طالبان به رهبری ملا محمد عمر، دارای قرائت سنتی و رادیکال از اسلام بوده و در زمان حکومت شش‌ساله خود میان سال‌های ۱۹۹۵-۲۰۰۱ تجربه زیست سیاسی تحت یک حکومت بنیادگرا را به جهان نشان داد. طالبان با قرائت ویژه خود از اسلام، احکام سخت‌گیرانه را اجرا و آحاد مردم به‌ویژه زنان و جوانان را از ابتدایی‌ترین حقوق‌شان محروم کردند. زنان تا پیش از رژیم طالبان، از وضعیت نسبتا‌ایده‌آل برخوردار بودند؛ البته این امر به زنانی برمی‌گردد که در شهر‌ها، زندگی می‌کردند و زنان روستایی، در دام سنت‌های قومی و قبیله‌ای، هم‌چنان آزار می‌دیدند. ظلم طالبان در حق زنان از آنرو مورد توجه خاص قرار گرفته که این گروه در فرهنگ کاملا مرد سالار و زن ستیز به دنیا آمده بودند. مهم‌ترین اقدامات ضد انسانی و زن ستیزانه طالبان شامل موارد ذیل می‌باشد.

 

محرومیت زنان از تحصیل

یکی از موضوعات قابل توجه در دوران طالبان، سیاست آن‌ها برای ممانعت زنان از تحصیل با توجیهات دینی بود. بعد از تصرف شهر‌های افغانستان درب مکاتب جدید بویژه مکاتب دخترانه بسته شد و اگر مدیری و یا معلمی از دستورات سرپیچی می‌کرد حداقل مجازات او شلاق و گاهی این سرپیچی به مرگ محکوم می‌شد. رهبر طالبان پس از فشار جوامع بین المللی به دلیل محروم شدن زنان افغان از تحصیل توسط طالبان، موضع خصمانه‌ای گرفت و اعلام کرد دستیابی زنان به تحصیل و اموزش به مثابه اعمال سیاست کفری و ترویج فحشا و بی‌حیایی در بین زنان افغان است؛ و طالبان هرگز اجازه تحصیل زنان در مراکز دولتی و غیر دولتی را نمی‌دهد.

 

محرومیت زنان از خدمات بهداشتی و درمانی

طالبان با جدا کردن بیمارستان‌های زنان از مردان، کارکنان مراکز درمانی را مجبور به بر کناری کردو از طرفی پزشکان مرد را از درمان زنانی که بدون محارم و خویشاوند خود بودند منع کرد. همچنین معدود متخصصین زنان بعد از تصرف کابل از سوی طالبان، این شهر را ترک کردند. بدین ترتیب و به مرور زمان زنان از خدمات بهداشتی و درمانی محروم شدند.

 

محرومیت زنان از حق اشتغال

طی سال‌های زیادی که جنگ در افغانستان حاکم بود بسیاری از زنان مردان خود را از دست دادند و خودشان نان‌آور خانواده شدند؛ اما بعد از حمله طالبان، در ۶ جولای سال ۲۰۰۰ بیانیه‌ی دیگری مبنی بر ممنوعیت کار زنان خارج از خانه به جز در بخش‌های درمانی صادر شد و به این ترتیب زنان سرپرست خانوار از هرگونه فعالیت و کار جهت کسب درآمد برای خانواده خود محروم شدند.

 

منع زنان از حضور در فضا‌های عمومی

در حکومت طالبان نه تنها زنان حق هیچگونه مشارکت سیاسی اجتماعی و حضور در نهاد‌های دولتی را نداشتند، بلکه حتی از حضور زنان در مجامع عمومی با جدیت و سختگیری شدید جلوگیری می‌شد. به گونه‌ای که رفتن زنان نزد پزشک بدون محارم و یا حتی خرید یک نان بدون مردان ممکن نبود؛ و اگر زنی فرزند پسری نداشت و بیوه بود، گاهی مجبور می‌شد دختران نابالغ خود را برای یک خرید ساده به شکل پسر درآورد.

 

فشار‌های روحی وروانی بر زنان

در یک مطالعه علمی بر زنان افغانستان که فشار‌های زمان طالبان را تحمل کرده بودند با زنانی که چنین تجربیاتی نداشتند، از نظر میزان سلامت روانی مقایسه شدند و نتایج آن نشان دهنده‌ی افسردگی شدید ۷۳ تا ۸۳ درصدی زنانی بودند که دوره طالبان را تجربه کرده بودند.

با وجود تمام این مصائب علیه زنان و بعد از سال ۲۰۰۱ و سقوط دولت طالبان وضعیت زنان افغان متحول شد.