فارغ از تمام اسم‌ها و عناوین من‌درآوردی و ثبت‌نشده‌ای که هر ساله (در جابجایی و عزل و نصب‌های اداری بر تارک لرستان و خرم‌آباد برچسب می‌خورد) به نظر می‌رسد اطلاق سرزمين چشمه‌های خروشان يا شهر هزارچشمه ملموس، تر و واقعی‌تر از نام نامه‌های دیگر باشد ؛ موضوعی که در اکثر کشور نیز عمومیت داشته و لرستان را با چشمه‌ها و رودها و آبشارهایش می‌شناسند.
هزارچشمه تقریبی که به‌زعم و رای کارشناسان، حدود هفت‌صد چشمه‌ی آن به‌صورت دائمي و مابقي فصلي هستند!دهم فروردین 98، فرصت تعطیلات نوروزی باعث شده دوباره در خرم‌آباد حضور یابم و به‌رغم دو دهه دوری از سرزمین آبا و اجدادی، خاطرات دیروز دوباره به طرفه‌العینی برایم زنده شوند!
همچون کودکی دلم سخت می‌تپد و برای دیدار دوباره چشمه‌ی جوشنده‌ی اِراز میدان تختی را به سمت بازار راه می‌پیمایم؛ چشمه‌ای بخشنده که در دهه‌ی هفتاد از منزلمان در پشت بازار تا محل تحصیل در دبیرستان امیرکبیر روزانه در منظرم بود و خنکای آب زلالش انگیزه‌ای بدیع و بی‌بدیل بود برای تمام همکلاسی‌ها!
چشمه را می‌یابم با همانند صلابت و سخاوت تمام سالیان پشت سر که به دور از هیاهوی تکنولوژی و انفصال به بخشش بی‌وقفه‌اش ادامه می‌دهد؛ اما آنچه باعث تکدر و تألمم می‌شود قدرنشناسی ما و تمام مسئولین شهری خرم‌آباد است که به‌جای معرفی و آگراندیسمان و حتی ارتزاق توریستی از این چشمه، آن را در زندان سیمانی و بی‌قواره‌ی پیاده‌رو محبوس کرده‌اند!
تنها تغییر صورت گرفته برای این چشمه قرار دادن حوض مدور بسیار کوچکی است که آن را شبیه سفالینه‌ای تزیینی و مجعول نموده است!
همراه با بی‌مهری مسئولین، بی‌مهری آسمان و نزولات آسمانی نیز باعث شده که دبی آب چشمه نسبت به گذشته کمتر شود، اما شکل و اندازه آن همانند وضعیت سابق است.
سالها و شاید قرن‌هاست این چشمه‌ی، بخشنده رافع تشنگی ما و ابا و اجدادمان بوده و به همین شکل مهجور از آثار باستانی کهن‌شهرِ خرم‌آباد محسوب می‌شود.
در دهه‌های دورتر گذشته آب این چشمه را شفابخش و عامل بهبود امراض گوارشی می‌دانستند، هر چند که جدا از این نگاه و باور نیز؛ این چشمه آبشخور و سیراب‌ڱهِ کسبه‌ی بازار و میدان تیر ارتش و محله‌ی کهن تختی بوده است.
چشمه‌ی اِراز در پایین‌دست گرداب سنگي قرار گرفته که خود گرداب نیز یک اثر تاریخی و طبیعی است و به علت عبور آب گرداب از كنار چشمه اِراز, خروجي آب اِراز با آب گرداب یکی می‌شود.
موقعیت چشمه از مسیر میدان تختی به سمت دوراهی بازار و چهارراه بانک کمی جلوتر از شهرداری قرار گرفته و شاید به همان عللی که عرض شد بیشتر رهگذران آن را نبینند و نشناسند.
اِراز از نظر لغوی در زبان لری معادل غم بغض و وجه‌تسمیه اِراز از جنبه كلي آن به معني درد گواتر است وتاویل و علت نام‌گذاری آن از نگاه بومیان سده‌های گذشته خرم‌آباد نیاز به کارشناسی و تحقیقات مدققی دارد.
این چشمه نیز مانند اغلب آثار شهر و استانمان، بلاتکلیف مدد و مساعدت مسئولین شهری است!
مهرداد خدایی سوری/یافته
کلیک کنید
دیدگاه‌ها