جنگلها به عنوان يكي از مهمترين سامانههاي حيات بخش بشر جايگاه انكارناپذيري در تأمين رفاه، آسايش و سعادتمندي جوامع بشري دارند. جنگل و درخت نه تنها از نظر اقتصادی و پاکیزه نگه داشتن محیط زیست بلکه از نظر اجتماعی و فرهنگی و روانشناسی برای همه انسانها جایگاه و ارزش ویژهای دارد. شهرستان کوهدشت یکی از منابع غنی جنگلی از لحاظ وجود درختان بلوط میباشد که طی چند سال گذشته در سایه نبود برنامه مدون برای کنترل عوامل مخرب محیطی، نبود آگاهی و فرصتطلبی عده ای سودجو وضعیت جنگلهای آن دچار وخامت شدیدی شده است.
روز جمعه چهارم ارديبهشتماه 94 بازدیدی از منطقه نسار اولادقباد داشتیم. وضعیت اسفباری در درختان و مراتع این منطقه مشاهده کردیم که دل هر انسانی را به درد میآورد. به گفتهي یکی از افراد بومی این منطقه در گذشتهای نزدیک از لحاظ پوشش جنگلی به گونهای بوده که گاهی در روز افراد بومی منطقه، راه و مسیر خود را در اثر تراکم درختان بلوط سر به فلک کشیده گم کردهاند، اما امروز در اثر عومل محیطی و انسانی به وضعیت بدی دچار شده است و کسی هم پاسخگو نیست.
تعدای از این درختان دچار بیماری زوال و حمله شدید آفات شده بودند، درختانی که به گفته افراد بومی منطقه سنی حدود 40 - 50 سال یا حتی بیشتر دارند و ظاهر آنها هم نشان و گواه امر بود اما دردناکتر از همه نابودی تعداد زیادی از این درختان به شیوههای مختلف توسط افراد نادان و کمخرد بود که در پی سود و درآمد از درختانی هستند که جز منابع طبیعی و ثروت همگانی به شمار میروند.
تعدادی از این درختان نیز توسط افراد سودجو جهت تهیه ذغالی نابود شده بودند حال آن که هر گونی ذغال در بازار شهرستان کوهدشت به قیمتی معادل گونی 15-20 هزار تومان ناقابل فروخته میشود. این درحالی است که هر درخت بلوط بین 40 تا 50 سال قیمت جهانی آن معادل 700 میلیون تومان واحد پولی کشور ماست.
این درختان زیبا و قطور قطع شده و در گوشه ای رها شده بودند تا در اثر گذشت زمان خشک گرددند و ظاهری خشک شده بگیرند و اگر کسی آنها را در حین حمل این درختان ببیند بگویند در قطع آنان دستی نداشته و در اثر مشکلات زیستی و فیزیولوژیک خشک و نابود گردیدهاند.
حتی تنه درختانی را دیدیم که کاملاً آتش زده شده بود و در اثر مقاومت و قطور بودن درخت نتوانسته بودند آنها را کامل از بین ببرند و صحنههای دردناک و اسفباری بود که امروز در ذهن من و دوستانی که همراه ما بودند نقش بست.
کاش ما یک لحظه فکر کنیم این درختان ارث و میراث پدری ما نیستند که زمانی پایمان به کوه رسید با سنگ، تبر و لگد آنها را برای کباب مرغی کیلويي 5 هزارتومن نابود میکنیم، در حالی که هر هکتار از این درختان سالیانه 65 تن از ریزگردهای عربی را که حاوی انواع میکروبها و حساسیتها برای ما و خانواده ما است، را رسوب میدهند.
آیا این رواست که تنه درختانی را برای کباب و ایجاد آتشی یک روزه نابود کنیم که سالیانه 2.5 تن اکسیژن را برای ما در هکتار تولید میکنند؟ همین مقدار تولید اکسیژن برای تنفس 10 نفر در سال کافی است. البته این فقط گوشه کوچکی از فواید درختان و جنگلهای بلوط است.
چه نهاد یا سازمانی پاسخگو است؟
همیشه اداره منابع طبیعی کوهدشت از نبود امکانات و نیروی انسانی گلایه کرده و بارها از عدم تونایی کنترل کامل منطفه سخن گفته است ولی یک نکته باقی میماند آن هم این است که در شهرستان کوهدشت چند کانون حاد تخریب درختان بلوط وجود دارد (میر جاده اولاد قباد) که با برنامهریزی و سرکشیهای مکرر می توان تا حدودی از این خسارتها کاست.
«در حقيقتخدا حال قومى را تغيير نمىدهد تا آنان حال خود را تغيير دهند و چون خدا براى قومى آسيبى بخواهد هيچ برگشتى براى آن نيست و غير از او حمايتگرى براى آنان نخواهد بود» ( آیه 11 سوره رعد)
ایمیل ارسالی:
احسان صلاحي / كوهدشت