بخش اول: با فرا رسیدن عصر صنعت و پر رنگ شدن نقش وسایل نقلیه موتوری در زندگی عادی مردم و سپس محوریت قرار گرفتن این وسایل در امرار و معاش شهروندان در جامعه، به مرور زمان شهرهای کشور های در حال توسعه از جمله ایران هم کمکم با مفهوم واژه ترافیک آشنا شدند و به گونهای با افزایش وسایل نقلیه و در طرف مقابل عدم تغییر زیرساختهای لازم در شهرها و همچنین عدم تبعیت از قوانین شهرسازی مدرن، سبب تشدید مفهوم ترافیک گردید.
اکنون مردم اکثر شهرهای ایران خصوصاً کلانشهرها و مراکز استانها هر روز با این مفهوم دردسرساز، دست و پنجه نرم میکنند.
به هر روی، با پیشرفت علم و تزریق شهرسازی نوین به کالبد شهرها، بحث احداث بزرگراههای چند طبقه، تونلهای درون شهری، تقاطعهای غیرهمسطح و ... کمکم رنگ و بوی جدید به اکثر شهرهای ایران داد.
خرمآباد هم اگر چه بسیار دیرهنگام؛ ولی به هر روی تا حدودی از غافله عمران شهری به دور نماند و با احداث چندین تقاطع غیرهمسطح به صورت زیرگذر و روگذر در گوشه و کنار شهر، وارد عرصه جدیدی از کارهای عمرانی شد ولی چیزی که در این بین به ضرر خرمآباد تمام گردید، بحث عدم نظارت و دقت کافی در احداث این تقاطع ها بود که در آخر باعث شد که برخی از آنها نه تنها کمکی به موضوع روانسازی ترافیک نکنند بلکه با کار غیرکارشناسی در آن نقاط، ترافیک تشدید و به معضله جدیدی در شهر تبدیل شد.
از طرفی، فرصت این که این تقاطعها با شکل و شمایل مدرنشان بتواند خرمآباد را از لحاظ عمران شهری، دگرگون کند از دست برود.
در بخش اول از این گزارش مفصل سعی داریم ابتدا به صورت مختصر با تقاطعهای غیرهمسطح(زیرگذر و روگذرها) احداث شده در یک دهه قبل شهر خرمآباد و نقایص آنها آشنا شویم.
سپس در قسمت دوم گزارش که متعاقباً در خروجی پايگاه خبري یافته قرار خواهد گرفت به نقش مهم نورپردازیهای شبانه و فراموش شدن این مفهوم در پروژهای شهری خرّمآباد پرداخته و در آخر هم به شیوه جدید مقایسهای مشکلات و نقایص این پروژها را به زیر ذربین خواهیم کشید.
* تقاطعهای غیرهمسطح:
1. زیرگذر "شمشیرآباد" (بسیج) - بهرهبرداری: 12 مهرماه 1388
زیرگذر شمشیرآباد در شرق خرّمآباد، ما بین دو بلوار دانشجو و دکتر شریعتی و در محدوده شهرداری منطقه 3 خرمآباد واقع شده است.
متاسفانه در احداث این تقاطع غیرهمسطح بسیار بدسلیقگی به خرج داده شد و توجهی به بحث زیباسازی آن نگردید. تنها هدف آن ایجاد کانالی برای عبور اتومبیلها و کاهش بار ترافیک در این قسمت به صورت شمالي- جنوبي بود که با نظر گرفتن خیابانهایی با عرض کم در بالای این زیرگذر، چندان این مهم هم به منصه ظهور نرسید.
با این اوصاف شاید بتوان این زیر گذر را "بدقوارهترین زیرگذر شهر خرمآباد" دانست.
تصویری ماهوارهای از زیرگذر بسیج (عکس از احمد ساکی)
نقایص این پروژه: نبود ذرهای فضای سبز- وجود پیچی تند در قسمت مرکزی زیرگذر- وجود خیابانهایی با عرض کم در بالای زیرگذر- عدم نورپردازی مناسب با سیستمهای نوین و جدید– آبگرفتگی در هنگام بارش باران- استفاده از تیرهای چراغ برق نه چندان زیبا برای تامین روشنایی فضای زیرگذر- عدم استفاده از طرحهای قالبدار بتونی در دیوارهای زیرگذر و استفاده از دیوارهای صاف و سیمانی بدون هیچ طرح خاصی!
دیوارهای صاف بتونی نازیبا و زشت زیرگذر بسیج (عکس از احمد ساکی)
پیشنهادی ویژه برای نقص دیوارها: در اجرا و طراحی دیوارهای بتونی که در زیرگذرهای شهرهای توسعه یافته به کارگرفته میشود سعی میشود که عنصر "تنوع" به فراموشی سپرده نشود و شاهد آن هستیم که با نوآوری در پیادهسازی طرحهای قالبدار بتونی با شکلهای مختلف در دیوارهها از مفهوم "یکنواختی" در پروژههای شهری دوری میورزند ولی در خرمآباد مفهوم "تنوع" و "یکنواختی" جای خود را با یکدیگر عوض کردهاند به طوری که در زیرگذر بسیج، پیمانکار و طراح آن با پیادهسازی یک طرح بسیار ساده بتونی در دیوارها و حتی به دور از طرحهای قالبدار بتونی مرسوم و تکراری خیال خود را راحت نمود و به دنبال اجرای این طرح ساده موجب مشکلاتی در بحث زیباسازی و بالا بردن هزینهها در این تقاطع را، پس از بهرهبرداری شده است.
در سایر زیرگذرها در نقاط مختلف شهر هم، که از طرحهای قالبدار بتونی استفاده شده است تنها از یک طرح تکراری برای دیوارههای آن استفاده شده و همین عامل سبب گرفتن تنوع و جذابیت در پروژههای شهری و پررنگ شدن مفهوم یکنواختی در چنین پروژههایی گردیده است.
نمایی از یک نوع طرح قالبدار بتونی استفاده شده در دیوارههای یک زیرگذر (گوگل)
هر ساله شهرداری با رنگآمیزی و هزینهای سنگین سعی در پنهان نمودن دیوارهای صاف و بتونی و نازیبا تقاطع بسیج دارد که دیری نمیگذرد که در برابر تغییرات آب و هوایی و در زیر برف و باران؛ رنگآمیزی و نقش و نگارهای آن پاک شده و با کم رنگ شدنشان جلوه و ظاهری به مراتب بدتر از قبل از رنگآمیزی به قسمت داخلی زیرگذر میدهد، که مجدداً با هزینهای سنگین و وقتگیر رنگآمیزی میشوند.
پیشنهاد میشود که مسوولان امر یا از تکنیک کاشی شکسته و یا از آجرهای آنتیک یا دکوراتیو در دیوارهای بتونی و نازیبای داخل این زیرگذر استفاده کنند تا با این کار هم جلوه بسیار شیک و جذابی به فضای داخلی زیرگذر داده میشود و هم علاوه بر صرفهجویی در وقت و بودجه بیتالمال، تمامی قسمتهای زشت و سیمانی دیوارهای زیرگذر توسط این آجرهای آنتیک یا دکوراتیو برای همیشه پوشیده میشود.
پیشنهاد میشود که مسوولان امر یا از تکنیک کاشی شکسته و یا از آجرهای آنتیک یا دکوراتیو در دیوارهای بتونی و نازیبای داخل این زیرگذر استفاده کنند تا با این کار هم جلوه بسیار شیک و جذابی به فضای داخلی زیرگذر داده میشود و هم علاوه بر صرفهجویی در وقت و بودجه بیتالمال، تمامی قسمتهای زشت و سیمانی دیوارهای زیرگذر توسط این آجرهای آنتیک یا دکوراتیو برای همیشه پوشیده میشود.
آجر نماهای دکوراتیو یا آنتیک (عکس از احمد ساکی)
پايان بخش اول
احمد ساكي
احمد ساكي
دیدگاهها
روگذر اصلا خوب نیست چهره شهر رو مخدوش و شلوغ میکند، زیر گذر بهتر شلوغی و ترافیک و...کم میکند