بیستم خردادماه، روز جهانی صنایعدستی مجالی شد تا به سراغ یکی از هنرمندان باسابقه و برجسته این حوزه برویم. کسی که حدود ده سال است در محله پشت بازار خرمآباد مقابل درب خروجی بازار طلافروشان مغازه دارد و در آن جا با سفیدگری ظروف مسی و تعمیر و تولید ظروف مسی امرار معاش میکند.
با توجه به علاقهای که از بچگی به ظروف مسی داشته به سمت این کار رفته است و سالها با شاگردی در محضر استادان به نام لرستانی و اصفهانی توانسته برای خودش نام و نشانی در این کار دست و پا کند.
خودش ادعا میکند که بعد از 45 سال هنر مسگری را در خرمآباد زنده کرده است و آخرین اساتیدی که در این رشته در خرمآباد مسگر بودهاند مرحوم حجاریان و مرحوم سپهوند و مرحوم امیری بودهاند.
-لطفاً خودتان را معرفی کنید؟
علیرضا خسروی هستم متولد سال 1363، تحصیلاتم دیپلم است و مدت 10 سال است که به صورت حرفهای به کار مسگری مشغولم.
-چرا مسگری را انتخاب کردید؟
از بچگی به ظروف مسی علاقه داشتم بزرگتر که شدم تصمیم گرفتم شیوه ساخت این ظروف را یاد بگیرم به همین منظور، چند سالی به اصفهان رفتم و در آنجا دیگ سازی را از استاد دادخواهی آموختم و بعد از آن سفیدکاری را از استاد ابوالقاسم مشتاق در بروجرد یاد گرفتم. از دیگر اساتید من استاد محمود گلکار (صاحب سبک صفویه) بود.
- از درآمدتان راضی هستید؟
بله خدا را شکر وضع درآمدمان خوب است.
-چرا تعداد افرادی که جذب این کار میشوند اندک است؟
کار بسیار سختی است و تا پای علاقه در میان نباشد نمیتوان آن را ادامه داد. متأسفانه در شرایط کنونی جوانان به دنبال کارهای راحت و کم دردسر با درآمد بالا هستند به همین دلیل سراغ کارهایی از این دست نمیروند.
-چه کسانی از گذشته تاکنون در این حرفه در لرستان مشغول به کار بودهاند؟
مرحوم حجاریان، مرحوم امیری، مرحوم سپهوند و...از جمله اساتید به نام این رشته در خرمآباد هستند. رونق این صنعت در بروجرد بیشتر است و به چند هزار سال قبل بر میگردد به طوری که برخی معتقدند مسگران اصفهانی در بروجرد و نزد هنرمندان این شهر صنعت مسگری را آموختهاند و آن را در شهر خود توسعه دادهاند.
استاد گلکار و درویشی و ... از استادان به نام بروجردی هستند، سالها پیش میراث فرهنگی خراسان استاد گلکار را به استانشان دعوت کرد تا بتوانند از هنر او در آنجا استفاده کنند.
- چه مشکلاتی در این زمینه دارید؟
- مهمترین مشکل ما با توجه به شرایط سخت اقتصادی محلی برای ارائه کارمان است هرچند میراث فرهنگی غرفههای موجود در محوطه قلعه فلکالافلاک را برای فروش صنایعدستی استان اختصاص داده است اما به دلیل جانمایی نامناسب آنها، امکان استفاده مناسب از این فرصت وجود ندارد چرا که به طور معمول در ایام نوروز بازدید زیادی از قلعه صورت میگیرد و در سایر روزها، این محوطه بسیار خلوت است از طرفی ورود به بازارچه صنایعدستی پایین قلعه مستلزم تهیه بلیت است که همین مسئله میزان بازدید را بسیار کم میکند.
به نظر من بهترین مکان برای عرضه صنایعدستی محوطه خالی پایین قلعه، رو به روی ساعتفروشیهاست چرا که هم در دید مردم قرار دارد و هم رفت و آمد برای همه راحتتر است به همین منظور بارها به میراث فرهنگی مراجعه کردم و درخواستم را مطرح کردم اما بینتیجه بود.
- میراث فرهنگی استان بهعنوان متولی صنایعدستی چه اقداماتی برای حمایت از این صنعت داشته است؟
در صورت حمایت میراث از تولیدکنندگان صنایعدستی میتوان به رونق و گسترش صنعت مسگری و بهتبع آن ایجاد اشتغال امیدوار بود.
تنها حمایت سازمان میراث فرهنگی استان از ما بیمه است البته چند سال پیش تسهیلاتی از جانب این سازمان برای توسعه کار برای ما در نظر گرفتند اما چون سودش زیاد بود از گرفتن آن صرفنظر کردم.
هم چنین سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان بارها برای تشکیل کلاس آموزشی این رشته از من دعوت به عمل آورد اما به دلیل شرایط خاصی که داشتم نتوانستم در این باره همکاری کنم اما در آینده حتماً این کار را خواهم کرد.
-شاگرد دارید و قصد دارید که این کار را گسترش دهید؟
در حال حاضر برادرم کمک دستم است و در صورتی که شرایط اقتصادی مناسب شود حتماً شاگردان بیشتری خواهم داشت
واقعیت این است که با وجود شرایط اقتصادی جامعه و مشکلاتی که مردم استان ما دارند نمیتوان انتظار استقبالی بیشتر از آن چه هست از محصولات مسی داشت با این وجود در صورتی که از ما حمایتی وجود داشته باشد هم میتوان کارگاهی بزرگتر برای تولیدات بیشتر در نظر گرفت و هم افراد بیشتری را به این کار مشغول کرد من میتوانم ده نفر را به طور مستقیم به این کار مشغول کنم.
-آیا صنعت مس در لرستان قابلیت صادرات به خارج از کشور را دارد؟
بله حتما، به خصوص کشورهای حوزه خلیجفارس بسیار از ظروف مسی استقبال میکنند و با وجود داشتن همین بازار میتوان ارز زیادی را به کشور وارد کرد.
-آیا در نمایشگاههای بینالمللی شرکت میکنید؟
فقط یکبار در سال 98 شرکت کردم و در صورتی برای شرکت در نمایشگاهی از من دعوت شود حتماً استقبال میکنم.
-برای توسعه این کار چه برنامهای دارید؟
این روزها قیمت ظروف مسی به خصوص ظروف دستساز بسیار بالا رفته است و همین مسئله موجب شده بازار ظروف مسی کساد شود علاوه بر افزایش قیمت، زحمت بالای این کار باعث شده کشش چندانی به این حرفه وجود نداشته باشد به طوری که در بروجرد کسانی هستند که از سالهای بسیار دور تاکنون به مسگری مشغول بودند و در حال حاضر پسرانشان علاقهای به ادامه کار ندارند و به فروش ظروف مسی اکتفا میکنند.
در چنین شرایطی برای حمایت و توسعه این گونه کارهای هنری وجود حمایتهای ویژه لازم است. چرا که با دست خالی نمیتوان در این زمینه کاری کرد.
ما قصد داریم با توسعه کار و انتقال آن به شهرک صنعتی کارگاه کوچکی بنا کنیم و با توسعه کار و افزایش کیفیت محصولات تولیدی امکان اشتغال را برای بیش از ده نفر فراهم کنیم و تولیداتمان را به خارج از کشور صادر کنیم.
-حرف آخر؟
از مردم میخواهم برای سفیدگری و تعمیر ظروف مسی خود به کارگاههایی که خود این کار را انجام میدهند مراجعه کنند چرا که برخی فروشندههای ظروف مسی که خود را تعمیرکار و سفیدگر معرفی میکنند نقش واسطه دارند و با دلالی فقط در این بین سودی به جیب میزنند و کار را با قیمت بیشتری به دست مشتری میرسانند.
فاطمه دارابی- پایگاه خبری یافته
دیدگاهها