مدیرکل میراث فرهنگی؛ گردشگری و صنایع‌دستی لرستان گفت: ۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به عنوان آخرین قسط آزادسازی حریم قلعه فلک‌الافلاک در قالب اسناد خزانه تأمین‌شده و آماده تبادل است.
سید امین قاسمی روز یکشنبه در گفت‌وگو با ایرنا افزود: مجموع ارزش کارشناسی املاک در اختیار سپاه واقع در محدوده این قلعه ۶۹ میلیارد تومان بوده که ۲۸ میلیارد تومان از این رقم تا پایان سال ۹۶ پرداخت شده است.
وی اظهار داشت: ۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان نیز از تعهد سال گذشته برای پرداخت به سپاه، تیرماه امسال در قالب اسناد خزانه پرداخت شد که به دلیل بروز اختلافاتی در خصوص شماره‌حساب و کد بورس در خزانه، مشکلاتی در این راستا ایجاد شده که در حال پیگیری است.
وی تصریح کرد: قسط پایانی نیز به مبلغ ۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در قالب این اسناد تأمین و آماده پرداخت به سپاه شده است.
قلعه تاریخی و با صلابت فلک‌الافلاک که همچون نگینی بر تارک گردشگری لرستان می‌درخشد برای ثبت جهانی نیازمند آزادسازی محوطه است، اقدامی که از مدت‌ها پیش آغاز شده و اکنون با اخذ سند، یک گام به جهانی شدن نزدیک‌تر شده است.
این قلعه باستانی یک بنای عظیم آجری ساخته دوره ساسانی از شاخص‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان بوده که بر روی تپه‌ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد استوارشده و زیبایی و معماری شگفت‌انگیز این قلعه موجب شده که از سوی بسیاری از کارشناسان به‌عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب گیرد.
این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیک خود در قرن چهارم هجری قمری به‌عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل‌بویه درآمد و از قرن ششم هجری پس از ساخته‌شدن شهر جدید خرم‌آباد این قلعه نیز به نام خرم‌آباد معروف شد و احتمال می‌رود نام فلک‌الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.
این بنای کم‌نظیر مربوط به دوره ساسانی است و به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
از دهه‌های گذشته دغدغه‌های بسیاری برای ثبت جهانی این اثر ارزشمند عنوان‌شده که متأسفانه تاکنون برطرف نشده و شاهکار معماری جهان همچنان در فهرست ثبت موقت جهانی قرار دارد.
سایت‌هایی که در این فهرست میراث جهانی یونسکو قرار می‌گیرند بر اساس کنوانسیون حفاظت از میراث جهانی فرهنگی و طبیعی متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص، محسوب می‌شوند و دولت‌ها موظف به حفظ و نگهداری این آثار هستند.
حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود که به همین دلیل ثبت فلک‌الافلاک در این فهرست، بسیار ارزشمند است.
هر مکان دستکم باید یکی از معیارهای فرهنگی یا طبیعی را برای ثبت در میراث جهانی داشته باشد که معیارهای فرهنگی عبارت میشود از اینکه مکان موردنظر باید نشان‌دهنده یک شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی، نشان‌دهنده تبادل ارزش‌های بشری در یک بازه زمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامه‌ریزی شهری یا طراحی چشم‌انداز، گواهی بی‌همتا یا دستکم استثنایی بر یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا ازمیان‌رفته باشد.
هر مکان دستکم باید یکی از معیارهای فرهنگی یا طبیعی را برای ثبت در میراث جهانی داشته باشد که معیارهای فرهنگی عبارت میشود از اینکه مکان موردنظر باید نشان‌دهنده یک شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی، نشان‌دهنده تبادل ارزش‌های بشری در یک بازه زمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامه‌ریزی شهری یا طراحی چشم‌انداز، گواهی بی‌همتا یا دستکم استثنایی بر یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا ازمیان‌رفته باشد.
همچنین این اثر باید نمونه‌ای برجسته در معماری یا تکنولوژی باشد که مرحله مهمی از تاریخ بشر را نشان دهد.
با توجه به این تفاسیر، فلک‌الافلاک قابلیت ثبت در فهرست میراث جهانی را دارد اما متأسفانه تاکنون از این فرصت طلایی محروم مانده و همچنان نامش در فهرست آثار جهانی نوشته نشده است.
طرحی که مصوبه‌های مختلفی ازجمله دستور رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۱۳۷۰/۱۰/۱، صورت‌جلسه کمیته مشورتی ملی در ۱۳۸۰/۲/۲۲، مصوبه شورای ملی انقلاب فرهنگی در ۱۳۸۱/۷/۲، ابلاغ قانون مجلس شورای اسلامی در ۱۳۸۲/۱۰/۸ و سه مصوبه سفر هیات دولت را دارد چرا تاکنون اجرا نشده است؟
به نظر می‌رسد مهم‌ترین مانعی که بر سر راه آن وجود داشته، عدم مدیریت یکپارچه حریم این اثر باستانی بوده که در همین راستا طی سال‌های گذشته تملک ساختمان‌های اطراف و حاشیه قلعه موردتوجه ویژه قرار گرفت و خریداری ساختمان‌های سپاه و ارتش از سوی سازمان میراث فرهنگی در سالیان گذشته در دستور کار قرار داشت که به دلیل کمبود اعتبار تاکنون به طور کامل محقق نشده است.
مسئولان ارشد استان طی ۲ تا سه سال اخیر اطمینان دادند به زودی حریم قلعه به طور کامل توسط میراث فرهنگی تملک میشود تا دغدغه تاریخ دوستان و فرهنگ نوازان لرستان به زودی پایان یابد چراکه در صورت تحقق این مهم، علاوه بر حفظ و صیانت جهانی از این اثر، توسعه گردشگری اقتصادی استان آغاز میشود.
از جمله موارد موثر برای ثبت آثاری نظیر قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد در میراث جهانی، آزادسازی کامل حریم آن و پرهیز از ساخت‌وسازهای جدید در اطراف این بنا می‌باشد که باعث خارج شدن همیشگی این اثر از آثار پیشنهاد شده کشورمان به یونسکو خواهد شد.
سال‌های گذشته این امر دچار یک حاشیه شد و انتشار خبری مبنی برساخت هتل توسط یک سرمایه‌گذار عرب تبار در بخش شمالی قلعه، نگرانی‌های بسیاری بین مردم ایجاد کرد اما استاندار وقت اعلام کرد این سرمایه‌گذار سربازخانه مربوط به دوران پهلوی اول را به هتل تبدیل می‌کند و قصد ایجاد ساختمان چندطبقه را در حریم قلعه ندارد.
البته برخی کارشناسان معتقدند همین امر نیز ثبت جهانی را به خطر می‌اندازد چراکه تبدیل سربازخانه با بیش از ۸۰ سال قدمت به هتل، به انجام تغییرات بسیاری در این بنای تاریخی منجر میشود که مشمول ساخت‌وساز جدید به‌منظور ایجاد سیستم‌های فاضلاب و آب‌رسانی خواهد شد و شرایط ثبت جهانی را از قلعه می‌گیرد.
گفتنی است مکاتبات آزادسازی قلعه فلک‌الافلاک مربوط به اوایل دهه ۷۰ است که علاوه بر دستور مقام معظم رهبری مصوبه مجلس شورای اسلامی را نیز دارد و در سفر تمامی هیات دولت‌ها به استان آزادسازی قلعه تصویب و مقررشده اعتبارات ساماندهی این بنای تاریخی به‌صورت ملی پرداخت شود.
منبع: ایرنا
منبع: ایرنا
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
خدایا اقتصاد ضعیف و بیکاری کشتمون
خدایا قلعه رو آزاد کن تا صنعت توریسم جون بگیره و ما هم بتونیم از بدبختی نجات پیدا کنیم