجموعه وزارت کشور در بسیاری از استانهای کشور مشغول به کارند و از لحاظ حیطه کاری با دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری ارتباط نزدیکی دارند. دفاتر تسهیلگری با رویکرد مشارکتجویی و برنامههای اجتماعمحور و سامان بخشیدن و پی گیری مطالبات و خواستههای اقشار و طبقات محروم جامعه و انتقال آنها به مسئولین، پل ارتباطی بین مردم و دستگاهها و نهادهای اجرایی محسوب میشوند. همچنین این دفاتر موجب ارتقای آگاهی افراد جامعه شده و زمینه تقویت سرمایه اجتماعی در محلات حاشیهای میباشند. هر دفتر تسهیلگری از پنج کارشناس تشکیل شده است؛ کارشناس اجتماعی، اقتصادی، شهرسازی، مددکاری و حقوقی و مدیر دفتر.
یکی از اهداف دفاتر تسهیلگری، بهبود کیفیت زندگی ساکنین و کاهش و کنترل آسیبهای اجتماعی در سطح محلات است. در شهر خرمآباد بهعنوان مرکز استان لرستان 8 دفتر تسهیلگری در 15 محله از جمله محلات دره گرم شرقی و غربی، فلک الدین و میدان تیر، جهانگیر آباد و پاچنار، اسدآبادی و کرگانه، کوی علیآباد و شمشیر آباد، اسبستان و پشته مطهری، گلسفید و پشت بازار و ماسور فعالیت دارند.
بازدید میدانی از هر 8 دفتر تسهیلگری و گفتگو با مدیران و کارشناسان دفاتر تسهیلگری و همچنین گفتگو با اهالی و ساکنین این محلات، نشان میدهد که در زیر پوست شهر با حجم انبوهی از مسائل و مشکلات عدیده اجتماعی و فرهنگی مواجهایم.
مسائل و مشکلات معیشتی و اقتصادی و فشار مضاعف تورم افسارگسیخته، عرصه را بر زندگی افراد جامعه بهخصوص اقشار فرودست و آسیبدیده تنگ کرده است. حجم انبوهی از مسائل و مشکلات اقتصادی باعث شده است که در حوزه آسیبهای اجتماعی بهخصوص در محلات حاشیهای با مشکلات زیادی مواجه باشیم.
بیکاری، فقدان تخصص و مهارت، اعتیاد، خشونت، خودکشی، کودکان جامانده از تحصیل، پدیده کودکان کار و خیابانی، کودک همسری و تضعیف سرمایه اجتماعی تنها بخشی از مهمترین آسیبهای اجتماعی در محلات حاشیهای محسوب میشوند.
بر کسی پوشیده نیست که جامعه لرستان با درد، رنج و محرومیت عجین گشته است. اعتقاددارم هر نهادی در حیطه وظایف ذاتی خود اگر جزئی از راهحل مسائل ذکر شده نباشد، خود بخشی از مسئله است! برای کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی و فرهنگی در سطح جامعه یک دستگاه و یا نهاد به تنهایی نمیتواند با این حجم انبوه از مسائل و مشکلات ذکر شده مقابله کند. لذا میبایست دستگاههای متولی و مسئول، تشکلها و سمنها، صاحبنظران و نخبگان، اهالی رسانه و خیرین همگی با همدلی و همیاری و با همافزایی و کار و روحیه جهادی به مقابله با مشکلات ذکر شده پرداخته و رویکرد و نگاه ویژهای به محلات محروم و حاشیهای داشته باشند.
امید که همه ما بهعنوان شهروندان این شهر و دیار، نسبت به مسائل و مشکلات ساکنین محلات حاشیهای بیتفاوت نبوده و مشکلات آنها را در اولویت قرار دهیم.
یادداشت رسیده:
بهزاد رضوانی/ (مدیر سازمان فرهنگی، اجتماعی، ورزشی شهرداری)