زمانی که نخستین روزنامه در ایران چاپ و منتشر شد شاید مردم در این اندیشه نبودند روزی فرا برسد که صدها روزنامه، مجله و ماهنامه در پیشخوان دكههاي فراوان مطبوعاتی به خوانندگان لبخند بزنند و دستاندرکاران این نشریات نیز برای جلب توجه بیشتر علاقهمندان با ترفندهایی چون چاپ تیترهای جنجالی، حرفهای و غیرحرفهای از یکدیگر سبقت بگیرند.
در اینجا از بیان مشکلات چاپ نشریات، عدم رعایت موازین اخلاقی، استفادههای ابزاری، منفعتطلبی و حاشیهنشینی رسالت اصلی بعضی از آنها صرف نظر کرده و تنها به یکی از مهمترین بخشهای نشریات اشاره میکنیم که به مراتب نسبت به سایر قسمتها مشکلتر میباشد.
خبرنگاری: چرخه خبرنگاری یکی از پرمخاطرهترین و در واقع برای آنها که علاقهمند به این حرفه میباشند شیرینترین مشغله به شمار میرود اما متاسفانه تا کنون در جامعه و بیشتر در بین مسئولین ما جایگاه مشخصی برای این قشر در نظر گرفته نشده و بعضا بیشتر از سوی قدرتمندان و سیاستمداران مورد بیمهری و تعرض قرار گرفتهاند به طور مثال: دوندگی، سماجت و تلاش خبرنگاران جهت آگاهی از مسائل پشت پرده و محفلهای خصوصی سیاستمداران از یک طرف و تنظیم حرفهای خبر و عواقب چاپ آن از طرفی باعث بروز مشکلاتی برای ایشان میشود که جبران آن سخت و گاهی غیرممکن خواهد بود.
هر چند یک خبرنگار حرفهای و متعهد بدون در نظر گرفتن منافع مادی و شخصی و نیز با عشق به این حرفه به دنبال تهیه خبر و گزارش میگردد و با چاپ مطالب در روزنامه خستگی کار را از تن بیرون کرده و نیروی دیگری جهت چاپ گزارش بعدی مییابد اما بعضا در این راه دچار سردرگمی میشود به طوری که بعد از چاپ خبر یا گزارش عدهای که منافع مالی و یا موقعیت خویش را در معرض خطر میبینند با دستپاچگی درصدد جستجوی منابع برآمده و با شکایت از خبرنگار مورد نظر مدتی ذهن آنها را مشغول موضوع میکنند و از طرفی مردم به جهت ذیحق بودن در آگاهی از مسائل پنهان اینگونه گزارشها را تعقیب کرده و از مطبوعات و خبرنگاران به عنوان نماینده افکار عمومی توقع اطلاعرسانی و بعضاً افشاگری دارند. اینجاست که خبرنگاران بین دو راهی قرار میگیرند، نوشتن و همه سختیها و فشارهای اهرمهای قدرت را تحمل کردن و یا سکوت کردن و مورد نفرت مردم قرار گرفتن که به نظر میرسد راه اول با وجود همه مشکلات و موانع پیش رو برای آنان که از این حرفه کیسهای ندوخته باشند شریفتر و ارزندهتر است.
بدون شک روزنامهها میتوانند آیینه تمامنمای زندگی بشر باشند به طوری که هنگامی مقاله و یا مطلب طنزی بدون غرض و با هدف اصلاح افراد جامعه در روزنامه منتشر میشود بعضا با مطالعه آن به نوعی خصوصیات اخلاقی خود را در بخشهای مختلف مییابند. در این قسمت افراد مذکور به دو دسته تقسیم میشوند: گروه اول کسانی هستند که به کرامات انسانی و اخلاق اسلامی اهمیت میدهند و یا مطابقت خود با مطلب مذکور و با غلبه بر احساسات خویش در صدد بهرهگیری از این آیینه جهت اصلاح رفتارهای ناپسند خود بر میآیند و در اینجا روزنامه نقش بهسزایی در آگاهی ایشان ایفا کرده است، اما دسته دوم افرادی هستند که با بیحوصلگی و ناتوان از ارائه پاسخ منطقی اقدام به فحاشی و تهدید کرده و آیینه را میشکنند.
آیینه چون نقش تو بنمود راست خودشکن آیینه شکستن خطاست
متاسفانه بعضی از مسئولین هنوز به این باور نرسیدهاند که خبرنگاران رسانهها به عنوان نمایندگان افکار عمومی وظیفه دارند که از اتفاقات مهم ادارات و نهادها اطلاع یافته، سوال کنند و پیگیری نمایند و افسوس که تعدادی از همین مسئولین به خبرنگاران به چشم روابط عمومی ادارهي تابعه خویش مینگرند و انتظار دارند تنظیم اخبار به میل ایشان صورت پذیرد! باز هم صد افسوس که کسی از رنجهای پنهان خبرنگاران متعهد و دلسوز آگاه نیست، آنها رنجهای فراوانی دارند، رنج محرومیت مردم، رنج رکود توسعه نسبت به شهرهای دیگر، رنج بیکاری و اعتیاد جوانان، رنج بیعدالتی و تبعیضهاي اجتماعي، رنج زد و بندهای پشت پرده اقتصادی، رنج مزدوری عدهای از قلم به دستان و دهها رنج دیگر ...
آری همه خبرنگاران متعهد رنج دارند، رنج دارند چون هیچگاه حاضر نشدهاند قلم را با منافع مادی و دنیوی و اهداف نامشروع جناحها آلوده کرده و یا به واسطهي آن عقدهگشایی نمایند.
آن دم که حضرت حق در قرآن کریم به قلم و نوشتههایش سوگند یاد میکند باید قداست قلم را بپذیری و به آن ایمان داشته باشی و تنها در جهت رضایت او آن را حرکت دهی.
آن سان که با دیدن بغض مادری که برای جراحی فرزندش لوازم اندک منزلش را به حراج میگذارد، هنگامی که در مقابل چشمانت برخی افراد بیتالمال را ضمیمه رفاه و خوشبختی فرزندانشان میکنند و زمانی که نظارهگر بیعدالتیها میشوی، قلم بیاختیار حرکت میکند، کاغذ را به جوهر آغشته کرده و مینویسد. مگر مروت و جوانمردی از دیار ما رخت بربسته که بعضی از پزشکان بدون دیدن پول وارد اتاق عمل نمیشوند و ... آری قلم مینویسد و آرزو میکند: ای کاش همه مسئولین ما سادهزیستی را از امام راحل و مقام معظم رهبری میآموختند، ای کاش حداقل یک بار نامهي مولا علی (ع) به مالک اشتر و داستانش با عقیل را میخواندند، ای کاش طعم شیرین عدالت را مردم بچشند تا دیگر چگونگی تقسیم اعتبارات استانی ما را نیازارد و ای کاش روزی فرا برسد که هیچ قلمی ناچار نشود از کمبودهای جامعه بنویسد.
آری، همه خبرنگاران متعهد رنج دارند، رنج کسانی که از تأمین معاش عیال خویش عاجزند و فرزندانشان به عنوان قربانیان بیعدالتی با رؤیای شیرین سفره رنگین مرفهان بیدرد که از صدقه سر درهای باز و بینگهبان اقتصاد سالهای قبل یک شبه ره صد ساله را پیمودهاند شب را به صبح میرسانند، همه خبرنگاران متعهد رنجهای بیشماری دارند و حاضر نیستند این رنجها را با همه گنجهای دنیا معاوضه کنند. آنها رنج دارند، همانگونه که شهیدان آوینی و صارمی رنج داشتند، رنج مادران چشمانتظار فرزند، رنج مردم مظلوم و ستمدیده و رنج نسلکشی به بهانه دموکراسی در سراسر جهان، بیقرارشان کرده بود و سرانجام نیز جان خویش را در این راه فدا کرده و نام و یاد خود را در تاریخ ماندگار کردند و ...
کلام آخر؛ همه خبرنگاران دلسوز و متعهد لرستان و كشور رنج دردهای مردم را دارند و بهجز اندیشه، قلم و کاغذ چیز دیگری ندارند که کسی بخواهد ایشان را از آن محروم نمایند.
روز خبرنگار را به تمامی جان بر کفان عرصهي آگاهی بخشی تبریک عرض مینماییم.
عباس شاهعلی
نیوز اليگودرز
نیوز اليگودرز