کهن‌سرزمین لرستان با پیشینه‌ي فرهنگی چندین هزار ساله و با برخورداری از فرهنگ بومی غنی، همواره به اين سابقه فرهنگی خود بالیده است.
در فرهنگ بومی این دیار آیین‌هایی وجود دارد که نشان از غنای فرهنگی این قوم بزرگ دارد، اما گاهی این آیین‌ها مورد سوء استفاده سیاسی قرار گرفته و از جایگاه خود خارج می‌شود.
این استفاده نابه‌جا از فرهنگ بومی برای مقاصد غیر‌فرهنگی عواقب مخربی برای فرهنگ بومی استان در پی داشته است. یکی از این آیین‌ها و خرده‌فرهنگ‌هایی که بسیار به گوش ما رسیده است را می‌توان «فرهنگ نان و نمک و نمگ‌گیر شدن» دانست که چند سالی است موجب سوءاستفاده برخي سیاسیون و کاندیداهای انتخاباتی این استان قرار گرفته است.در فرهنگ لغت دهخدا، نمک‌گیر شدن به این معنی است که بر اثر هم غذا شدن و خوردن نان و نمک کسی مدیون او شده و موظف به رعایت حق و حرمت او شویم.
متاسفانه در سال‌های اخیر برخی از کاندیداهای انتخابات در استان لرستان با توزیع مواد غذایی بین اقشار مختلف مردم و تدارک مهمانی‌های آن‌چنانی به ویژه در مناطق و محلات محروم شهر، کنش سیاسی را به حاشیه رانده و مانع از طی شدن روندی رو به رشد در فرهنگ سیاسی مردم استان شده‌اند. نخبگانی که به جای ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات اقتصادی توده مردم، به دنبال استفاده ابزاری از این فقر برای مقاصد سیاسی هستند.
این استفاده‌ي نابه‌جا از سنت‌های بومی استان، علاوه بر این که سبب تخریب وجهه‌ي فرهنگی قوم لر در سطح ملی شده است؛ حاشیه‌نشینی سیاسی و ناتوانی نخبگان فکری در مقابل صاحبان سرمایه در عرصه رقابت‌های انتخاباتی را نیز موجب شده است.
چنین وضعیتی در نهایت موجب حضور موجی از افراد غیر‌متخصص در عرصه مدیریتی استان شده است که عدم توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی استان را می‌توان از نتایج غیر قابل انکار آن دانست.
تخصص‌سالاری به مفهومی اطلاق می‌شود که به موجب آن افراد ویژگی‌هایی که شایسته عضویت آن‌ها در جامعه است را کسب می‌کنند؛ اما متاسفانه هنگامی که مجاری‌های جامعه‌پذیری تخصصی در دسترس نیست، ضعف در تخصص و تقسیم کار فرارونده شکل نمی‌گیرد.
بنابراین بدیهی است که افراد غیر متخصص به عرصه مدیریتی وارد شده و دست به انجام رفتارهای نامتعارف بزنند. به عبارتی دقیق‌تر، انجام چنین رفتارهای خودخواهانه و نابخردانه از سوی برخی از به اصطلاح نخبگان سیاسی استان که توهینی بس بزرگ به شعورسیاسی توده مردم به حساب می‌آید؛ تاثیرات مخرب پنهانی را در پی خواهد داشت که از جمله مهم‌ترین این آسیب‌ها می‌توان به کند شدن روند جامعه‌پذیری سیاسی مردم اشاره کرد.
در چنین فضای مسمومی نخبگان ابزاری با ابزارهای مالی که در اختیار دارند از جایگاه خود عبور کرده و وارد عرصههای سیاسی می‌شوند. این وضعیت در نهایت منجر به ضعف مدیریتی در استان و انتخاب افرادی می‌شود که از فقدان تخصص رنج می‌برند. در نتیجه چنین روندی، شاهد افزایش بی‌میلی نخبگان فکری جامعه برای حضور در عرصههای سیاسی و اجتماعی هستیم.
برای مقابله با این وضعیت از یک سو نیاز به مقاومت افکار عمومی و از سوی دیگر روشن‌گری نخبگان استانی نیازمندیم. عدم حضور مردم در چنین مهمانی‌هایی در کنار دست به قلم شدن نخبگان در نقد این رفتارها می‌تواند گامی پیش‌رونده در توسعه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی استان به حساب آید.
در پایان، نگارنده استدعا دارد افراد پر دغدعه این استان دست به قلم برده و با ارائه نظریات خویش این معضل را مورد بحث و تفصیل بیشتر قرار دهند.
ارسال کننده:
ارسال کننده:
یاسر خورشیدوند
كارشناس ارشد مطالعات خاورميانه