وجود متکدیان بسیاری كه در معابر، بلوارها، جلوی مغازهها از میدان امام حسین (ع) به طرف خیابان امام (ره) در حال تکدیگری هستند نمای بسیار زشتی را مقابل هر رهگذری به نمایش میگذارند. البته حضور متکدیان در خرمآباد فقط مختص خیابان امام (ره) و میدان امام حسین (ع) نیست بلکه خیابان شهدا، چهارراه فرهنگ، مطهری، بیمارستان عشایر، خیابان انقلاب هم شاهد حضور تعداد زیادی از متکدیان است.
صدها متکدی که در نهایت ذلت و با ارائه اندامهای از کارافتاده و زخمی در گوشهگوشه شهر خرمآباد دیده میشوند، دال بر فقر، زوال منابع انسانی و همه نوع آمادگی در راه تکوین و بسط انواع جرائم است.
بیشتر کارشناسان و مردم معتقد هستند که درصد کمی از متكدیان از روی احتیاج به تکدیگری روی میآورند و بسیاری از آنها نیازمند واقعی نیستند.
بسیاری از افراد متکدی که با سوءاستفاده از عواطف مردم به تکدی گری اقدام میکنند لرستانی نیستند و از استانهای همجوار و حتی کشورهای دیگر مانند پاکستان و افغانستان به خرمآباد آمدهاند. با فرا رسیدن فصل گرما تعداد متکدیان روز به روز در حال افزایش است و چهره زشتی را در شهر ایجاد کرده است علاوه بر آن هرکدام از متکدیان ممکن است ناقل بیماری خطرناکی باشند. شاید تاکنون دهها گزارش در مورد ساماندهی و جمعآوری متکدیان در شهر خرمآباد تهیه شده است، اما شاهد اقدام مناسبی در این زمینه نبودهایم.
شاید مشکلی که در این زمینه وجود دارد، تعدد نهادهای درگیر و موازی بودن برخی از وظایف آنهاست. برای مثال برخی وظایف درباره حل مشکل تکدیگری، هم بر عهده شهرداری قرار گرفته است و هم بر عهده سازمان بهزیستی است.
این موازی کاری و تداخل در وظایف باعث میشود که هر سازمان کمکاری و مشکلات را از چشم دیگری بداند در نتیجه هیچکدام مسئولیت مشکلات و کاستیها را بر عهده نگیرند.
به هر حال تکدیگری طبق قانون جرم است و مبارزه با آن توجه جدی همه سازمانهای درگیر با این موضوع را طلب میکند.
اما باید به این موضوع هم توجه کرد که علاوه بر اینکه تکدی گری جرم است، یک مشکل اجتماعی هم محسوب میشود. بنابراین توجه به زمینههای گرایش افراد به تکدی گری ضروری به نظر میرسد.
تأیید افزایش حضور متکدیان
شهردار خرمآباد افزایش میزان حضور متکدیان در سطح شهر خرمآباد را تأیید میکند.
"یحیی عیدیبیرانوند" میافزاید: تکدیگری امروز به معضل ویژه اجتماعی شهرهای بزرگ و کوچک تبدیل شده و گریبان جوامع شهری را گرفته است.
وی معتقد است: عمده افرادی که به تکدیگری میپردازند افراد سودجویی هستند که با سوءاستفاده از عواطف مردم به تکدیگری اقدام میکنند.
شهردار خرمآباد بیان میکند: وظیفه خود را در زمینه جمعآوری متکدیان انجام میدهیم اما سازمان بهزیستی چون مکانی برای نگهداری آنها ندارد ناچار است آنها را رها کند.
وی ادامه میدهد: روش صحیح و کارشناسی شده با پدیده تکدی گری و برخورد با این ناهنجاری در زمینه رفع این مشکل ضروری است.
این مسئول شهرداری خرمآباد اضافه میکند: روشهای اجرایی برخورد با متکدیان هم در سازمانهای مربوطه درست نیست و در این زمینه یک وحدت رویه وجود ندارد.
عیدیبیرانوند بیان میکند: دستگاهها بودجه و اعتبارات لازم را برای ساختوساز، اسکان و نگهداری این افراد در اختیار ندارند. وی میافزاید: بنابراین هرکدام از این موانع ساماندهی متکدیان در خرمآباد را با مشکل مواجه ساخته است.
شهردار خرمآباد با اشاره به راهکار اجتماعی کاهش تکدی گری میافزاید: یکی از این راهها فرهنگسازی جوامع در مورد کمک نكردن مردم به متکدیان حرفهای است. وی ادامه میدهد: بسیاری از متکدیان نه فقط نیازمند واقعی نیستند بلکه افرادی سودجو و فرصتطلب هستند.
تکدی گری؛ نمایی از بحران
فرماندار خرمآباد بیان میکند: یکی از نابهنجاریهای اجتماعی که نمایی از بحران در ساختار جامعه به شمار میرود مسأله تکدیگری است.
"حبیبالله خجستهپور" میگوید: افزایش و کاهش این پدیده اجتماعی به معنای وضعیت پایدار و ناپایدار جامعه از نظر فرهنگی و اجتماعی است.
وی عنوان میکند: برخورد عاطفی و دلسوزانه مردم که از نیت پاک آنها سرچشمه میگیرد موجب افزایش تکدی گری در خرمآباد شده است.
خجستهپور معتقد است: متکدیان و کودکان خیابانی ریشه بیماریهای واگیردار، نازیبا شدن چهره شهر و حتی افزایش سرقتهای خیابانی هستند.
فرماندار خرمآباد بیان میکند: این قشر آسیبپذیر مشکلاتی را برای جامعه ایجاد میکنند. یکی از مشکلات برخورد با متکدیان، وجود نواقص قانونی در این زمینه است.
فرماندار خرمآباد به وجود خلأهای قانونی بهعنوان مشکلی که نمیتوان چشم بر آن بست اشاره و بیان میکند: قوانین در این مورد مجمل، مبهم و ناقص هستند و این وضعیت بیش از همه به سود کسانی است که قانون را زیر پا میگذارند.
خجسته پور به ایجاد مکانی برای نگهداری متکدیان اشاره میکند و میافزاید: طبق مصوبه کمیسیون امور اجتماعی استانداری یک مکان در روستای برکه از توابع شهرستان دوره چگنی برای نگهداری متکدیان سطح شهر خرمآباد در نظر گرفته شده است.
فرماندار خرمآباد ادامه میدهد: قرار است این ساختمان تحویل شهرداری خرمآباد داده شود و نیروی مورد نظر را هم خود شهرداری خرمآباد تأمین کند.
وی میگوید: پس از اجرای این کار شهرداری و نیروی انتظامی به جمعآوری متکدیان اقدام میکنند و سپس غربالگری انجام میشود.
این نماینده عالی دولت در مورد غربالگری متکدیان اظهار میکند: بر اساس این کار متکدیان به دستههای خاص تقسیم میشوند و سپس هر کدام به نهاد مربوطه تحویل داده میشوند.
به گفته خجسته پور این ساختمان به زودی تحویل شهرداری خرمآباد داده خواهد شد. وی میافزاید: امیدواریم شاهد ساماندهی متکدیان خرمآباد باشیم.
فرماندار خرمآباد تأکید میکند: شهروندان از هرگونه کمک مستقیم به متکدیان خودداری کنند و کمکهای خود را به سازمانهای مربوطه برای سازماندهی و رفع نیاز این افراد پرداخت کنند.
فقر؛ ریشه بروز تکدی گری
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر خرمآباد هم به بیان ریشهها و زیربناهای بروز مشکل تکدیگری میپردازد.
"رستم کوشکی" میگوید: اولین چیزی که با دیدن متکدیان به ذهن متبادر میشود، فقر است. وی میافزاید: ممکن است این افراد اصلاً فقیر نباشند و از این راه درآمد بسیاری هم داشته باشند اما ظاهرشان فقر را به ذهن متبادر میکند.
نامناسب بودن زندگی در حاشیههای شهر هم یکی از عللی است که کوشکی بیان میکند. وی میگوید: بسیاری از خانوادهها برای تأمین معاش خود، کودکان خود را به این کار وادار میکنند.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر خرمآباد اشاره میکند: متکدیان به گروههای معلول، سالمند، جوان و نوجوان، کودک و زنان بیسرپرست و گدایان حرفهای تقسیم میشوند.
وی میگوید: تکدیگری یک ناهنجاری اجتماعی است که با توجه به آموزههای دینی و قرآنی، کاری زشت و مذموم در جامعه تلقی میشود.
گزارش: فاطمه کمالی/ همشهري