رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اصول شش‌گانه حاکم بر کار در اسلام و به ضرورت توجه آن‌ها گفت: کارفرما نباید وضعیت اضطراری کارگر را به سود خود مصادره کند.

به گزارش پایگاه خبری یافته، آیت‌الله احمد مبلغی در نشستی با برخی کارشناسان حوزه کار خاطرنشان کرد: وضعیت کارگر دارای سه ضلع " اقتصادی – معیشتی"، "فرهنگی – منزلتی" و "اخلاقی – کرامتی" است.

وی ادامه داد: در اصلاح قانون کار باید اقتضاءات این سه ضلع مهم در زندگی کارگر به صورت دقیق ملحوظ و رعایت گردد.

 

آیت‌الله مبلغی گفت: اصل اول از اصول اسلام نسبت به کار این است که آن، مبنا و اساس حیات، پیشرفت، نشاط و ارزش برای انسان و جامعه انسانی است.

نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان ادامه داد: این اصل از آیه شریفه 39 از سوره النجم به دست می‌آید: " وَأَن لَيسَ لِلإِنسانِ إِلّا ما سَعىٰ"وی خاطرنشان کرد: بر اساس این آیه، انسانَ فاقد سعی و تلاش (چه فرد و چه جامعه) واجد چیزی نیست.

 

آیت‌الله مبلغی خاطرنشان کرد: اصل دوم این است که کار باید با کیفیت انجام شود، ارزش کار هر انسان به اندازه کیفیتی است که در ارائه آن به انجام می‌رساند. در منطق اسلام اگر امر، بین کار دارای کیفیت و کار دارای کمیت، دایر مدار شود، باید کیفیت را ملاک قرار گیرد.

وی ادامه داد: این اصل تا آنجا به پیش رفته که در روایت آمده است که "قیمة کل امرء ما یحسنه"، طبق این روایت، معیار ارزش‌گذاری نسبت به کار، داشتن خروجی با کیفیت است، کار را باید با اتقان و احسان انجام داد که به کیفیت منتهی شود.

 

عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: از آن جا که کار صرفاً به اتکای انرژی - که در فرد یا زمین نهفته است - انجام می‌شود - به‌گونه‌ای که بدون آن، هیچ کاری شکل نمی‌گیرد- پس باید به انرژی اصالت و محوریت بخشید و آن را به همان اندازه اهمیت داد که کار در اسلام از آن برخوردار است.

آیت‌الله مبلغی گفت: اصالت بخشیدن و محوریت دادن به انرژی یعنی صرفه‌جویی و حفظ کردن منابع آن، استفاده بهینه و ایجاد زیرساخت‌ها و تکنولوژی لازم برای بهره بردن راحت و درست از آن توسط نیروهای کار، نسلی و فرانسلی دیدن انرژی، توزیع عادلانه حامل‌های انرژی و امکان دهی عادلانه به همه جهت دسترسی به آن و...می‌باشد.

 

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: فی‌الواقع فراتر از این تصور و واقعیت که کارگر به خاطر داشتن نیاز شخصی خود به کار روی می‌آورد، واقعیت دیگری وجود دارد که اساسی‌تر است و به خاطر پنهان بودن آن نوعاً نادیده گرفته می‌شود.

آیت‌الله مبلغی خاطرنشان کرد: جامعه به خاطر نیازی که به کار کارگر دارد او را به کار می‌گیرد و نیروی او را به نفع چرخه زندگی اجتماعی خود در مسیری رو به ضعف و نهایتاً تمام شدن قرار می‌دهد.

وی گفت: اسلام به این حقیقت فراتر و اساسی‌تر توجه کرده و آن را مبنای برنامه‌های خود در تنظیم روابط در قبال کارگر قرار داده است.

 او افزود: واژه بکار رفته در ادبیات دینی در این خصوص، واژه استعمال است و این واژه یعنی این‌که جامعه کارگر را تا زمان ازکارافتادن به نفع خود به کار می‌گیرد.

وی گفت این واژه از کلام امام علی (ع) برگرفته شده است آنجا که به هنگام مشاهده فردی مسیحی که مشغول به گدایی بود، با لحنی عتاب‌آمیز فرمود: "استعملتوه حتی اذا کبرو عجز ترکتموه" او را به کار گرفتید تا آنگاه که پیر و عاجز شد او را رها کردید؟!

وی افزود: بر اساس این منطق است که دین دستور داده که در زمان از کارافتادگی، بیت‌المال به کمک کارگری که از کار افتاده است بشتابد و امام علی هم دستور داد که از بیت‌المال به آن مسیحی کمک کنند با این استدلال که او را شما به کار گرفتید.

مبلغی گفت: منطق کاملاً روشن است کارگر در خدمت جامعه است بنابراین بیت‌المال جامعه باید پس از عجز و بازنشستگی از کار او را تامین کند.

 

آیت‌الله مبلغی ایجاد آرامش برای انسان و نیروی کار را از دیگر اصول حاکم بر کار در اسلام دانست و گفت: اصل ایجاد آرامش برای نیروی کار بسیار مهم است.

وی افزود: در ذیل عنوان لزوم آرامش برای کارگر، مفاهیمی مانند امنیت شغلی کارگر، دغدغه نداشتن کارگر از رابطه دستمزد خود با معیشت و واقعیت‌های آن، دغدغه نداشتن کارگر از آینده کاری که به آن دست می‌زند، جای می‌گیرد.

عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: دغدغه نداشتن کارگر از توان برخورد با حوادث غیرمترقبه‌ای که در مقابل کار او اتفاق می‌افتد، دغدغه نداشتن کارگر از سوءاستفاده کارفرما - که نوعاً در موضع قوی‌تری از حیث موقعیت و تصمیم قرار دارد- از نقاط آسیب‌پذیر او و اضطرارهای او در زندگی و ... نیز در ذیل اصل آرامش جای می‌گیرد.

وی گفت: باید برای کارگر آرامش ایجاد کنیم.

مبلغی ادامه داد: در همین چارچوب وقتی سخن از اصلاح قانون کار به میان می‌آید، باید بررسی شود که مواد لحاظ شده در این قانون، به‌گونه‌ای باشد که ضامن آرامش کارگر و نیروی کار در زمان حال و آینده باشد و اگر در این زمینه نقایصی وجود دارد برطرف شود.

 

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس رعایت اصل تناسب را از دیگر مؤلفه‌های کار در اسلام دانست و گفت: آنچه کارگران در قبال کار و فعالیت خود دریافت می‌کنند باید متناسب با تلاش، رنج و فعالیت آن‌ها باشد.

وی تصریح کرد: درزمینهٔ دستمزدها نیز باید حقوق کارگران بر اساس قانون رعایت شود و مبادا از نظر حقوقی ما بستری فراهم آوریم که کارفرما وضعیت سخت و اضطراری کارگر را به سود خود مصادره کند و او را خدای ناکرده در یک وضعیت شکننده قرار دهد.

آیت‌الله مبلغی رعایت اصل تناسب بین کار و دستمزد را امری ضروری ذکر کرد.

وی اظهار داشت: امید است که این نشست‌ها نقطه آغازی برای ارتباط بین حوزه‌های علمیه با حوزه کار با تمرکز بر قانون کار، بررسی مواد و تلاش برای ارائه پیشنهاداتی برای اصلاح آن باشد.