شرایط اقلیمی هر شهر، تعیین‌کننده‌ي نوع فضای سبز حاکم بر آن شهر به شمار میرود؛ در هر منطقه نیز بر اساس شرایط جغرافیایی و اقلیمی نظير کوهستانی، نیمه‌کوهستانی، بیابانی، گرمسیری و سردسیری، گیاهان و درختان بومی آن منطقه نیز در سطح گسترده و وسیعی نیز کاشت میشود.
با گسترش فزاینده و ناموزون شهرها و افزایش منابع آلوده کننده، نیاز شهرها به فضا سبز به عنوان عنصری مهم در امر تلطیف هوا و زیباسازی فضاهای شهری بیش از پیش احساس میشود.
به ندرت پیش می‌آید در شهری کوهستانی از درختی همچون "نخل" و یا در شهری بیابانی از درختِ آب‌دوستی همچون "چنار" یا "توسکا" استفاده کنند، اما با این حال برخی از شهرداری‌ها همچون شهرداری‌های یزد، زاهدان، بوشهر، بندرعباس، اهواز و ... چندان تمایلی به کاشت درختان بومی منطقه‌شان همچون نخل برای زیباسازی شهرهای خود ندارد و با هزینه‌های سنگین و به مدّد مهندسی ژنتیک سعی دارند که از درختان غیر‌بومی و سرسبز مناطق دیگر (مناطق مرطوب و کوهستانی) استفاده نمایند.
ولی در شهري کوهستانی همچون خرّم‌آباد، طبق معمول قضیه برعکس است و مسوولان تمایل دارند همیشه از درختی نه چندان زیبا، بی‌ثمر و غیر‌بومی همچون نخل آن هم در سطح وسیعی و گسترده‌ای استفاده نمایند!
اگر فرض را بر این بگیریم که شهرداری خرّم‌آباد به منظور زیباسازی و جلوه‌ای بهتر از گونه نخل استفاده نموده است هیچ‌گاه با عقل و منطق جور در نخواهد آمد چرا که درخت نخل نه آن‌چنان سیمایی زیبا دارد و نه ثمر‌بخش است که اکنون بخواهیم با این استدلال و توجیه شاهد کاشت وسیع و گسترده این درخت در اکثریت بلوارها و خیابان‌های سطح شهر همچون ولایت، ولی‌عصر، دانشگاه(60 متری)، شریعتی، علوی، بهارستان، چهار‌راه طیب، کریم‌خان زند، زیباکنار، گردشگران و سایر خیابان‌ها، پارک‌ها، فضای سبزِ بیمارستان‌ها و زیرگذرها باشیم، که به يقين با توجه به شرایط به وجود آمده، فضای سبز شهر خرّم‌آباد دچار یک‌نواختی و دل‌مردگی شده و در نتيجه شاهد سیمایی زشت هستیم و مهمتر از آن، در صورت ادامه‌ي این روند در آینده نه چندان دور، شاهد گریزان شدن گردشگران و همچنین کاهش چشم‌گیر ورود و اقامت مسافران به‌خصوص مسافرانی که از مناطق جنوبی کشور به خرّم‌آباد سفر میکنند خواهیم بود، چرا که لرستان تفریح‌گاه بزرگ و خوش آب و هوایی برای مردمان جنوب کشور محسوب میشود و خرّم‌آباد هم نماد و ویترین این استان خوش آب و هوا و سرسبز است.
ولی هر ساله در ایام نوروز به محض ورود گردشگران و مسافران از تمامی نقاط کشور به خصوص مناطق گرم جنوب، به شهر خرّم‌آباد با دیدن این همه درخت نخل در جای جای شهر نظير بلوارها و خیابان‌ها، میادین، پارک‌ها، فضای سبز زیرگذرها، بدون هیچ درنگی، ناخودآگاه فکر و ذهن‌شان به سمت شهری با آب و هواي گرم و خشک و شرجی همانند شهرهای جنوبی کشور خواهد رفت و دیگر تمایل آن‌چنانی به اقامت در این شهر حتی اقامتی کوتاه‌مدت نخواهند داشت، در صورتی که خرّم‌آباد شهری است کوهستانی و خوش آب و هوا که 45 روز از سال یخ‌بندان و دمای زیر صفر درجه را تجربه می‌کند و شرایط جغرافیایی آن به گونه‌ای است که اصلاً پذیرای درختان مربوط به مناطق گرم‌سیر همچون نخل نمی‌باشد.
نمایی از بلوار شریعتی خرّم‌آباد و کاشت بی‌رویه درخت غیر بومی نخل
ادامه این روند یعنی گسترش سرطانی شکل درخت نخل در مقابل قطع روزانه درختان کهنسال چنار و بومی لرستان، بی‌شک ضربه سنگینی را بر پیکره‌ي صنعت گردشگری در خرّم‌آباد وارد خواهد آورد که سالیان سال باید هزینه‌های سنگینی نمود تا بتوان قدری از اثرات این فاجعه زیست‌محیطی و گردشگری را کاست.
بنابراین پیشنهاد میشود که سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری خرّم‌آباد، با نظارت ویژه استانداری در یک اقدام ضربتی و تا قبل از فرا رسيدن نوروز و ورود گردشگران به شهر، اقدام به جمع‌آوری تمامی درختان نخل در سطح شهر کرده و با جایگزینی درختان بومی، زیبا و مفید همچون چنار، کبوده، افرا، بید مجنون، سرو شیرازی و ... سبب تحول در فضای سبز شهر شده و سرسبزی را به خرّم‌آباد هدیه دهند.
در زیر انواعی از درختان مناسب با آب و هوای خرّم‌آباد برای جایگزینی با درختان نخل و توسعه مناسب فضای سبز این شهر پیشنهاد میشود:
چنار: چنار درخت بزرگ و زیبایی است که شاخه‌های اصلی قطور و محکم چنار، در جهات مختلف می‌روید و ویژگی‌های همچون تنه مستقل همراه با تاجی گسترده و شاخه‌های قوی، سریع‌الرشد بودن، قامت افراشته(ارتفاع بین 30 تا 50 متر)، مقاومت زیاد به خشک‌سالی، مقاومت چشم‌گیر در برابر آلودگی هوا، تعدیل دما، طول عمر بالا(دو هزار سال یا بیشتر)، انطباق‌پذیری فراوان با محیط‌های مختلف و دما‌های خیلی سرد و یا خیلی گرم، موجب شده است تا چنار در ردیف مهمترین درختان سایه‌دار پارک‌ها، حاشیه خیابان‌ها و معابر عمومى شهرها قرار گیرد و وجود خیابان‌های فراوان از درختان کهنسال چنار در خرّم‌آباد هم نشان از توجه ویژه بزرگان خرّم‌آباد از قدیم‌الایام به این درخت بوده است.
درختان کهنسال چنار خیابان ولی‌عصر تهران
درخت افرا
افرا: افرا درختی است بسیار زیبا و مردم‌پسند که به علت تاج زیبا و رنگارنگش در فصول مختلف سال، از پر طرفدار‌ترین درختان زینتی برای فضای سبز پارک‌ها و همچنین فضای سبز رفیوژ میانی خیابان و بلوارهای سطح شهر است.
ویژگی تغییر رنگ این درخت در فصول مختلف سال باعث شده که آن را به درخت زیبا و بی‌بدیلی تبدیل نماید درختی که در بهار به رنگ سبز فسفری و سپس با نزدیک شدن به تابستان به سبز تیره تغییر رنگ داده و سپس در اواخر تابستان تا اواخر پاییز می‌توان رنگین کمانی از رنگ‌های زرد و نارنجی و در نهایت قرمز را در برگ‌های این درخت زیبا به نظاره نشست و خیابان‌های شهر با وجود این درخت زیبا همیشه سر‌زنده و شاداب خواهند بود.
تغییر رنگ زيباي برگ‌های درخت افرا (اواخر تابستان تا اواخر پاییز)
مقاومت به بیشتر خاک‌ها و سرمای شدید و انطباق با شرایط مختلف و غیر قابل پیش‌بینی، سریع‌الرشد بودن، دارا بودن قامتی به نسبت بلند (10 تا 20 متر)، طول عمر مناسب از دیگر ویژگی‌های این درخت زینتی و زیباست.
لازم به ذکر است که در درخت افرا هرس لازم نیست و فقط کافی است در بهار شاخه‌های خشک و بیمار حذف شوند و به منظور زیباسازی؛ سر شاخه‌ها مرتب می‌شوند.
کبوده: کبوده درختی است ستوني‌شكل، خوش‌قامت و بلند (12 تا 18 وگاهی تا 25 متر) و قطر تاج پوششی مناسب و با شاخه‌های گسترده و فرم باز می‌باشد که در رفیوژ میانی و حاشیه خیابان‌ها و بلوارها و همچنین در فضای سبز و باغات سنتی و تاریخی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نمایی از درخت خوش‌قامت کبوده
ظاهری زیبا و برافراشته، سریع‌الرشد بودن، مقاوم به گرما و سرما، مقرون به صرفه بودن از لحاظ تغذیه‌ای(کود‌پاشی ویژه نیاز ندارد)، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده فراوان به عنوان دیواره‌های سبز از پشتوانه‌های استفاده از این درخت در فضاهای شهری به حساب می‌آید.
درخت زیبای بید مجنون
بید مجنون: بید مجنون درختی بسیار زیبا و افتاده شکل و با نمایی چشم‌گیر و مردم‌پسند است که در کنار دریاچه‌های مصنوعی، برکه‌های آب، فضای سبز پارک‌ها و بوستان‌ها و همچنین در رفیوژ میانی خیابان‌ها و بلوارهای نسبتاً عریض استفاده میشود به طوری که طی چند سال با گرفتن سطح بالای بلوارها و تنیده شدن درختان به هم موجب زیبایی و توسعه فضای سبز عرضی بلوارها و خیابان‌ها می‌گردد.
کنترل فرسایش و آمایش خاک، سریع‌الرشد بودن، انطباق‌پذیری بالا با شرایط مختلف آب و هوایی و حتی کویری، مقرون به صرفه بودن از لحاظ تغذیه‌ای(کود‌پاشی ویژه نیاز ندارد)، توسعه عرضی فضای سبز و ... از دیگر ویژگی‌های این درخت زیباست.
احمد ساكي
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
_________________________________
يافته: سلام. ارائه نظرات و پيشنهادات به كسي ضرر نمي‌زند مگر آنان كه منافعي دارند و مي‌ترسند به خطر بيافتد!
كسي در اين مطلب تقاضاي قطع كردن درختان را نكرده و اتفاقا نويسنده مطلب از دل‌سوزان شهر خرم‌آباد است.
در ضمن "اظهار" هم به اين صورت نوشته ميشود نه به اين صورت: اضحار!
لذا اجازه دهيد آن‌ها كه تفكري براي آباداني اين شهر دارند به فراخور سوادشان، حرف‌شان را بزنند و در صدد دلسرد كردن آن‌ها به نفع اداره مورد علاقه‌تان نباشيد! (اميدوارم منظور ما را فهميده باشيد)
دمت گرم یافته.......گل گفتی
نخل هر سال به اندازه حدود 1 برگ به ارتفاعش اضافه میشه. تا وقتی این نخل ها مقداری بزرگ بشن، ده سالی طول میکشه، تازه زیبایی خاصی نداره.
یا چرا در ورودی شرقی شهر(کمالوند) اکثرا از کاج استفاده شده؟!
درخت نخل در کنار باقی درخت ها مثل چنار، زیبا به چشم میاد. مثل بلوار جام جم(روبرو شهربازی)
ورودی ملایر از چنار استفاده کردن. چقدر زیباست
اما این کاج های خرم آباد بعد از n سال هم زیبایی خاصی ندارن
ولی اضافه کنم که فرضا هم جمع آوری شوند و جایگزین با درختان بومی شوند که باید هم این اتفاق بیافتد،آیا قطع درختان 4-5 ساله نخل که در حال تیشه زدن به ریشه صنعت گردشگری نوپای خرم آباد هستند کاری غیر اصولی است؟ آیا قطع درختان نخل که فقط 4-5 سال دارند فاجعه زیست محیطی است ؟ یا قطع 45 درخت 80-90 سال چنار در باغ افسران خرم اباد ؟ یا قطع روزانه درختان کهنسال چنار در خیابان های مطهری و شهدا ؟ آیا میدانید که درخت نخل و کاج جز درختانی هستند که در تغییرات دمایی چند سال اخیر خرم اباد که تابستان این شهر را به جهنم تبدیل نموده اند بی تاثیر نبوده اند ؟؟ آیا جمع اوری این درختان غیر بومی و جایگزینی آن با درختان بومی استان و خرم اباد کاری غیر کارشناسیست؟
باخواندن برخی از نظرات دوستان 2 چیز در ذهن متبادر می شود
1. یا مطلب را به درستی مطالعه نکرده اند و از سر نا آگاهی اظهار نظر می کنندو یا منافع شان در خطر است
3. و یا به هر روی می خواهند به گونه ای اظهار وجود کنند
_____________________________
يافته: كفر چو مني گزاف و آسان نبود... دوست عزيز باز هم «اظهار نظر» را «اضحار نظر» نوشته‌اي!
چشم خود را باز كنيد وببينيد در كنار هر يك انتقاد حداقل چند خبر مثبت از شهرداري زده‌ايم و به ياري آنان شتافته‌ايم.
شما كاسه داغ‌تر از آش نباشيد. اگر شهرداري اعتراض يا جوابيه‌اي به مطلب ناحقي داشته باشد از طريق روابط عمومي ارسال مي‌كند.
از قديم گفته‌اند: حرف حق جواب ندارد. همين ديشب يكي از كاكنار شهداري در اين خصوص حق را به ما مي‌داد كه درخت نخل باعث ميشود مسافران و گردشگران را شهري به گرماي اهواز و آبادان تلقي كنند و ...
______________________
يافته: غلط املايي شما توسط مدير مسوول ثبت شده نه آقاي ساكي. وقتي شما به نقد سازنده گير مي‌دهيد ما هم مي‌توانيم از همين چند خط نوشته شما ايراد بگيريم. اما هدف نويسنده مطلب، توجه به نقايش و رفع مشكلات شهر بوده نه اين كه توپ و تانك بردارد و به شهرداري خرم‌آباد حمله كند (اين طور كه شما نوشته‌ايد)
كارمندان زحمتكش شهرداري نيز در حد توان و با توجه به بضاعت موجود تلاش خود را مي :نند. خداوند عوض خيرشان بدهد. اما دليل نمي‌شود خوب‌تر را جايگزين خوب نكنيم
یه کم واقه بینانه برخورد کنید
آیا هر کسی موضوع و چالشی به جز کلانشهر شدن خرم آباد را بررسی کند یعنی دلسوز نیست !!
ابتدا باید ما مسائل ریز را بررسی کنیم و زمینه و شرایط کلانشهر شدن خرم آباد را فراهم آوریم
همه ما، آرزوی می کنیم که خرم آباد را در آینده جز کلانشهرها ببینیم و از مزایای فراوان این امتیاز بزرگ بهره بگیریم ولی ابتدا باید شرایط این امر را پایه گذاری کنیم و مشکلات موجود را حل نماییم
سنگ بزرگ نشانه نزدن است ! چرا که خرم آباد با کلانشهر فاصله بسیاری دارد بروید و شرایط کلان شهر شدن را مطالعه کنید و ببید که چه شرایط نفس گیری برای ارتقا درجه شهرداری به 11 و کلانشهر شدن یک شهر نیاز است
ادامه دارد......
فقط همین بس که بگویم که 1) یک کلانشهر معمولاً از یک شهر مرکزی و تعدادی شهر اقماری تشکیل شده‌است. آیا خرم آباد شهرهایی اقماری دارد ؟؟؟
2)کلانشهرها معمولاً از اهمّیّت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به‌حساب می شوند.آیا خرم اباد جز مراکز مهم اقتصادی و تجاری کشور است ؟؟
3) حداقل جمعیت شهری بالای 500 هزار نفر : آِیا خرم آباد 350 هزار جمعیتش بالای 500 هزار نفر است !!!
آیا جایگزینی درخت نخلی که کمر به نابودی اکوسیستم حساس خرم اباد بسته است با درختان بومی استان تند روی است!! یا اینکه بدون هیچ اطلاعی از شرایط کلانشهر شدن یک شهر، فقط در بوق و سورنا کنید و بدون هیچ دلیل و استدلالی بر حرفتان تاکید کنید
آیا در همین کلانشهرهایی که اسم برده اید،از این گونه شاهکارهای زیست محیطی پیدا می کنید ؟؟
کلانشهر شدن یعنی الگوی سایر شهرها و ... آیا خرم اباد با این شرایط کنونی (علی رغم استعدادهای بالقوه و بی بدیلش) مستعد کلانشهر شدن هست؟ گناه ؛ مردمی دارند که به خاطر طرز فکر و کارهای غیر کارشناسانه مسئولین از آب و نان حداقل در آمد گردشگری شهرشان در حال محروم شدن هستند؟
گناه اکوسیستم حساس زاگرس دارد که با این سوء مدیریت ها در حال نابود شدن است
گناه مردمی دارند که این چند ساله اخیر از تلاش های و کارهای شهرداری در چند ساله اخیر در امر فضای سبز از فرط گرمای جهنمی شهر جرات بیرون رفتن از خانه هایشان را ندارند
نمونه اش ورودی شهر از سمت ماسور تمام بلوار های کناری ومیانی رو چمن کاشتن ولی اصلا خبری از مراقبت ونگهداری ازاین پوشش نمیشه.. اینجوری فایده نداره حالا بیان درخت بکارن وقتی که مراقبت نباشه بی فایده ست.. بعدشم این همه مشکل توی این شهر که از همه مهم تر نظافت بلوارها وخیابونا چه اصلی وچه فرعی .. اصلا چندماهه انگاری این کار (نظافت) توی این شهر تعطیل شده.
ببخشید من متوجه این جمله شما نشدم:
آیا میدانید که درخت نخل و کاج جز درختانی هستند که در تغییرات دمایی چند سال اخیر خرم اباد که تابستان این شهر را به جهنم تبدیل نموده اند بی تاثیر نبوده اند ؟؟
یعنی چی؟ یعنی کاج و نخل باعث گرم شدن بیشتر شهر شدن؟ داریم همچین چیزی؟؟؟؟
در خت نخل کاليفرنيا يک گونه غير بومي و مهاجم محسوب ميشود و کاشت ان کاملا غير مهندسي مي باشد- حتي برخي اساتيد تراز اول رشته منابع طبيعي مانند دکتر حسين اخاني با کاشت اين گونه هاي مهاجم وسوزني برگان هم مخالفند-
چرا به جاي نخل تک لپهاي از گونه هاي بومي استفاده نشود- ميتوان بدون قطع نخلها انها را جابجا نمود و تقديم به استان هاي گرمسيري کرد- فقط از سطح شهر خرم اباد بايد پاکسازي شوند
توی اصفهان نخل ها کمی به بار میشینه ولی به مرحله رسیدن نمیرسه...
البته جناب آقای ساکی به مطلب خیلی خوبی اشاره کردن و اون هم جایگزین کردن درختان بومی به جای در خت های پنچه کلاغی که هم بی خاصیت هستن هم زشت اما کو گوش شنوا
آقای حسنوند بزرگان دینی ما به جای دهات بادیه نشین ویا چوپان بودند خودتو ازسخنان نسنجیده ناراحت نکن
در ضمن میدونی بزرگترین دکده دنیا کجاست همین جاست ایران لرستان دکده خرم آباد
اینشم افتخاره