هر شماره‌ای برای آدرس‌دهی یا به خاطر‌سپاری آن، هر چه به اصطلاح رُندتر باشد آسانتر است. خط تلفن رند، شماره حساب رند، پلاک رند، کدپستی رند، کد ملی رند و ... از جمله این موارد هستند.
بسیاری از افراد هستند که شاید برای برخی از موارد بالا مانند شماره تلفن رند مبالغ بسیاری را هزینه کنند. در واقع هر یک از این افراد شاید به منظوری این کار را انجام دهند و در آخر نیز از اقدام خود رضایت داشته باشند و چه بسا از آن نیز سود ببرند. اگرچه برخی هم تنها با این هدف که اصطلاحا شماره آنها لاکچری باشد به سوی رندسازی جذب می‌شوند. این رندکردن شماره با هدف لاکچری بودن، پای خود را به تاریخ‌های تولد نیز باز کرده است. 97/7/7، 98/8/8 و به زودی 99/9/9 تاریخ‌هایی است که این چندساله برای تولد فرزندان از سوی برخی از خانواده‌ها انتخاب شده است.اگر زمانی والدین با هدف سر موعد مدرسه رفتن فرزندانشان تاریخ تولد آنها را به نیمه اول سال منتقل می‌کردند، امروز ماجرا عوض شده است؛ برخی سعی می‌کنند فرزندشان در تاریخ مشخصی متولد شود تا آنها بتوانند این تاریخ را به عنوان یک ارزش لاکچری به رخ دوستان و فامیل بکشند. عمده این تولدهای لاکچری هم نه با زایمان طبیعی که با سزارینهایی نه منطبق با تاریخ ترم طبیعی حاملگی، که در «تاریخی مناسبتی» انجام می‌شود و از آنجا که در آن تاریخ خاص مناسبتی تقاضا برای اتاق‌های عمل بیش از ظرفیت بیمارستان‌ها می‌شود، گاهی پای پرداخت‌های لاکچری و خارج از عرف هم به میان می‌آید. خبرنگار سپید در خلال روند تهیه این گزارش، با موارد و اعداد و ارقامی چند ده میلیون تومانی برای این منظور مواجه شد. حتی در یکی از بیمارستان‌های تهران برای اینکه اتاق عمل رزرو شود تا نوزادی درست در ساعت 9 و 9 دقیقه و 9 ثانیه روز 9/9/99 متولد شود، مبلغ 120 میلیون تومان پیشنهاد شده است.
همه این موارد و افزایش زایمان‌های این مدلی در سال‌های اخیر، کار را به جایی رساند که امسال پیش از فرارسیدن نهم آذرماه، وزارت بهداشت با قاطعیت بیشتری وارد عمل شده و در نامه‌ای به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، نسبت به انجام اینگونه اعمال هشدار بدهد.
افزایش تولدهای تقویمی با سزارین
به گزارش خبرنگار سپید، معاون درمان وزیر بهداشت در نامه‌ای به معاونین درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی ضمن هشدار در مورد افزایش تولدهای تقویمی به روش سزارین، سیاست‌های این وزارت‌خانه را برای پیشگیری از این پدیده ابلاغ کرد.
قاسم جان‌بابایی با اشاره به افزایش انجام تولدهای تقویمی به روش سزارین در طی چند سال گذشته، این موضوع را برخلاف برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی وزارت بهداشت در حوزه ترویج زایمان طبیعی و کاهش سزارینهای الکتیو دانست و تصریح کرد: «افزایش انجام تولدهای تقویمی به روش سزارین در طی چند سال گذشته برخلاف برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی وزارت متبوع در حوزه ترویج زایمان طبیعی و کاهش سزارینهای الکتیو، در حال تبدیل شدن به رویه‌ای نادرست در حوزه بهداشت و درمان گردیده و با برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده و تبلیغات در فضاهای مجازی و سایت‌های اینترنتی، با تحریک و انگیزش خانواده‌ها، تاریخ تولد نوزادان را با هدف رسیدن به تاریخ‌های خاص، دستکاری و با تولد زودهنگام یا دیرتر از زمان اصلی، ضمن تحمیل هزینه اضافی به خانواده‌ها و سیستم درمان باعث ایجاد عوارض جسمانی و به خطر افتادن سلامت مادر و نوزاد می‌شود.»
وی در این ابلاغیه خواستار بررسی عملکرد بیمارستان‌ها و پزشکان در سزارینهای تقویمی 9/9/99 شده و تصریح کرد: «با بیمارستان‌ها و پزشکان دارای سابقه آمار بالای سزارین مدیریت نشده، برخورد خواهد شد.»
جان بابایی در بخش دیگری از ابلاغیه خود گفت: «بررسی، نظارت و کنترل هرگونه رفتار آسیب رسان به سلامت جامعه از وظایف تکلیفی وزارت متبوع می‌باشد و به اشکال مختلف در اسناد توسعه‌ای و سیاست‌های اجرایی کلان حوزه سلامت به آن اشاره گردیده و موضوع یاد شده به دلیل حواشی و تبعات پیرامونی آن مورد توجه مقامات عالی کشور قرار گرفته و دستور صریح بررسی دقیق و شناسایی عوامل، جلوگیری از گسترش و ادامه و اعمال مقررات با متخلفین به وزارت متبوع ابلاغ شده است.» وی یادآور شد: «در همین راستا چندین تاریخ مناسبتی و تقویمی در سال جاری رصد گردید که متاسفانه نتایج آن حاکی از افزایش معنادار آمار سزارینهای غیر‌ضروری توسط بعضی از پزشکان و بیمارستان‌ها می باشد. لذا با توجه به در پیش بودن تاریخ 9/9/99 و پیش بینی تکرار افزایش سزارینهای بدون اندیکاسیون در این تاریخ علی‌رغم اطلاع‌رسانی عوارض و خطرات آن از طریق رسانه‌های مختلف، بررسی و شناسایی میزان همراهی و عملکرد پزشکان و بیمارستان‌ها در کنترل این اقدام غیر موجه در دستور کار جدی وزارت متبوع قرار گرفته است.»
معاون وزیر بهداشت همچنین اعلام کرد: « ضرورت دارد آن معاونت عملکرد افزایش آماری سزارینهای بیمارستان‌ها و پزشکان را در تاریخ 9/9/99 مورد بررسی دقیق قرار داده و به مسئول فنی بیمارستان‌های دارای آمار نامتعارف تذکر مکتوب ابلاغ و پزشکان متخصص زنان و زایمان با آمار افزایشی را به هیات انتظامی استان معرفی و گزارش اقدامات را همراه با جدول پیوست ارسال کنند.»
جان‌بابایی ادامه داد: «این معاونت اطلاعات ارسالی را با سایر داده‌های دریافتی از سامانه‌های در اختیار و اطلاعات بازدیدهای نظارتی حضوری، راستی آزمایی خواهد کرد و با بیمارستان‌ها و پزشکان دارای سابقه آمار بالای سزارین مدیریت نشده، مطابق با ضوابط و مقررات عمل می‌کند.»
آغاز عوارضی شوم در تاریخ رند
نسرین چنگیزی رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت نیز روزگذشته در مورد سزارینهای انتخابی در تاریخ‌های خاص گفت: «این موضوع منجر به ایجاد عوارض برای جنین، نوزاد و حتی مادر می‌شود، اما در زمان شیوع کرونا معضل چند برابر می‌شود چون تعدادی از مادران بدون علامت هستند و به دلیل مداخله‌های غیر ضروری و جراحی‌های بی‌موردی که امکان دارد انجام شود، کووید ۱۹ در این افراد می‌تواند شعله‌ور شود و جان مادر را به خطر بیاندازد و در عین حال باعث آسیب‌های جنینی و نوزادی شود.»
وی ادامه داد: «بستری مادر در آی‌سی‌یو، عوارض خاص کووید۱۹ و بحث‌های مربوط به استفاده از دستگاه‌های تنفسی، امکان دارد مرگ مادر و خطر بستری نوزادان را در پی داشته باشد.»
چنگیزی افزود: «معاونت‌های بهداشت و درمان مکاتباتی را با دانشگاه‌ها انجام داده‌اند که در پی آن تاریخ‌های مناسبتی و افزایش تعداد سزارین‌ها باعث می‌شود تا گزارش‌هایی به معاونت درمان برسد، بنابراین با افرادی که سزارین و مداخله غیر ضروری دارند حتی تا معرفی هیئت‌های عالی انتظامی، نظام پزشکی برخورد جدی صورت می‌گیرد.»
وی ادامه داد: «این زایمان‌ها عارضه برای مادر و جنین ایجاد می‌کند و حتی اگر تعداد سزارینهای انجام شده توسط یک پزشک از حد متعارف بالاتر نباشد اما مشکلاتی برای مادر و نوزاد ایجاد شود، گزارش‌هایی برای دانشگاه ارسال خواهد شد و خود به خود تا پایان آذر ماه بعد از انتقال اطلاعات، وزارت بهداشت به عنوان شاکی و مدعی‌العمومی وارد عمل خواهد شد که بحث برخورد به مراجع قضایی سپرده می‌شود اما در عین حال بحث برخوردهای مربوط به عوارض و مشکلات ایجاد شده و بازخورد آن به وزارت بهداشت مربوط است.»
چنگیزی گفت: «وقتی مناسبت‌های سال گذشته را بررسی کردیم به دلیل رعایت اخلاق حرفه‌ای تعداد تخلفات بسیار کم بود، اما در نظر داشته باشید که عوارض این زایمان‌ها در کنار کووید ۱۹ بسیار خطرناک‌تر خواهد بود.»
وی افزاد: «از مادران می‌خواهیم تا ۹۹/۹/۹ را برای خودشان به بدترین تاریخ تبدیل نکنند.»
نگاهی دیگر
البته خبرنگار روزنامه سپید در خلال تهیه این گزارش، با کارشناسانی هم روبه‌رو شد که دخالت وزارت بهداشت و الزام مردم به اینکه از راه زایمان طبیعی فرزند خود را به دنیا بیاوردند یا از راه سزارین را موجه نمی‌دانستند و معتقد بودند وزارت بهداشت حق ندارد به فردی بگوید که تو باید از فلان روش درمانی یا بهداشتی استفاده کنی یا خیر.
یکی از این افراد، نظر خود را اینگونه مطرح کرد: «متولی سلامت فقط در یک مورد چنین حقی داشته باشد آن هم زمانی که فرد با رعایت نکردن یا انجام ندادن درمانی، حق افراد دیگر را در رعایت موازین بهداشتی و جلوگیری از بیماری زیر پا می‌گذارد. در غیراین صورت وزارت بهداشت و حتی پزشک باید به اتونومی بیمار احترام بگذارند. به نظر می‌رسد وزارت بهداشت نمی‌تواند به کسی بگوید زایمان سزارین انجام بده یا انجام نده. دقت کنید باید بین دو‌گزاره «ترویج زایمان واژینال» و «اجبار به انجام زایمان واژینال برای ترویج این نوع زایمان» افتراق داد. گزاره دوم به نظر می‌رسد نادرست است. شما نمی‌توانید برای ترویج امری که تصور می‌کنید درست است اجبار به آن امر کنید. زایمان سزارین اگر اندیکاسیون‌های مشخصی دارد، این وظیفه پزشک است که آنها را به بیمار گوشزد کند و خطرات آن را برای بیمار دقیق شرح دهد. اینکه بیمار چه انتخابی می‌کند، ربطی به پزشک ندارد و اساسا وظیفه پزشک نیست. پزشک در نهایت می‌تواند درخواست بیمار را به دلیل عوارض یا مضرات احتمالی انجام ندهد، اما نمی‌تواند اجبار کند که روش دیگری را انجام دهد. اگر پزشکی با وجود تمام خطراتی که به بیمار گوشزد کرده و بیمار هم پذیرفته، پزشک مجاز است درخواست بیمار را انجام دهد یا ندهد (در این مورد خاص) و وزارت بهداشت اساسا در این مورد هیچ حقی ندارد که فرد را از انجام سزارین باز دارد.
فرض کنید فردی زمان زایمانش، ترم است و پزشک هم خطرات زایمان سزارین را باز‌گو کرده و حال فرد تصمیم گرفته سزارین کند و پزشک هم قبول کرده، در این حالت وزارت بهداشت به چه حقی دیگران را منع می‌کند. اگر افراد در زمان غیر ترم، این کار را انجام می‌دهند باز وظیفه پزشک است که بر اساس خطرات احتمالی به والدین تذکر دهد و یا از انجام این عمل منع کند.»
این پزشک در توضیح حقوق مربوط به جنین هم گفت: «اگر مربوط به حقوق جنین است که در این مورد والدین اولی هستند و کسی در مورد جنین حق بالاتر از والدین ندارد. (مگر خدا و پیغمبر و امام و حاکم شرع) ممکن است استدلال شود که زایمان زودرس عوارضی بر جامعه ایجاد می‌کند و وزارت بهداشت در این زمینه محق است. در این صورت باید این امر مشخص شود که چنین زایمانی ایجاد عوارض نامناسب برای جنین می‌کند یا خیر. این مغالطه اکولوژیکال است که امری احتمالی را به مصداق‌ها تعمیم دهیم.»
آمار تولدهای لاکچری در دو سال گذشته
آمارهای دو سال گذشته حاکی از افزایش سزارینهای تقویمی دارد. ایرج حریرچی، سال گذشته در یک گفت‌وگوی خبری در خصوص افزایش آمار زایمان به روش سزارین در مناسبت‌ها و تاریخ‌های خاص سال، اظهار کرد: «آمار سزارین در کل کشور ۵۰ و دو دهم درصد است که در زایمان اول این میزان 49 و چهار دهم درصد است.»
وی افزود: «در تاریخ هفتم مهر ۹۷ این میزان به ۵۹ درصد رسیده است که ۱۸ درصد بیشتر از متوسط سال و ۶۸ درصد بیشتر از روز ششم مهر ۹۷ (با ۳۵ درصد میزان سزارین) بوده است. در روز هفتم مهر ۹۷، میزان سزارین نسبت به روز قبل 2 و چهار دهم برابر بیشتر شده است.»
معاون کل وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: «در تاریخ هشتم آبان ۹۸ در یک بیمارستان خصوصی شمال شهر که روزانه ۱۲ سزارین به طور متوسط انجام می‌داده است، ۳۲ سزارین انجام شده و در یک بیمارستان خصوصی جنوب شهر که ۷ سزارین به طور متوسط روزانه انجام می داده ۲۱ مورد در لیست اتاق عمل داشته است.»
به خطر افتادن حیات یک انسان به خاطر یک تاریخ
افزایش تولدهای لاکچری در تاریخ‌های تقویمی خاص که به گفته حریرچی در بیمارستان‌های خصوصی بیشتر از دولتی است، تنها نگرانی بخش دولتی بهداشت و درمان را در پی نداشته است، بلکه مدیران بسیاری از بیمارستان‌های خصوصی نیز در این رابطه ابراز نگرانی کرده و آن را بر خلاف اصول علمی، عقلی و اخلاقی دانستند.
ناصر صدر‌ممتاز مدیر اجرایی بیمارستان نیکان تهران در این رابطه به سپید گفت: «هرگونه سزارین یا حتی زایمان طبیعی که زودتر یا دیرتر از ترم پایانی ماهی که قرار است کودک متولد شود، نوزاد را به دنیا آورد، مشخص نیست در طی ماه‌ها یا سال‌های آینده چه عوارضی متوجه مادر و فرزند می‌کند. به همین دلیل این موضوع برخلاف علم، عقل و اخلاق است.» وی بیان کرد: «اینکه برخی هماهنگ می‌کنند تا در یک تاریخ مشخص فرزند خود را به دنیا بیاورند هیچ توجیه علمی و اخلاقی ندارد به همین دلیل باید نظارت دقیق شدید و عمیاتی از سوی وزارت بهداشت بر این موضوع شده و از رواج این پدیده جلوگیری شود.»
وی ادامه داد: «وزارت بهداشت باید بررسی کرده و مشخص کند چه فرد یا افرادی متقاضی این سزارینهای لاکچری برای تاریخ تولد رند هستند و عارضه این کار را از طریق وسایل ارتباط جمعی به مردم هشدار دهد.»
مدیر اجرایی بیمارستان نیکان یادآور شد: «متقاضیان چنین تولدهایی به همه بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند؛ در حالیکه چنین رسمی در هیچ جای دنیا وجود ندارد که بخواهند با حیات یک موجود بازی کرده تا تاریخ تولدش رند باشد. یک مادر باردار باید ترم طبیعی خود را طی کند. طبیعتا برخی تاریخ زایمانشان ممکن است همین تاریخ 9/9/99 باشد که این افراد چون ترم طبیعی را کامل کرده‌اند، مشکلی برای خود یا فرزندشان به وجود نمی‌آید.»
وی در ادامه با بیان اینکه در بیمارستان نیکان دستورالعملی صادر کرده و در پی آن کسانی که تاریخ زایمانشان ترم طبیعی نباشد پذیرش نمی‌شوند، یادآور شد: «این محدودیت را اعمال کرده‌ایم و چنانچه زودتر یا دیرتر از این تاریخ کسی مراجعه کند از سوی این بیمارستان پذیرش نخواهد شد.»
صدر ممتاز همچنین در مورد عوارضی که بر کودک و مادر به وجود می‌آید، گفت: «کودک ممکن است دچار مشکلات تنفسی شود همینطور مشکلاتی برای مادر به وجود آید، لذا لازم است که برای این موضوع پروژه‌های تحقیقاتی پس از زمان تولد در سنین مشخصی انجام شود تا عوارض این موضوعات مشخص شود.»
عوارض سزارینهای لاکچری
ملیحه کدیور عضو انجمن علمی پزشکان نوزادان ایران در مورد سزارینهای الکتیو پیش از موعد و ترم گفت: «یکی از دلایل افزایش کودکان نارس، افزایش سزارینهایی است که بی‌دلیل صورت می‌گیرد. متخصصان زنان و زایمان سزارینهای الکتیو را بعد از 39 هفته کامل تجویز می‌کنند. زیرا در 37 هفته امکان تولد نوزادان نارس وجود دارد.»
اگرچه موضوع تولدهای لاکچری به لحاظ سلامت مادر و نوزاد بسیار مهم است و هزینه‌های انسانی و مالی بسیاری در پی دارد، اما این موضوع تنها بعد پزشکی و اقتصادی ندارد، مهمتر از آن ابعاد اجتماعی این مساله و رسم نوین نامیمونی است که تاریخ تولد را امری لاکچری و حربه‌ای برای تبختر در جامعه تبدیل می‌کند به همین دلیل شاید بیش از قوانینی که وزارت بهداشت برای پیشگیری از آن وضع می‌کند باید جامعه شناسان و روانشاسان اجتماعی به این پدیده ورود کرده و دلایل گرایش برخی از افراد را به آن تحلیل کرده و راه‌حلی برای جلوگیری و ترویج آن ارائه دهند.
روزنامه سپید
کلیک کنید
دیدگاه‌ها