امروزه انتخابات در همه جای جهان یک فرایند تصمیم‌گیری رسمی برای اداره کشورهاست به عبارت دیگر تجلی واقعی حاکمیت مردم در قالب یک روند دموکراتیک و شفاف با برگزاری انتخابات میسر است.
در ایران اسلامی پس از وقوع انقلاب رجوع به رای مردم با برگزاری انتخابات رقم خورد و بالاترین مقام اجرایی کشور تا نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهر و روستا با برگزاری انتخابات برگزیده شدند.
این روزها ایران اسلامی خود را برای برگزاری یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی آماده می‌کند و با توجه به اینکه در بسیاری از شهرستان‌ها مشاهده می‌شود که نمایندگان برای اخذ آراء عمومی به طرح شعارهایی می‌پردازند که هیچ سنخیتی با وظیفه نمایندگی آن‌ها ندارد.
ایرنا در لرستان با برگزاری میزگردی با حضور صاحب‌نظران به بررسی نقش رسانه در آگاهی بخشی به افکار عمومی پرداخته است.
باید تعریف درست و دقیقی از انتخاب اصلح به مردم داد
ابوذر بابایی زاده فعال رسانه‌ای در لرستان در این میزگرد اظهار داشت: رسانه برای اقناع مردم در جریان انتخابات نمی‌تواند به‌تنهایی مؤثر باشد زیرا با چالش‌های متعددی روبروست.وی توضیح داد: وقتی برخی نمایندگان منتخب ادوار گذشته به دلیل عدم انجام صحیح وظایف خود در افکار عمومی مردود می‌شوند آن‌وقت به‌پای صندوق کشاندن مردم کمی دشوار خواهد شد.
بابایی زاده با بیان اینکه ابتدا به ساکن باید تعریف درست و دقیقی از انتخاب صحیح داشته باشیم گفت: نماینده‌ای که پس از انتخاب تغییر رفتار می‌دهد نشان از انتخاب غلط مردم در زمان انتخاب نیست، بلکه متأسفانه باید بررسی کرد چرا برخی از منتخبین ما با فراموشی وعده‌های خویش این‌گونه به اعتماد مردم خدشه وارد می‌کنند و موجب پشیمانی جامعه رأی‌دهنده می‌شوند و این میان رسانه نیز چون مردم هرگز در این روند شرمسار نیست زیرا تنها بر اساس تکیه‌بر شعارهای آقای کاندیدا در زمان انتخابات و نیز اندک داشته‌های خویش در بررسی شخصیت کاندیدا در جهت اطلاع‌رسانی به مردم به وظیفه ذاتی خود عمل کرده است.
این فعال رسانه‌ای در ادامه به راه‌های افزایش مشارکت مردم در انتخابات اشاره کرد و گفت: یک قسمت از این مسئله به زمان پیش از انتخابات برمی‌گردد مثلاً رسانه می‌تواند مسئولان را به تهیه بستر مناسب در جهت افزایش مشارکت عمومی ترغیب نماید.
سردبیر نشریه دریای فرهنگ لرستان ادامه داد: تعیین هیات اجرایی بی‌طرف یک نمونه از این بسترها است زیرا تاثیر بسزایی در ایجاد اعتماد عمومی و برگزاری انتخابات سالم دارد، لذا اگر مردم قدم دولت را در زمان برگزاری لرزان تشخیص دهند بخشی از اعتمادشان در ادامه مسیر لرزان می‌گردد.
بابایی زاده در بخش دیگر سخنان خود به تاثیر رسانه در زمان انتخابات اشاره کرد و گفت: در این‌باره زمانی رسانه‌ها یا صرفاً مادی و شخص محور عمل می‌کنند و یا جریان‌ساز هستند، البته یک رسانه می‌تواند در همه این ابعاد نقش‌آفرینی کرده و تأثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه بخش زیادی از مطبوعات در زمان انتخابات اقتصادی فکر و عمل می‌کنند افزود: به نظر من گرایش یک رسانه و نوع تبلیغات آن مشروط بر اینکه فرد اصلح را معرفی کند هیچ اشکالی ندارد.
بابایی‌زاده در پایان افزود: عوامل تأثیرگذار دیگری نیز در زمینه افزایش مشارکت‌های انتخاباتی هستند که دیگر در اختیار رسانه نیست که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به وجود نامزدهای انتخاباتی از جریان‌های متفاوت اشاره کرد و اساساً نباید فراموش کرد از مؤلفه‌های مهم بالا بردن میزان مشارکت عمومی در انتخابات وجود رقابت سیاسی سالم است که لازمه آن حضور افراد از سلیقه‌ها و جریانات مختلف سیاسی است.
نقش رسانه در شناسایی افراد لایق به مردم بسیار پررنگ است
رضا طولابی دیگر فعال رسانه‌ای در این میزگرد گفت: بخش اعظم مشارکت‌های انتخاباتی به عملکرد مسئولان و نمایندگان برمی‌گردد، اگر مردم در ارزیابی‌های خود تأثیر نمایندگان را مثبت تشخیص ندهند هر چه رسانه‌ها تلاش کنند، نمی‌تواند اعتماد عمومی را جلب نمایدوی گفت: زمانی می‌توانیم از نقش پررنگ یک رسانه صحبت کنیم که آگاهی‌بخش بوده و در شناساندن افراد لایق به جامعه قدرتمند عمل کند.
طولابی گفت: افرادی که توسط رسانه‌ها به جامعه معرفی می‌شوند اگر در اجرای وظایف ذاتی خود آن‌گونه که باید عمل نکنند ممکن است در ادوار بعد نوع نگاه مردم به رسانه دستخوش تغییرات گوناگونی شود که اغلب آن‌ها دارای بار منفی است.
این فعال رسانه‌ای میزان تأثیرگذاری رسانه را با توجه به نوع آن متفاوت دانست و گفت: مسائل و دغدغه‌های اقتصادی موجب شده که نوع فعالیت رسانه‌ها در بحث تولید محتوا متأثر از همین مسئله باشد.
خبرنگار پایگاه خبری یافته همچنین گفت: خبرگزاری‌ها و کلا رسانه‌های مجازی به دلیل وابستگی کمترشان به مسائل اقتصادی از تأثیرگذاری بیشتری برخوردار هستند اما رسانه‌های مکتوب به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی ممکن است نتوانند به‌درستی اطلاع‌رسانی کنند و گاها مشاهده شده که ناچارند از جریانی حمایت کنند که اساساً اعتقادی به آن‌هم ندارند.
رسانه مهم‌ترین ابزار برای جهت‌دهی افکار عمومی است
محدثه مقدم رسانه دیگر فعال رسانه‌ای در لرستان رسانه را مهم‌ترین ابزار کاربردی و تأثیرگذار در انتخابات دانست و اظهار داشت: رسانه مهم‌ترین ابزاری است که می‌تواند خوب و بد را در جامعه القا کرده و به افکار عمومی جهت‌دهی بدهد.مقدم گفت: میزان این تأثیرگذاری البته نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری دارد اما متأسفانه در سالیان اخیر شاهد ایجاد یک شکاف در بین مردم و رسانه به معنای اخص هستیم که اصلی‌ترین دلیل آن انعکاس وعده‌های نه‌چندان عملی است که پس از انتخاب پوشالی بودن آنان نمایان می‌شود.
وی در ادامه به تشریح حال و هوای انتخابات در استان اشاره کرد و گفت: می‌توان لرستان را به سه قسمت انتخاباتی تقسیم کرد، برخی از شهرها معیارهای مناسب‌تری برای انتخابات دارند، برخی دیگر از شهرها انتخابشان سیاست زده و برخی متأثر از طایفه‌گرایی است، لذا در مجموع می‌توان گفت در پاره‌ای از موارد شاهد بلوغ سیاسی در استان نیستیم.
مدیر مسئول نشریه صدای رسای لرستان یکی از علل عدم اقبال عمومی از رسانه‌های استان را دوری جستن رسانه‌ها اعم از شنیداری، گفتاری، دیداری و نوشتاری به محتوا سازی دانست و گفت: این مسئله موجب شده تا رسانه‌ها آن‌طور که باید جایگاه واقعی خود را پیدا نکنند از دیگر سو وجود برخی خط قرمزها نیز کار را سخت‌تر کرده لذا اگر دستگاه‌های نظارتی ابزار لازم را به رسانه‌ها بدهند آن‌ها به‌راحتی می‌توانند تبدیل به زبان گویای جامعه شوند.
این روزنامه‌نگار لرستانی اظهار داشت: مشکلاتی که بیان شد در فضای انتخاباتی استان تأثیرگذارند اما نمی‌شود قاطعانه گفت که همه مشکلات به این مسائل ختم می‌شود.
وی ادامه داد: نبود هم‌اندیشی در بین اصحاب رسانه نیز یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که امروزه با آن دست‌به‌گریبان هستیم چراکه این خود بزرگ‌ترین سد بر سر راه جریان سازی خبری و رسانه‌ای در استان است.
مقدم ادامه داد: این معضل در نهایت منجر به شیوع پدیده اخبار منفی در جامعه خواهد شد، این اتفاق در شرایط حساس کنونی از جمله انتخابات تبعات منفی خود را بیش از پیش در دل جامعه نمایان می‌کند.
وی خوراک سازی هدفمند، شناسایی موانع عدم انتخاب اصلح، روشنگری و هدایت را از مهم‌ترین عوامل یک انتخاب مناسب عنوان کرد و افزود: زمانی که رسانه زمینه رخ دادن این اتفاق را رقم بزند می‌توان گفت به نقش خود در جهت‌دهی و تنویر افکار عمومی نسبت به انتخاباتی عقلایی و تأثیرگذار عمل کرده است و این میسر نمی‌شود مگر آنکه زمینه بالندگی افکار عمومی در جامعه بنا بر عناصر مختلفی که بیان شد مهیا گردد.
این فعال رسانه‌ای ادامه داد: رسانه، مردم و محتوا سه رکن انتخاب اصلح در یک جریان سازی مفید و مثمر ثمر خواهند بود اگر در رأس این مثلث حقیقت سرمشق برای بیان و پذیرفتن باشد.
برای معرفی نامزد اصلح، رسانه‌ها باید وظایف قانونی نماینده را برای مردم تبیین کنند
سعید سرشار در این میزگرد خبری گفت: رسانه‌ها آن‌چنان که می‌بایست نتوانستند نقش خود را ایفا کنند تا آنجا که مؤثرترین نقش یک رسانه در جریان انتخابات فقط برگزاری چند مناظره بود.سرشار گفت: رسانه‌ها امروز نمی‌توانند شهروندان را آن‌گونه که باید اقناع کنند مثلاً برای معرفی افراد اصلح اگر می‌خواهیم تأثیرگذار عمل کنیم باید به مقوله محتوا سازی توجه جدی‌تری داشته باشیم.
وی ادامه داد: در این روند می‌بایست شاخص‌های یک جریان یا فرد اصلح را به‌صورت مستدل به مخاطب خود ارائه دهیم، البته انجام این مراحل در شرایط کنونی بیشتر در توان خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مجازی شناسنامه‌دار است.
این فعال رسانه‌ای اظهار داشت: جامعه امروز ما به دلیل پویا بودن با شرایط چهار سال قبل بسیار متفاوت است، به‌تبع آن طایفه‌گرایی امروز در استان نیز با سال‌های گذشته بسیار فرق دارد، بر این اساس رأی‌دهنده این دور از انتخابات تحت تأثیر مؤلفه‌های جدیدی است که می‌تواند منبع آن‌ها رسانه‌های استان باشد.
سرشار مدیر خبرگزاری فارس در لرستان گفت: رسانه‌ها اگر از روی عقلانیت و با رویکرد حرفه‌ای اقدام به تحلیل و ارائه گزارش کنند بدون شک در اقناع افکار عمومی نیز پیروز خواهند شد.
وی اظهار داشت: لازمه موفقیت رسانه در انجام یک رسالت انتخاباتی این است که در کنار اهمیت دادن به میزان مشارکت، مؤلفه‌های انتخاب صحیح را نیز به مردم معرفی کند.
رسانه بهترین عنصر در تحریک افکار عمومی به شمار می‌رود
عباس دارایی فعال رسانه‌ای در این میزگرد سخنان خود را با طرح چند پرسش آغاز کرد. آیا رسانه ما در جایگاه ترغیب مردم در فعالیت‌های انتخاباتی قرار دارد؟ آیا مردم به آن حد از بلوغ اجتماعی و سیاسی رسیده‌اند که فرهنگ رسانه‌ای را جز لاینفک از روند انتخابات بدانند؟دارایی اظهار داشت: شکی نیست که رسانه بهترین عنصر در زمینه‌های پرسشگری، مطالبه گری و تحریک افکار عمومی است و به دنبال آن رسانه‌های مجازی زمینه لازم را برای تأثیرگذاری در جامعه بیش از پیش فراهم ساخته است.
مسئول پایگاه خبری بلوطستان افزود: امروز هر شهروند به‌راحتی و با استفاده از ظرفیت فضای مجازی در نقش یک نیروی تأثیرگذار اجتماعی ظاهر می‌شود البته هر رسانه نیز با توجه به کارکرد، گرایش فکری و میزان حرفه‌ای بودن تأثیری متفاوت بر جای می‌گذارد لذا در کلیت قضیه اگرچه رسانه از مولفه های مهم است اما نقش آن محوری نیست و در مقام یک تسهیل گر عمل می‌کند.
دارایی گفت: رسانه‌های مجازی در سال‌های اخیر فضای پرسشگری را در استان رشد داده و به گسترش پدیده شهروند خبرنگاری منجر شده اما در نهایت خبرگزاری‌های رسمی منبع غیرقابل‌انکار اخبار هستند.
وی افزود: رسانه‌های استان علی‌رغم تأثیرگذاری رافع نگرانی‌ها نیستند به‌عبارتی‌دیگر بسیاری از رسانه‌های استان به جای ارائه تحلیل‌های علمی و ارائه آن به مخاطب درگیر کارهای خبری و حواشی آن شده‌اند.
دارایی تصریح کرد: رسانه‌ها همواره به دلیل خلأ احزاب کارآمد و گروه‌های مدنی، کارکرد سیاسی پیدا کرده‌اند، در چنین شرایطی پرواضح است که خبرنگار نیز تبدیل به کنشگر سیاسی می‌شود.
این فعال رسانه‌ای نگاه اقتصادی مطبوعات به انتخابات را آسیب مهم این حوزه دانست و افزود: برخی رسانه‌ها بجای محتوا سازی به دنبال منافع اقتصادی رفته و جریان سازی را فدای کار اقتصادی می‌کنند.
وی در پایان سخنان خود از هیجان، رقابت ایلی و احساس به‌عنوان سه شاخصه انتخاباتی در استان نام برد و افزود: مهم‌ترین وظیفه رسانه در فضای حاکمیت این سه مولفه این است که ذائقه مردم را از این حالات به سمت انتخاب اصلح سوق دهند.
کلیک کنید
