در حالی که حدود 11 درصد آبهای ایران متعلق به لرستان بوده و سالانه بیش از 12 میلیارد متر مکعب آب از این استان خارج می‌شود، دشت‌های کشاورزی لرستان تشنه‌اند و متوسط اراضی کشاورزی آبی این استان 24 درصد و حدودا نصف میانگین کشوری در این زمینه است.
خبرگزاری فارس لرستان _ سعید سرشار؛ حق‌آبه موضوعی است که در سالیان اخیر همواره مورد مطالبه مردم، مسوولان و نخبگان لرستان در عرصه‌های مختلف بوده است.
موضوعی که با وجود پیگیری‌های زیاد تا کنون نتیجه بخش نبوده و می‌بینیم که به واسطه کم لطفی برخی مسوولان حکایت امروز لرستان مصداق همان ضرب‌المثل معروف «آب در کوزه و ما تشنه لبان می‌گردیم» است.
در این گزارش کوتاه سعی داریم ابتدا نگاهی داشته باشیم به روند توسعه در لرستان و همچنین بررسی کنیم وضعیت آبی و کشاورزی لرستان را و اینکه چگونه می‌توان استانی که با وجود ظرفیت‌های بی‌بدیل، بر اساس اعلام مرکز آمار به عنوان فلاکت‌زده‌ترین استان ایران شناخته می‌شود، را نجات داد.
سهم ناچیز لرستان از توسعه
با نگاهی به روند توسعه استان‌های همجوار لرستان متوجه پیشرفت آنها در دهه‌های گذشته، می‌بینیم که پس از دوران دفاع مقدس در حالی که لرستان به عنوان دومین استان آسیب دیده از جنگ شناخته شد اما متاسفانه سهم این استان از سازندگی پس از جنگ بسیار ناچیز بود و در حالی که در دولت‌های سازندگی و اصلاحات شاهد سرمایه‌گذاری دولتی و رشد کارخانه‌های بزرگ مادر در مناطق مختلف ایران بودیم، اما لرستان در این بخش مغفول ماند و نتوانست با وجود ظرفیت‌های فراوان، سهم خود را از پیشرفت و سازندگی در این سالها بدست آورد.
با تغییر رویکرد و نگرش دولت‌ها در راتای اجرای اصل 44 قانون اساسی و توجه به خصوصی سازی، این بار نیز لرستان مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرار گرفت.
در ابتدا لرستان به دلیل عدم وجود زیرساخت‌های اولیه توسعه، با آغاز خصوصی‌سازی نیز باز دیگر از سایر مناطق کشور عقب ماند؛ از طرفی واگذاری غیر اصولی کارخانه‌های قدیمی لرستان به بخش خصوصی از دهه ۸۰ به بعد نه‌تنها نجات بخش لرستان اقتصاد مریض این استان نشد بلکه خود بر دردهای این حوزه افزود و مشکلات را بیشتر کرد.
واقعیت موجود این است که لرستان تا کنون نه از سرمایه‌گذاری دولتی و نه از اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و حضور بخش خصوصی آنچنان که شایسته بوده بهره لازم را نبرده و قطار توسعه این استان با وجود ظرفیت‌های پر بار و فراوان تا کنون روی ریل قرار نگرفته است و امروز شاهد استانی توسعه نیافته اما پرظرفیت با داشتن جوانان مستعد و در عین حال بیکار هستیم.
چرا تخصیص حق‌آبه برای توسعه لرستان مهم است؟
حال به بررسی این موضوع می‌پردازیم که با توجه به وجود بیکاری فراوان و فلاکت و دردهای بی‌شمار دیگری که در این استان وجود دارد، تخصیص حق آبه چگونه می‌تواند به توسعه لرستان منجر شود.
بر اساس آمار موجود استان چهارفصل و خوش آب و هوای لرستان دارای ۷۸۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی است اما فقط حدود ۲۴ درصد آن آبی بوده و مابقی به صورت دیم کشت می‌شود. این در حالی بوده که میانگین اراضی آبی در کشور بیش از ۴۶ درصد است و این فاصله معنادار جای سوال است!
11 درصد آبهای ایران در استانی با دشت‌های تشنه!
فاصله میزان اراضی آبی لرستان با میانگین کشوری وقتی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم لرستان یکی از پر بارش‌ترین استان‌های ایران بوده و سالانه بیش از ۱۲ میلیارد متر مکعب روان آب از این استان خارج می‌شود.
بنا بر اعلام مسوولان جهاد کشاورزی لرستان ۱۱ درصد آبهای کشور در این استان وجود دارد و از طرفی ٤.٧ درصد زمین های زراعی کشور نیز در استان قرار دارد، اما دشت‌های لرستان کماکان تشنه آب هستند و فاصله اراضی کشاورزی آبی در لرستان با میانگین کشوری بسیار زیاد است.
بر اساس آمار میزان ذخایر آب در لرستان فقط ۲۰۷ میلیون متر مکعب بوده و حتی با تکمیل سدهای در حال ساخت نیز این میزان نهایتا به ۴۰۰ میلیون متر مکعب می‌‌رسد. این درحالی است که استان همجوار خوزستان بالغ بر ۲۰ میلیارد متر مکعب ذخیره آب دارد. مقایسه تخصیص آب در لرستان با خوزستان به تنهایی نمایانگر علت عقب ماندگی کشاورزی و اقتصاد لرستان نسبت به مناطق دیگر است.
سوال اینجاست که چرا با وجود ظرفیت‌های بالای کشاورزی و عبور سالانه بیش از ۱۲ میلیارد متر مکعب آب از لرستان، حق آبه تخصیص داده شده به سدهای لرستان باید فقط ۲۰۷ میلیون متر مکعب باشد!؟
کشاورزی راه نجات لرستان از فلاکت
به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی در صورتی که میزان حق آبه لرستان یک میلیارد متر مکعب افزایش یابد یا به عبارتی اگر از ۱۲ میلیارد متر مکعب آبی که سالانه از لرستان خارج می‌شود بتوان یک میلیارد متر مکعب را ذخیره و در بخش کشاورزی استفاده کرد می‌توان با برنامه ریزی مناسب بالغ بر ۱۵۰ هزار شغل را در بخش کشاورزی استان ایجاد کرد و به این حوزه رونق بخشید.
ایجاد این میزان شغل برای استانی که حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد، یعنی قرار گرفتن در مسیر توسعه و رفع بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی که این روزها شاهد آن هستیم.
اهمیت تخصیص آب برای توسعه لرستان در این سالها از سوی کارشناسان و نخبگان استان بارها مورد تاکید قرار گرفته و امروز کسی نیست که نداند برای توسعه لرستان راهی جز اینکه حق آبه لازم برای استفاده مردم این استان پر بارش و پر آب تخصیص داده شود، وجود ندارد. ( این مطالبه را تا کنون در چند گزارش مفصل در خبرگزاری فارس نیز منتشر کرده و موضوع تخصیص آب را نیز از مسوولان و نمایندگان استان پیگیری کرده‌ایم.)
موضوعی که دولت (وزارت نیرو) در برهه کنونی باید بدان توجه کند این است که، با توجه به اینکه مردم لرستان در سالیان گذشته سهم خود را از توسعه نگرفته و به نوعی در بحث توسعه مورد کم توجهی دولت‌ها قرار گرفته‌اند تا امروز شاهد آمار بالای فلاکت و بیکاری در این استان باشیم، بی‌شک در این شرایط بد اقتصادی بهتر است برای جبران کم توجهی‌ها به توسعه لرستان، دولت در اولین اقدام به مطالبه به حق مردم، مسوولان و نمایندگان این استان توجه کرده و در بحث تخصیص آب تصمیمی اساسی و تاثیرگذار در روند توسعه این استان بگیرد.
اجماع همگانی برای تخصیص حق‌آبه
در همین راستا نمایندگان پیشین و فعلی این استان در مجلس شورای اسلامی چندین بار در این زمینه از وزیر نیرو سوال کرده‌اند و از دولت خواسته‌اند این مطالبه را پاسخ دهد.( خبرگزاری فارس در این راستا تا کنون چندین مصاحبه از محمدرضا مبلغی نماینده فعلی کوهدشت و رومشکان_ مهرداد ویسکرمی نماینده فعلی خرم‌آباد_ یحیی ابراهیمی نماینده فعلی سلسله و دلفان و چندین مصاحبه از نمایندگان پیشین استان منتشر کرده است.)
امام جمعه فعلی و پیشین خرم‌آباد و نماینده ولی فقیه در استان نیز تا کنون چندین بار در این زمینه ورود پیدا کرده و خواستار تخصیص حق آبه مناسب برای رفع تشنگی دشت‌های تشنه لرستان و رونق اقتصاد بیمار این استان شده‌اند.
تخصیص آب به لرستان و نجات خوزستان
تخصیص آب به لرستان و افزایش سدهای لرستان علاوه بر اینکه به توسعه و پیشرفت این استان کمک میکند می‌تواند در برهه‌های حساس نجات بخش خوزستان و مناطق پایین دست باشد. سیل‌های ۹۸ و ۹۹ به خوبی نشان دادند اگر در لرستان سد بزرگی وجود داشت هرگز شاهد بروز آن همه خسارت ناشی از سیل در لرستان و خوزستان نبودیم.
این موضوع را مهرداد ویسکرمی نماینده مردم خرم‌آباد و چگنی در مجلس نیز بارها تاکید کرده است و از طرفی ضمن انتقاد از دست‌های پشت پرده در وزارت نیرو، خواستار رفع این ظلم تاریخی به مردم لرستان در بحث تخصیص آب شده است.
پایان یک رویا!
در پایان ذکر مکرر این نکته خالی از لطف نیست که تخصیص حق آبه چیزی جز حق مسلم مردم لرستان نبوده و نیست، چرا که استانی با این همه ظرفیت آبی نباید در تشنگی به سر ببرد و دشت‌های حاصلخیز آن با وجود نزدیک بودن به منابع آبی اما به دلیل به توجهی برخی مسوولان تشنه باشند.
امید است این مطالبه به حق هر چه سریع‌تر مورد توجه مسوولان امر قرار گیرد تا شاید لرستان نیز آهسته آهسته در مسیر توسعه ماندگار قرار گیرد.
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
استان محروم لرستان صنعتی نداره
طرحهای سد هم با فشار مسئولین خوزستان در بایگانی خاک میخورن
با این اب و خاک و استعداد خدادادی برای طرحهای گلخانه و دامداری اگر نتوانیم از منابع اب زیرزمینی استفاده بکنیم مسئولین استان مخصوصا جهاد کشاورزی بفرمایند بجز کار خلاف راهی برای جوانان این استان می ماند
شاید از لحاظ قانونی کسی پیگیر مسئولین نباشد اما در گناه جوانان لرستان در پیشگاه خداوند باید جوابگو باشند
چند ماه است که درخواستی برای تخصیص چاه برای طرح پروار بندی داشته ام شرکت اب استان موافقت نموده اما وزارت حهاد کشاورزی با اینکه جواز تاسیس صادر میکند از طرفی طرحی به مجلس داده که شرکت اب نمی تواند به طرحهای گلخانه و دامداری اب تخصیص بدهد شاید برای مناطق کم اب کشور این طرح خوب باشد اما ایا در استانی که یازده درصد کل اب کشور را دارد اگر از این اب و خاک استفاده نکند بجز درست کردن محدود گل از این اب و خاک و بر سر گذاشتن راهی می ماند