۳۴۹ شیء باستانی ایران پس از ۳۳ سال پیگیری حقوقی در دادگاه بلژیک چهارم دی‌ماه به ایران منتقل شد و به موزه ملی ایران رسید.
به گزارش یافته، ورود 13 جعبه حاوي اشياي باستاني بدون آن كه خبرنگاران و حتي مسوولين سازمان ميراث فرهنگي كه پاي هواپيماي حامل اين اشيا حضور داشتند از محتويات داخل جعبه‌ها مطلع باشند اين سؤال را ايجاد كرده است كه آيا احتمال دارد اين اشيا مربوط به محوطه باستاني خوروين در شهرستان ساوجبلاغ نباشند؟ به گزارش روزنامه همشهری، محمود موسوي از باستان‌شناسان پيشكسوت كه سال 46 توانسته بود چندين مرتبه با يولاند ملكي كه به گفته دولت ايران اشياي باستاني خوروين را با همكاري ديپلمات‌هاي بلژيكي از ايران خارج كرده بود ملاقات داشته باشد مي‌گويد كه يولاند ملكي در هيأت باستان‌شناسي پروفسور واندنبرگ در كاوش‌هاي باستان‌شناسي لرستان پشتكوه نيز حضور داشت.
ریيس سازمان ميراث فرهنگي مي‌گويد كه اشياي خوروين 50 سال قبل به ناحق از ايران خارج شده و ايران توانسته است پس از 33 سال تلاش حقوقي اشياي متعلق به كشور را از بلژيك به موزه ملي ايران مسترد كند.
آن‌طور كه محمود موسوي در توضيح ارزش‌هاي باستان‌شناسي روستاي خوروين در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز گفته است، خوروين يكي از مراكز مهم سفال خاكستري در ايران است. به گفته موسوي، محوطه باستاني خوروين هيچ‌گاه حفاري علمي نشد.
آن‌طور كه فرستادگان سازمان ميراث فرهنگي در ساعات ورود اشياي باستاني خوروين از بلژيك اعلام كرده‌اند اين اشيا تركيبي از سفال و آثار مفرغين و برنز است.
محمود موسوي اما مي‌گويد كه خوروين مركز مهم سفال خاكستري ايران بوده كه تا هزاره نخست پيش از ميلاد نيز اهميت اين منطقه در ساخت سفال خاكستري مورد تأكيد بود.
محمود موسوي كه خود از باستان‌شناسان دوره اسلامي است، مي‌گويد در دهه 40 تعداد باستان‌شناس‌ها در ايران آنقدر قليل بود كه او را به محوطه‌هاي مختلف از تخت جمشيد تا ايلام و گيلان فرستاده‌اند و در همين سفر به ايلام بود كه او يولاند ملكي همسر دكتر عباس ملكي راديولوژيست ايراني را در سن حدود 60 سالگي در كاوش‌هاي باستان‌شناسي سال 46 در ايلام ملاقات كرد.
يولاند ملكي به گفته محمود موسوي، اطلاعات خوبي از محوطه‌هاي باستاني ايران و اشياي تاريخي داشت كه يكي از علايق او خريداري آثار تاريخي ايران براي كلكسيون شخصي‌اش بود.
آن‌طور كه موسوي گفته است، يولاند ملكي آن‌زمان تنها علاقه‌مند به نگهداري آثار تاريخي ايران بود اما بعدها او اشياي به‌دست آمده از نقاط مختلف ايران ازجمله ايلام و خوروين را از قاچاقچي‌ها خريداري كرد و به كلكسيون شخصي‌اش افزود.
به گفته محمود موسوي احتمال اينكه در بين 349 شيء باستاني مسترد شده به ايران از مجموعه يولاند ملكي اشياي مربوط به كاوش‌هاي باستاني لرستان نيز وجود داشته باشد بسيار زياد است.
آن‌طور كه موسوي مي‌گويد احتمال اينكه اشياي مفرغ يا برنز در خوروين كه مركز سفال خاكستري ايران در هزاره دوم و اول پيش از ميلاد بود وجود داشته باشد چندان منطقي نيست.
او اشياي مربوط به اواخر هزاره دوم و اوايل هزاره اول متعلق به خوروين را از نوع همان سفال‌هايي مي‌داند كه در منطقه قيطريه داشتيم و در چند نقطه از دشت تهران نيز يافت شده و اين همان فرهنگي است كه تا خوروين و آجين دوجين كشيده شده است.
آن‌طور كه موسوي اعلام كرده است بخشي از اشياي خوروين براي مطالعه به بلژيك رفته است و او پيش از ارسال اين اشيا به بلژيك موفق شده است كه بخشي از آنها را در موزه مشاهده كند.
محمود موسوي گفته است، يولاند ملكي اشياي باستاني را بسيار خوب مي‌شناخت و علاقه عجيبي به نگهداري آثار متعلق به هزاره اول پيش از ميلاد داشت و بخشي از آثار اين دوره را كه حفاران غيرمجاز آن‌زمان نزد او برده خريداري مي‌كرد و بامجوز اشيا را از ايران خارج مي‌كرد، اما سوداگر اشياي تاريخي نبود و به نگهداري آنها علاقه بيشتري داشت.
آن‌طور كه محمود موسوي گفته است اگر اشياي برنزي در محموله مسترد شده به ايران از بلژيك وجود داشته باشد احتمال دارد برنزها مربوط به لرستان باشد نه اشياي متعلق به خوروين!
موسوي تأكيد مي‌كند، از آنجا كه خوروين مركز سفال خاكستري در ايران بوده، احتمال دارد اشياي مفرغ و برنز موجود در اين محموله متعلق به كاوش‌هاي لرستان پشتكوه يعني منطقه ايلام باشد.
کلیک کنید
