شادی و سرور، زیبایی و نشاط از دیرباز با جسم و جان آدمیان عجین بوده و شادمانی و شور با صیقل روح و روان زندگی و بالندگی را به میان جامعه برده و غصه و تلخ کامی جامعه را از حرکت و امید باز میدارد.
بلند آفریدگار جهان هستی خالق همه زیباییها خود زیباترین زیباییهاست و با قرار دادن احساس پاک نشاط و زیبایی در نهاد و فطرت همگان کمال، خوبی، پاکی و آرامش را تحفهای برای زیبندگی، سرخوشی و نیل به آرمانهای والای اخلاقی و انسانی همه جوامع بشری ارزانی داشت.
ایرانیان فرهیخته و نیکسرشت از ایران باستان گرفته تا یادگار نیاکان و پیشینیان همواره در اکرام و بزرگداشت ارزشهای بیبدیل انسانی و موهبتهای بیکران الهی، دوستی، محبت، جشن و شادی، ایثار و کرامت سرآمد جهانیان بوده و در میان ملل مختلف به جهت نبوغ و دانش ذاتی و برخورداری از فرهنگ و تمدن چند هزار ساله و ارج نهادن به آیینهای ملی، سنتها و آداب و رسوم خاص همچون کهکشانی از ستارههای نورانی و درخشان بر تارک تاریخ افتخارات و فرهنگهای جهان تا ابد خودنمایی میکند.
برپایی جشنها، آیینهای ویژه و مراسم شادی و سروربخش مهم و جداناشدنی از تاریخ و فرهنگ غنی مردمان با شعور، پاکنهاد و فرهنگدوست ایران زمین است.
نوروز سرود پاک مهربانی و پیشقراول بهار است و برپایی جشن و آیینهای نوروزی جایگاهی خاص و ابدی در میان اقوام مختلف ایرانیان دارد، مراسم چهارشنبهسوری از آیینهای کهن و تاریخی ایران زمین است و هیچ نوروزی بدون چهارشنبهسوری از راه نمیرسد.
آتش از دیرباز مظهر پاکی و سلامت، غرور و کامیابی بوده و در بسیاری ادیان آتش را به عنوان سمبل قدرت و عظمت آفرینش، پرستش می کردند و بر این عقیده بودند که شعله های فروزان آتش همه چیز را پاک و مطهر میسازد و سرخی نشاط آور و جانبخش آن امیدی تازه میبخشد، آدمیان را، سوزاندن اجساد مردگان نیز در برخی ادیان که امروزه هم صورت میپذیرد به همان دلیل و اعتقادات مذهبی و باورهای قلبی آن مردمان انجام میشود.
زرتشتیان نیز همواره آتش را به عنوان مظهر پاکی و افتخار و نمادی فروزان از عظمت و اقتدار بیپایان خالق جهان هستی گرامی داشته و از این جهت آتشکدههای بزرگ و تاریخی در برخی شهرها به زیبایی بنا گذاشتند که امروزه میعادگاه مشتاقان و گردشگران فراوانی است.
چهارشنبهسوری در سنت و فرهنگ ایرانیان که بعد از غروب آخرین سهشنبه سال با برافروختن تپههایی از آتش سرخ برگزار میشود و در کنار آن مراسم قاشقزنی که در تاریکی شب توسط دختران دم بخت کوچه به کوچه و خونه به خونه انجام میشود شادی و اهمیت چهارشنبهسوری را صد چندان میکند، در واقع سوزاندن همه بدیها، زشتیها، نومیدیها، تلخکامیها و ناپاکی ها و بر جا گذاشتن حسرت و افسوس، درد و بلا، فقر و درماندگی و زردی و ناتوانی بر خاکستر سرد به جا مانده از آتش شادکامیهاست.
در گذشته مردم از ساعتها قبل با جمع آوری بوته های خشک، هیزم و چوب آماده جشن چهارشنبهسوری میشدند و هر خانواده به میل و درایت خود هیزمها را به پشت بام میبرد و یا در حیاط بزرگ و باصفای خانهها تپه هایی از بوته و چوب پشت هم مهیا میساختند و بعد از روشن کردن آتش و در میان شور و غوغای ساده و وصفناپذیر کودکان، بزرگترها، زن و مرد پابهپای آنها در صف منظم شادی از روی شعلههای سرکش آتش میپریدند و فریاد میکردند.
شب چهارشنبهسوری رنگ آتیش چه جوری، زردی من از تو، سرخی تو از من، پاکی و خوبی تو از من، زشتی و بدیها مال تو ... نوجوانها و جوانها نیز از روزها قبل تکه پارچههای کهنه و اضافه را جمع میکردند و با پیچاندن روی یکدیگر توپ گرد و بزرگی میساختند و سپس با چند متر سیم مفتول نرم آن را میبستند و برای چرخاندن آن یکی دو متر سر سیم را هم آزاد میگذاشتند که به آن توپ نفتی میگفتند، شب چهارشنبه آن را حسابی در نفت قرار میدادند تا خوب خیس بخورد و بعد با روشن کردن و چرخاندن آن به دور سر در پشت بام ها شهر را غرق در شادی و نور میکردند.
شعلههای سرکش و فروزان آتش که به سادگی و زیبایی بر همه پشت بامها، حیاط و کوچهها برپا شده بود و تصویری خیالانگیز و دلربا از شهری پر از ستارههای سرخ را به رخ میکشید، نه خبری از صدای مهیب انفجار بود و نه اثری از تخریب، بی بند و باری و بیفرهنگی و نابودی و ویرانگری، هرچه بود عشق بود و صمیمیت، همبستگی و شادمانی، اصالت و آیینهای نیک و دوست داشتنی ...
و بعد از ساعتی در نهایت صفا و سرخوشی مراسم جشن به پایان میرسید و در یک بسیج عمومی همگان محیط آتشبازی را تمیز و پاکسازی میکردند و با قلبی مملو از آرامش و سرور به خانههای خود باز میگشتند.
متاسفانه چندسالی است که اثرات مخرب پیشرفت فوق مدرن تکنولوژی و ترقی زندگی ماشینی چون دیگر سنتها و اصالتهای فرهنگی و تاریخی، زیبایی، نشاط، پاکی و هویت زلال تاریخی چهارشنبهسوری را به نمایشی پوشالی از هرج و مرج، منفعتطلبی، بیفرهنگی و بیماری، تخریب و آزار و خسارتهای جبرانناپذیر مالی و جانی مبدل ساخته و به جای آرامش جسم و صیقل روح و روان و عطر شادی و بالندگی در جامعه، بلای جان و سلامت شهر و شهروندان شده است.
چهارشنبهسوری امروز به جهت بیتفاوتی متولیان فرهنگی، هجوم ماهوارهها، شبیخون فرهنگی دشمن به هرز رفتن جوانان و سودجویی و کسب ثروتی سرشار توسط باندهای قاچاق و ضد آرمانی به یک جنگ تبدیل شده، جنگ لجام گسیختگی و بیفرهنگی با اصالت و ارزشها، جنگ بیهویتی و فساد با تاریخ و فرهنگ زلال انسانی و اسلامی، جنگ فساد اخلاقی و پارتیهای خیابانی با سلامت اخلاقی عفاف، پایبندی و تقوا و همه آنچه که شرافت انسانی، پیشینه روشن تاریخی و اصالت و شناسنامهمان را لگدمال و سیاه میکند، جوان امروز راه گم کرده و حیران در مقابل توطئهها و ترفندهای دلفریب دشمنان ایران و اسلام است و ما هیچ کار برای او نکردهایم، هیچ جایگزینی برای آنچه که از او سلب میکنیم نداریم و سیطره دشمن هرروز در جامعه پررنگتر و تاثیرگذارتر میشود.
در هر حال آسیبهای جدی و جبرانناپذیر چهارشنبهسوریهای سالهای گذشته را به خوبی لمس کردهایم، نارضایتی شهروندان، از دست دادن بینایی بسیاری از کودکان یا بزرگسالان، نقص عضوهای ابدی و تاسف بار، تخریب روح و روان انسانها، نابودی امکانات عمومی و سرمایههای ملی، ویرانی کوچه و خیابان و ...
بیایید در جشن چهارشنبه سوری امسال، زیبایی، نشاط، اصالت و پاکی را جشن بگیریم، نشان دهیم که جوانان و مردم فهیم و با شعوری هستیم، شرافت و فرهنگ غنی انسانیمان را عزیز میداریم و شادی و پایکوبی و آتشبازی را در نهایت سلامت و سادگی و نظم و زیبایی و احترام به ایرانی فهیم و نیکسرشت بودنمان به تصویر بکشیم.
امیدواريم مسوولان نیز محلهای خاص و عمومی را برای بهتر برگزار شدن این شادمانی منظور نمایند.
غفاری