اتومبیل یکی از مهم‌ترین وسایل حمل و نقل عصر حاضر محسوب می‌شود. به دلیل مزایای متعدد این وسلیه نقلیه شخصی، افراد زیادی تمایل به خرید آن دارند، اما به دلیل قیمت بسیار بالا و نوسانات قیمت، امکان خرید خودروی صفر در این بازه زمانی دشوار است یا امکان‌پذیر نیست. ممکن است در این حالت افراد به فکر خرید ماشین‌های دست دوم و کارکرده می‌افتند که معمولاً قیمت پایین‌تری نسبت به ماشین‌های صفر دارند.

اما خرید ماشین دست دوم چالش‌هایی دارد که اگر با آن‌ها به طور درست برخورد نشود، در آینده‌ای نه چندان دور باعث بروز مشکلاتی خواهد شد.

بهتر است قبل از خرید یا فروش ماشینتان نکات ذیل را برای بازدهی بهتر خرید و فروش ماشین در ذهنتان داشته باشید. به همین منظور گفتگو کوتاهی با ابراهیم رجبلو کارشناس با سابقه اتومبیل انجام داده‌ایم:

 

در قدم اول بهتر است بودجه خود را تعیین کنید و در صورت لزوم وام بگیرید. به این موضوع توجه کنید که یک ماشین قدیمی به دلیل استفاده زیاد، نیاز به نگهداری و توجه خاص‌تری نسبت به ماشین نو دارد. بنابراین در صورت خرابی اگر هزینه تعمیر قطعات ماشین زیاد باشد (مخصوصاً ماشین‌های گران) در دراز مدت به شما هزینه‌های زیادی وارد می‌کند و در شما را باتلاقی میاندازد که تنها با فروش ماشین می‌توانید از آن خارج شوید و دوباره از صفر شروع کنید.

 

بهترین حرکتی که می‌توان برای خرید ماشین انجام داد، انتخاب یک نوع ماشین خاص و تمرکز بر همان ماشین است. این تصمیم به شما اجازه می‌دهد بهترین مدل ماشین مورد نظر را پیدا کنید. در واقع شما به جای اینکه مشخصات چندین ماشین مختلف را بررسی و هر کدام را جداگانه در نظر بگیرید، تمرکز خود را روی مشخصات یک ماشین می‌گذارید و با بررسی موارد گوناگون از جمله قیمت، تاریخ تولید، کیفیت و... بهترین ماشین را از بین گزینه‌های موجود بر می‌گزینید.

 

هر چقدر هم که از ظاهر خودرویی خوشتان بیاید و آن خودرو آپشن‌های زیادی هم داشته باشد باز هم ممکن است وقتی پشت فرمان آن می‌نشینید احساس راحتی نداشته باشید. مثلاً قد بلند هستید و اتاق خودرو برای نشستن شما پشت فرمان مناسب نیست و اذیت می‌شوید. در حین رانندگی حتماً تمامی دنده‌ها را چک کنید و به سر و صدای کمک فنر‌ها دقت کنید. تا وقتی که خودتان سوار ماشین نشدید حرف دیگران را درباره ماشین باور نکنید!

 

ممکن است خودرو دارای ایراداتی باشد که برای افراد عادی مشخص نباشد، یا قبلاً تصادف کرده باشد اما فروشنده از این موضوع چیزی به شما نگفته باشد. بهتر است اتومبیل را به کارشناس فنی نشان دهید تا اگر قبلاً دچار تصادف جدی شده یا مشکل فنی دارد، پیش از معامله متوجه شوید و با آگاهی در مورد انجام معامله تصمیم بگیرید.

 

به خوردگی، زنگ زدگی و پوسیدگی شاسی و بدنه توجه کنید. آهنرُبایی را روی بدنه‌ی ماشین حرکت دهید. اگر آهنربا به قسمت وسیعی از بدنه نچسبید، نشانه‌ی آن است که این قسمت به خاطر تصادف از بین رفته و با بَتونه پر شده است. اتومبیل تصادفی و رنگ شده اُفت قیمت شدیدی دارد و اگر بعد‌ها قصد فروش داشته باشید شما را دچار مشکل می‌کند. در ضمن هنگام خرید خودرو در خصوص رنگ تنها به نظر کارشناس قناعت نکنید و همان طور که گفته شد، خودرو را حتماً نزد صافکار یا نقاش ماشین هم ببرید. ماشینی که رنگ داشته باشد، جلوبندی به هم ریخته‌ای خواهد داشت و جلوبندی‌ای که به هم ریخت، به هیچ وجه مثل روز اول نمی‌شود. بنابراین رنگ نداشتن ماشین می‌تواند ملاک خیلی خوبی برای سالم بودن آن باشد.

 

مدارک خودرو را به دقت بررسی کنید! قبل از معامله خودرو، حتماً از کامل بودن مدارک شناسایی فروشنده اطمینان حاصل کنید. این مدارک باید شامل موارد زیر باشد: کارت خودرو، اصل سند خودرو، برگ معاینه فنی معتبر، پرداخت کامل عوارض شهرداری و بیمه خودرو دقت کنید خودرو حتماً به نام طرف مقابل باشد؛ از خرید خودرو‌هایی در رهن شرکت سازنده و یا با پلاک شهرستان‌های دیگر و وکالتی و.. … تا جای ممکن بپرهیزید. برخی دلالان، خودرو‌ها را با سند باز و پلاک نفر قبلی می‌فروشند! بعضی خودرو را جای طلب از کسی گرفته‌اند و خرید این مدل خودرو‌ها تازه اول داستان است.

 

پیش از خرید خودرو نسبت به بررسی اصالت و صحت خودرو توجه کنید و آگاه باشید که جمله «مورد معامله عیناً به رؤیت خریدار رسید» در مبایعه نامه به معنی پذیرفتن مورد معامله با شرایط پیدا و پنهان آن است.

تا زمان مراجعه به مراکز تعویض پلاک، تأیید اصالت خودرو و احراز ممنوع المعامله نبودن فروشنده، همچنین پرداخت جرایم معوقه و دیون دولتی از سوی فروشنده از تسویه حساب و پرداخت کامل پول معامله خودداری کنید. برای این منظور بهتر است مبلغی (بسته به نوع خودروی مورد معامله) از کل مبلغ معامله تا اتمام مراحل معامله و تنظیم سند نزد خریدار باقی بماند تا بتواند ریسک‌هایی از قبیل به پایان نرسیدن قرارداد از سوی فروشنده را پوشش دهد.

در صورت معاوضه دو خودرو، حتماً دو قولنامه یا مبایعه‌نامه جدا برای این‌کار تنظیم کنید تا در صورت انجام نشدن تعهدات یک طرف، طرف دیگر مشکلی نداشته باشد.

سعی کنید در مبایعه نامه خط خوردگی نباشد. در صورتی که خط خوردگی ایجاد شد با توضیح در پایان مبایعه نامه زیر توضیح مربوطه را نیز همه افراد امضا‌کننده امضا و تأیید کنند که خط خوردگی قبل از امضا بوده است.

در مجموع باید اذعان داشت خرید خودرو به ویژه خودروی دست دوم یک کار فنی و تخصصی است و برای انجام این کار حتماً از تخصص، تجربه و دانش افرادی در این کار سابقه و مهارت دارند، بهره‌مند شوید تا علاوه بر خرید یک خودروی مناسب از لحاظ فنی به لحاظ حقوقی نیز دچار مشکلات نشوید.

چرا که با دو ریال گران‌تر شدن اجناس ملت برای خرید کالا‌های ضروری و ایضاً غیر ضروری هشیوار با گرز و سنان به بازار هجوم می‌آوردند و چشم بازار را به جای کور کردن به صورت کامل تخلیه می‌کنند! شما همین بازار خودرو را در نظر بگیرید. خودرو سازان پراید ۲۰ میلیونی را شوخی شوخی و با حباب کاری به ۲۰۰ میلیون تومان رساندند و قیمت سایر خودرو‌ها را هم با گرانی‌های فصلی، حبابی، مقطعی، موقتی، علی الحساب، حاشیه‌ای، برجامی و تحریمی تا چند صد میلیون تومان افزایش دادند اما مردم برای خرید همین خودرو‌ها صف می‌شکند و تا سامانه ثبت نام باز می‌شود هلهله کنان هر دقیقه ۷ هزار نفر ثبت می‌کنند!

یعنی بین گرانی و افزایش ولع مردم برای خرید یک رابطه مستقیم وجود دارد و هر قدر قیمت‌ها را بالاتر می‌برند باز میل مردم برای خرید بیشتر می‌شود!

البته این داستان تنها مربوط به خودرو نیست و الان اگر در یخچال و انبار یک عده را باز کنید به اندازه دو تا مراسم عروسی و پاتخت، مرغ و گوشت و تخم مرغ و ماکارونی و روغن و رب و سایر کالا‌های اساسی روزچپان شده است و روزی هم دو بار تاریخ مصرف آن‌ها را چک می‌کنند! بماند که در پشت بام و حیاط خلوت هم به اندازه یک مغازه مکانیکی متوسط، لوازم یدکی خودرو از لاستیک، لنت ترمز، واشر سر سیلندر، گلگیر عقب گرفته تا صفحه کلاچ، آینه بغل خودرو، میل لنگ و... جاساز کرده‌اند و معتقدند «امروز بخریم بهتر از فرداست! »

این لابلا دولتمردان هم هر چه تلاش می‌کنند و بلاتشبیه زور می‌زنند که حالی‌مان کنند بین گرانی و گران فروشی فرق است و کالا‌ها را گران‌تر از قیمت مصوب نخرید، افاقه نمی‌کند و مردم کار خودشان را انجام می‌دهند!

حالا این وسط سازمان‌های نظارتی و تلفن ۱۲۴ و... چه وظیفه‌ای دارند و این جریمه‌های میلیاردی اساساً به چه منظور از شرکت‌های متخلف و گرانفروش دریافت می‌شود و چرا در روند کاهش گرانی اجناس تأثیری ندارد، فضولی‌اش دستکم به ما نیامده است. لابد حکمتی دارد که ما از درک آن عاجزیم و شاید هم حکمتی ندارد و برای خالی نبودن عریضه دریافت می‌شود!

شاید وقت آن رسیده باشد یک نفر پیدا شود و یک کلاس اساسی مفاهیم اقتصاد هم برای مردم هم برای دولتمردان برگزار کند و مفاهیم آن را حسابی برایمان آچار کشی کند تا همه نگاه‌مان را به مقوله اقتصاد عوض کنیم! این طوری شاید با هر گرانی مردم برای خرید هجوم نیاورند و دولتمردان هم برای حل هر مشکل اقتصادی دست به تیغ نشوند و ادعای جراحی اقتصادی نکنند. شاید با چهار تا آمپول و چرک خشک کن( پلشت بر به قول بر و بچه‌های فرهنگستان) داستان حل شود!