یکی از اصلیترین معضلات و پیامدهای رشد شهرنشینی و مهاجرت بیرویه مردم به شهرها، ترافیک است. امروزه بحث ترافیک از مهمترین مباحثی است که بخش عمدهاي از انرژی مسوولان حوزه خدمات شهری و بخش زیادی از ظرفیتها و منابع را متوجه خود کرده است.
خرمآباد هم از جمله شهرهایی است که در این سالها با رشد سریع جمعیت و جغرافیای شهری مواجه بوده، لذا معضل ترافیک از پیامدهای طبیعی آن است. موقعیت جغرافیایی اين شهر به گونهای است که در میان کوهها محصور شده و رشد طولی داشته است و از عرض، وسعت کمی دارد. همین باعث شده است حل مشکل ترافیک در آن با مشکلاتی مواجه شود و انجام کارهای عمرانی و ایجاد خیابانهای متعدد با تاخیر صورت پذیرد.
موضوع ترافیک در خرمآباد از ریشهایترین و شاید اصلیترین مشکلات حوزه شهری است. طبق آمارهای ارائه شده از سوی پلیس راهور در خرمآباد 100 هزار وسیله نقلیه وجود دارد. روزانه به طور میانگین 11 هزار خودرو در سطح شهر تردد میکنند و با توجه به کمبود خیابانها و بزرگراهها ترافیک سنگینی در بیشتر ساعات روز ایجاد میشود.
طي سالهای اخیر، اقداماتی از سوی مسوولان شهری و استانی برای حل موضوع ترافیک در مرکز استان صورت گرفته، از جمله ایجاد زیرگذر و کنارگذر در مناطق و میدانهای پر رفت و آمد، مسیرهای انحرافی، پلهای موقت که جای قدردانی دارد. اما این اقدامات نتوانسته مشکل ترافیک را حل کند، گر چه در بعضی از مناطق شهری آثار خوبی داشته است.
تصور این که حل مشکل ترافیک فقط با انجام اقدامات عمرانی ممکن است، درست نیست. به نظر میرسد بتوان با هزینههایی بسیار پایینتر (چه از لحاظ مالی و چه از نظر زمانی) به حل مسأله ترافیک پرداخت. ایجاد خط ویژه اتوبرسرانی شهری از جمله طرحهایی است که در کمترین زمان، حتی پایینترین هزینه و حتی با درآمدزایی بالا برای شهرداری میتواند مشکل ترافیک در خرمآباد را به حداقل ممکن برساند.
همان طور که در ابتدا هم گفته شد شهر خرمآباد به دلیل این که در میان کوهها محصور است، از لحاظ عرضی در بیشترین مقیاس به 2 کیلومتر میرسد و احداث خط ویژه اتوبوسرانی میتواند از قسمتهای شمالی شهر یعنی منطقه شهرک پارسیلون تا جنوبیترین منطقه شهر یعنی منطقه ماسور را در بر بگیرد. با ایجاد یک لاین رفت و برگشت در وسط بلوار ولایت، خیابان انقلاب، خیابان شریعتی، بلوار بهارستان و اتصال آنها به هم به راحتی و با کمترین هزینهي ممکن میتوان موضوع ترافیک را تا حدود زیادی کاهش داد. از جمله تاثیرات مثبت طرح این است که تردد 40 تا 50 دستگاه اتوبوس در خط ویژه، هم باعث درآمد زایی برای شهرداری میشود و هم از متضرر شدن شهرداری بابت خرید آنها جلوگیری کند.
موضوع دیگر صرفهجویی در وقت و هزینه مسافران درونشهري است. اکنون اگر شخصی بخواهد از جنوب شهر به مناطق شمالی برود، حداقل باید 2 تا 5 هزار تومان کرایه بپردازد و یک تا تا یک ساعت و نیم هزینه زمانی صرف کند، اما با ایجاد خط ویژه و استفاده مردم از آن قطعاً هزینه و زمان کاهش مییابد.
اهمیت دیگری که این طرح دارد، موضوع صرفهجویی در مصرف سوخت و انرژی از یک طرف و کاهش آلودگی تنفسی و صوتی است. انجام این کار استفاده از خودروهای تک سرنشین به عنوان یکی از اصلیترین عوامل ایجاد ترافیک به حداقل خواهد رساند. وقتی فردی برآورد کند که از لحاظ زمان و هزینه استفاده از خط ویژه به صرفهتر است، به طور قطع به سمت استفاده از آن خواهد رفت. همچنین فرهنگ استفاده از وسیله نقلیه عمومی رواج خواهد یافت. البته اجرای این طرح مزایای دیگری نیز خواهد داشت.
با توجه به نیاز اساسی مردم برای کاهش حداکثری ترافیک، سرعت بخشيدن به امور روزمره و کاهش هزینهها از مسوولان محترم انتظار میرود که نگاه ویژهای به طرح یاد شده داشته باشند. چون رشد روز افزون جمعیت شهری، امکانات و بسترهای لازم برای زندگی کم دغدغهتر و راحتتر را میطلبد.
سيدرضا نجفي / خرمآباد