رودخانه خرم‌آباد یکی از کم‌نظیرترین رودخانه‌های درون‌شهری است که از وسط خرم‌آباد می‌گذرد و می‌تواند به‌عنوان یک‌قطب گردشگری ویژه برای این شهر باشد.
در این سال‌ها نه فقط اقدامی برای احیا و ساماندهی این رودخانه انجام نشده، بلکه با بتن‌ریزی قسمتی از بستر آن، معضلات زیست محیطی بیشتری برای خرم‌آباد ایجاد شده است.
شاید بتوان شهر خرم‌آباد را یکی از معدود شهرهای کشور دانست که چنین رودخانه‌ای با ویژگی‌های منحصربه‌فرد همیشه جاری از وسط آن می‌گذرد و توانسته است با وجود تمامی دستبردها حیات خود را از روزگاران دراز تا کنون ادامه دهد.
در بسیاری از شهرهای بزرگ که از چنین ویژگی‌ای برخوردار هستند، با حفظ الزامات زیست‌محیطی، ساماندهی رودخانه‌ها و تبدیل آن‌ها به تفرج‌گاه‌ها و فضاهای گردشگری در دستور کار قرار گرفته و این موضوع نقش چشمگیری در جذب گردشگر داشته است.
در این سال‌ها اقدامی برای ساماندهی و تهیه طرح جامع رودخانه انجام نشده و همچنان شاهد فرصت‌سوزی‌ها در این بخش هستیم.
با وجود تمامی موارد اشاره شده به دلیل تصمیم‌های سلیقه‌ای مدیران اسبق استان نزدیک به هزار متر از بستر این رودخانه به‌صورت کامل بتن‌ریزی شده است.
به هر حال انتظار مردم خرم‌آباد ساماندهی خرم‌رود و تبدیل این رودخانه به یکی از مقاصد گردشگران است، اما در حال حاضر به‌خوبی می‌توان نتیجه دستبرد غیر کارشناسی به بستر طبیعت را در این رودخانه و معضلاتی که برای مردم ایجاد کرده، مشاهده کرد.
انتقاد از تغییر کاربری رودخانه
در همین زمینه مدیر عامل انجمن دوست‌داران طبیعت و محیط زیست لرستان با انتقاد از تغییر کاربری قسمتی از بستر رودخانه خرم‌آباد بیان می‌کند: فضای سبز و درختان خود رویی که در بستر رودخانه وجود داشتند، باعث طراوت بیش‌تر و کاهش آلودگی هوا می‌شدند.
"مظفر افشار" مي‌گويد: در سال‌های گذشته مسئولان به دلیل کمبود پارکینگ به تغییر کاربری قسمتی از رودخانه و بتن‌ریزی آن اقدام کردند که این کاری نادرست و به شدت مورد انتقاد است.
وی توضیح می‌دهد: چرا فضای سبز را باید به پارکینگ تبدیل کرد، این بودجه توسط یونسکو به شهر خرم‌آباد اعطا شد، اما مسئولان سابق به جای هزینه آن برای توسعه زیرساخت‌های زیست‌محیطی و گردشگری شهر، به بتن‌ریزی قسمت‌هایی از بستر رودخانه اقدام کردند.
ایجاد فضای سبز در بستر رودخانه
این فعال محیط زیست در ادامه به بیان راه‌کارهایی برای ساماندهی رودخانه اشاره می‌کند و می‌افزاید: فعالان محیط زیست نیز با ساماندهی رودخانه مخالف نیستند، می‌توان محل جریان آب را ساماندهی کرد، اما در فضای اطراف آن باید به ایجاد فضای سبز و انواع درختان متناسب با شرایط رودخانه اقدام کرد.
افشار ادامه می‌دهد: اکنون درختانی وجود دارند که توانایی رویش در چنین شرایطی را دارا هستند، باید از این نوع درختان برای ساخت فضای سبز در بستر رودخانه استفاده کرد هر چند در دهه‌های گذشته در مسیر رودخانه درختان زیادی وجود داشتند که حتی در برابر بارندگی‌ها و سیلاب‌های بسیار شدید نیز مقاومت می‌کردند.
افشار با بیان این‌که باید بتن کاری صورت گرفته به طور کامل تخریب شود، می‌افزاید: وجود این بتن‌ها باعث جلوگیری از نفوذ آب به سفره‌های زیرزمینی است، مشاهده می‌کنیم که جریان آب با سرعت چند برابر از این مسیر عبور می‌کند و حتی این اقدام باعث افزایش زیان‌هایی نیز شده است.
وی می‌گوید: یکی از عواملی که باعث گرم شدن هوای خرم‌آباد شده همین بتن‌ریزی کف رودخانه است. اکنون حدود هزار و 500 متر از مسیر 10 کیلومتری رودخانه که از ابتدا تا انتهای شهر است، بتن ریزی شده و امیدواریم مسئولان برای حل این مشکل با جدیت بیشتری اقدام کنند.
مدیر کل دفتر فنی استانداری لرستان در گفت و گو با همشهری اظهار می‌کند: خرم‌رود از ابتدای ورودی شهر از سمت دره‌گرم شروع می‌شود و تا بعد از پل شاپوری ادامه می‌یابد، با توجه به این‌که در گذشته شاهد باران‌های شدیدی در خرم‌آباد بوده‌ایم، این رودخانه نیز دچار سیلاب بود و همواره منجر به بروز خسارت شده است.
"سید علی موسوی" ادامه می‌دهد: در عین حال این رودخانه ظرفیت ویژه‌ای در بخش‌های مختلف دارد و می‌تواند به عنوان یک فرصت بسیار مناسب برای جذب گردشگر محسوب شود.
وی اضافه می‌کند: نمونه‌های مشابهی درکشورهای مختلف وجود دارد که چنین رودخانه‌هایی به فرصت‌هایی برای بخش‌های تفریحی، توریستی و تفرجگاهی و زیباسازی شهرها تبدیل شده اند.
مدیر کل دفتر فنی استانداری لرستان می‌افزاید: بتن کردن روش ساده‌ای است که چشم‌انداز زیبا و آثار مثبت و خوبی ندارد، بتن آب را با سرعت بیشتری هدایت و زمان ماندن را کمتر می‌کند و در سال‌های پرباران باعث بروز سیلاب می‌شود.
لزوم تعطیلی پارکینگ‌ها
این مقام مسئول می‌گوید: اکنون شهرداری از کف رودخانه به‌عنوان پارکینگ استفاده می‌کند که این اقدامي نادرست بوده و به این سازمان تذکرات لازم نیز داده شده است.
وی ادامه می‌دهد: بستر رودخانه جای پارکینگ نیست و البته مسئولان شهرداری خرم‌آباد قول مساعد داده‌اند که استفاده از این پارکینگ‌ها از دستورکارخارج شود و با ساخت پارکینگ‌های طبقاتی کمبودهای شهر را برطرف کنند.
مدیر کل دفتر فنی استانداری عنوان می‌کند: در سفری که معاون معماری و شهرسازی وزارت مسکن به استان داشت، مسئولان ارشد استان ظرفیت‌های ارزشمند رودخانه خرم‌آباد را بازگو کردند و قول مساعد دادند تا مطالعات ویژه روی این رودخانه انجام گیرد.
همچنین بتوان یک طرح تفرجگاهی، توریستی و گردشگری با حفظ الزامات زیست‌محیطی توسط مشاور تهیه كرد و اعتبارات لازم را نیز در دستور كار قرار داد.
انتخاب مشاور تا یک ماه آینده
موسوی ادامه می‌دهد: مطالعات ساماندهی این رودخانه در حال انجام است، به‌محض انجام مطالعات در کمترین زمان طرح تهیه و عملیات اجرایی آغاز می‌شود. وزارت راه و شهرسازی شرح خدمات مشاور را آماده کرده و امیدواریم تا یک ماه آینده مشاور طرح انتخاب شود.
وی با بیان این‌که در طرح جدید به‌هیچ‌عنوان بتون‌کاری با شیوه کنونی در دستور کار قرار نخواهد گرفت، می‌افزاید: امیدواریم بتوان در آینده نزدیک شاهد طرحی زیبا متناسب با فرهنگ معماری ایرانی اسلامی برای خرم رود باشیم.این مسئول معتقد است، عزم مسئولان استان، ساماندهی رودخانه با محوریت حفظ محیط‌زیست و تبدیل آن به یک فضای نمونه گردشگری و تفرجگاهی است.
تبدیل رودخانه به قطب گردشگری
در همین زمینه معاون فنی و عمرانی شهرداري خرم‌آباد نیز اظهار می‌کند: در حال انجام مطالعات برای ساماندهی کلی رودخانه خرم‌آباد هستیم، طرح جدید با درنظر گرفتن نظرات تمامی دستگاه‌های مربوطه اجرایی می‌شود.
"سعید فتوحی" ادامه می‌دهد: به هر حال بتن کردن بستر رودخانه و تبدیل آن به پارکینگ اقدام مناسبی نیست زیرا رودخانه خرم‌آباد از ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردار است و باید هر گونه اقدامی با در نظر گرفتن تمامی جوانب انجام شود.
فتوحی با بیان این‌که در ساماندهی رودخانه از به‌روزترین و زیباترین طرح‌ها استفاده خواهد شد، می‌افزاید: تلاش شهرداری استفاده از مشاوران برتر کشور است تا بتوان بهترین طرح را برای ساماندهی رودخانه در نظر گرفت.
وی اضافه می‌کند: باید این رودخانه یکی از زیباترین مقاصد گردشگران و منطقه توریستی تبدیل شود و اولویت اصلی شهرداری نیز همین موضوع خواهد بود.
منبع: روزنامه همشهری (ضمیمه لرستان)
