حدود 5 سال از آغاز مرمت پل شاپوری (طاق پل شكسته) خرمآباد میگذرد. بر اساس اظهار نظر کارشناسان مجرّب، مرمت اين پل بسیار ناشیانه و بر خلاف اصول فنی انجام شده است.
پس از رونمایی مرمت پل ظرف دو مرحله، مردم خرمآباد شاهد پلی با چهرهای جدید و سازهای مصنوعی شدند که شباهتی به سازه اصلی نداشت و با این عملیات غیر اصولی ضربهای مهلک بر این اثر تاریخی و بسیار ارزشمند وارد آمد.
ای کاش مسئولین وقت میراث فرهنگی استان این پل تاریخی را به حال خود رها میکردند و کاری به کارش نداشتند. هر زمان دوستداران میراث فرهنگی به چهره زشت و نمای جدید آن نظری میافکنند، به جز آه و افسوس کاری از دستشان بر نمیآید!
از طرفی، پروژه مهم استحکامبخشی و مقاومسازی قلعه فلکالافلاک هم بیش از 10 سال است شروع شده و ادامه آن و تاریخ اتمام آن بر هیچ کس معلوم نیست. این پروژه تا کنون از 8 مدیر میراث فرهنگی استقبال کرده و 7 نفر از آنان را نیز بدرقه کرده است! (1) سال گذشته نیز با تَرَک برداشتن بعضی دیوارهای این اثر با عظمت، خطر فروریزی آنها میرفت تا فاجعهای در حوزه میراث فرهنگی بیافریند. البته اجراي طرح استحکامبخشی قلعه بسیار لازم و ضروری بود ولی عدم جسارت و کفایت در به اتمام رساندن آن قطعاً مورد قبول مردم، دوستداران میراث فرهنگی و صنعت گردشگری استان نخواهد بود.
عكسها: سجاد درويشي
از طرف دیگر، اخیراً با تصمیمی غیر کارشناسانه، قسمتی از عرصه درجه یک قلعه فلکالافلاک در ضلع شرقی و شمالی را به پارکینگ اتومبیلها اختصاص دادهاند! این تعرض و تجاوز آشکار و غیرقابل باور و این تغییر کاربری غیر قانونی در حالی صورت گرفته است که برنامههای تدوین شده حفاظت و ساماندهی عرصه درجه یک این اثر تاریخی در قفسههای اداره کل میراث خاک میخورد و با بیاعتنایی به گوشهای پرت شده است. بنابراین، از یک سو پروژه استحکام بخشی قلعه به تعطیلی کامل کشیده شده و از سوی دیگر عرصههای درجه یک آن را مثل گوشت قربانی به ادارات دیگر بذل و بخشش میکنند!
عكسها: سجاد درويشي
از طرف دیگر، اخیراً با تصمیمی غیر کارشناسانه، قسمتی از عرصه درجه یک قلعه فلکالافلاک در ضلع شرقی و شمالی را به پارکینگ اتومبیلها اختصاص دادهاند! این تعرض و تجاوز آشکار و غیرقابل باور و این تغییر کاربری غیر قانونی در حالی صورت گرفته است که برنامههای تدوین شده حفاظت و ساماندهی عرصه درجه یک این اثر تاریخی در قفسههای اداره کل میراث خاک میخورد و با بیاعتنایی به گوشهای پرت شده است. بنابراین، از یک سو پروژه استحکام بخشی قلعه به تعطیلی کامل کشیده شده و از سوی دیگر عرصههای درجه یک آن را مثل گوشت قربانی به ادارات دیگر بذل و بخشش میکنند!
اگر هدف اصلی مرمت پل شاپوری و مقاومسازی قلعه فلکالافلاک توسعه صنعت گردشگری است پس چرا یکی کاملاً غیر اصولی و غیر فنی انجام گرفته و دیگری پس از 10 سال به تعطیلی کشیده شده است؟
اگر توانمندی و جسارتی برای انجام این گونه پروژههای مهم و حساس وجود ندارد، پس چرا در تاخت و تاز و تجاوز به عرصههای درجه یک این بناهای تاریخی اهمال و سستی دیده نمیشود؟
از این دو اثر تاریخی که بگذریم، مشاهده میکنیم توجه چندانی به دیگر آثار تاریخی شهر خرمآباد از جمله سنگ نبشته، گرداب سنگی، مناره آجری، غار قمری و غار کنجی هم نشان داده نمیشود. به راستی برای معرفی و شناسایی این آثار ارزشمند و دیدنی تا کنون چه اقداماتی از سوي متوليان صورت گرفته است؟
تعرض آشکار به آثار تاریخی درون شهری کم نبود که خبر جادهسازی در حریم غار (اشكفت) قمری هم به آن اضافه شد! به قول معروف «گل بود به سبزه هم آراسته شد». این غار تاریخی با قدمت 40 هزار ساله سکونت بشری، قطعهای بسیار مهم از درهي تاریخی خرمآباد به شمار میآید. در صورت ادامه عملیات جادهسازی بیمورد در حریم این غار تاریخی، ثبت بینالمللی دره خرمآباد با مشکلات بسیار جدی مواجه خواهد شد.
رفتار و کردار ناشایست و غیرقابل باور با آثار تاریخی و میراث فرهنگی شهر و تعرض و تجاوز آشکار به عرصههای درجه یک این بناهای ارزشمند آن هم به بهانه توسعه صنعت گردشگری، در حقیقت تخریب این ثروتهای عظیم تاریخی فرهنگی را به دنبال خواهد داشت.
با این تصمیمات نابخردانه، نه تنها صنعت گردشگری خرمآباد پیشرفتی نخواهد داشت بلکه به قهقراء نيز کشیده خواهد شد.
اگر قلعه فلکالافلاک، پل شاپوری، سنگ نبشته، گرداب سنگی، مناره آجری، غار کنجی و غار قمری قدرت تکلم داشتند و میتوانستند زبان بگشایند بدون شک از ته دل آه و فغان سر میدادند که:
امیدوار بود آدمى به خیر کسان
ما را به خیر تو امید نیست، شر مرسان!
ما را به خیر تو امید نیست، شر مرسان!
سيد محمد قاسمي / خرمآباد
_______________________________
پينويس:
(1) از زمان آغاز ظرح مرمت قلعه فلكالافلاك ظرف 10 سال اخير تا كنون 8 نفر 9 مرتبه مدير كل يا سرپرست ميراث فرهنگي لرستان شدهاند! به ترتيب: سيروس ابراهيمي، سيد نبيالله موسوي(سرپرست)، محمد رحمدل، عباس گودرزي (سرپرست)، سيد قاسم قرباني، محمدرضا اماني(سرپرست)، عبدالرضا مهاجرينژاد، محمدرضا اماني(سرپرست- مرتبه دوم) و غلامرضا سليماني!