وحید حاج سعیدی: ایجاد اشتغال در عصر حاضر به یک معضل جهانی تبدیل شده و با توسعه روز افزون تکنولوژی بسیاری از مشاغل به ورطه نابودی کشیده شدند و یا در معرض نابودی قرار دارند. بماند که این روزها خطر بالقوه دیگری با نام «هوش مصنوعی» زنگ خطر حذف بسیاری از مشاغل دیگر را نیز به صدا در آورده است.
با این وجود باید اذعان داشت که صنعت همچنان در صدر جدول ایجاد اشتغال در همه کشورهای دنیا جای دارد و صنایع مختلف با چشم اندازهای آینده محور، همچنان چشمامید دولتمردان در ایجاد اشتغال و مبارزه با غول بیکاری هستند و دولتها در صدد توسعه صنایع هستند.
توسعه صنعت نیازمند پارامترهای گوناگونی است که خلاقیت، مدیریت، حمایت اقتصادی، برنامهریزی، آینده نگری، تحول در منابع انسانی با افزایش توانمندی و مهارتهای کارکنان، انطباق نیروی کار با نیازهای روز فناوری و... بخشهایی از راهبرد هستند که پرداختن جدی به هر کدام از این موارد نیاز به استفاده از مشاوره و تجارب اهل فن دارد. در حقیقت فراهم ساختن زیرساختهای مدیریتی و تجهیزاتی از اساس توسعه صنعت در همه جای دنیا محسوب میشوند و داشتن نگاه تک بعدی به هر کدام از پارامترهای مطرح شده، منجر به ایجاد تحول نخواهد شد.
با این حال نقش صنایع خرد در توسعه را نباید نادیده گرفت چرا که بررسیها نشان دهنده این مطلب است که صنایع کوچک و متوسط از طریق چهار کانالِ کارآفرینی، نوآوری، پویایی صنعت و در نهایت ایجاد فرصتهای شغلی نه تنها بر اقتصاد خانواده بلکه بر اقتصاد ملی نیز تأثیرگذارند و بیش از نیمی از شاغلان بخش صنعت را در خود جای دادهاند.
با توجه به این که شناسایی و استفاده از ظرفیتهای بومی از اولویتهای اقتصاد پویا محسوب میشوند، پیشنهاد میشود کارگروهی در استانها و شهرستانها تشکیل شده و با شناسایی ظرفیتهای بومی و صنعتی منطقه در حوزههای مختلف نظیر صنایع دستی، کشاورزی، دامپروری، صنایع چوب، پرورش زنبور عسل، کرم ابریشم، انواع ماهیان و طیور، گیاهان دارویی، سنگهای زینتی، قالی بافی، بافت انواع پارچهای سنتی و بومی و... نسبت به ایجاد صنایع کوچک مرتبط با صنایع ذکر شده به منظور تولید گسترده، نوآوری و به کارگیری خلاقیت در تولید، فرآوری و صادرات به سایر استانها و حتی خارج از کشور، اقدامات و آموزشهای لازم صورت گیرد.
این راهبرد علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم، توزیع متوازن ثروت در جامعه، جلوگیری از مهاجرت، توسعه مناطق حاشیهای، نیاز کمتر به ایجاد فضای جدید، کاهش نقدینگی در کشور، در مجموع باعث جذب سرمایههای سرگردانی نیز میشود که هر از گاهی با هجوم به برخی بازارها نظیر مسکن، خودرو، دلار، طلا و... موجب بروز ناملایمتهای اقتصادی فراوان میشود.
بی هیچ تردید این صنایع از اهمیت بسزایی در توسعه اقتصاد برخوردار هستند و میتوانند نقش اساسی در برنامههای آتی توسعه صنعتی و اقتصادی کشور داشته باشند. بنگاههای کوچک و متوسط، محرک اصلی تحقق کارآفرینی هستند و به دلیل زودبازده بودن کارکنانشان از انگیزه بالایی برخوردارند و فعالیتها و ابتکار عمل افراد در این بنگاهها سریعاً به نتیجه میرسد. به همین دلیل این بنگاهها سهم بهسزایی در تبدیل اقتصاد به اقتصادی رقابتی، پویا، مبتنی بر دانش و نیز توانایی رشد مداوم، ایجاد شغل و تحکیم انسجام اجتماعی دارند.
توسعه اقتصادی کشور مستلزم حمایت توامان از صنایع خرد و کلان است.