امروزه شهرداری‌ها مهم‌ترین نهاد متولي عمران شهري و ارائه خدمات به شهروندان هستند. در اين راستا آنچه مهم است به دليل عدم وجود درآمدهاي پايدار شهري و لزوم ارائه خدمات متنوع و گسترده به شهروندان لزوم توجه به بهره‌وری و كاهش هزینه‌ها به‌منظور ارائه خدمات گسترده و متنوع به شهروندان بسيار ضروري و لازم است. يكي از مفاهيم ضروري كه پرداختن به آن در شهرداری‌ها و بخصوص در زمينه اجراي پروژه‌ها بسيار ضروري است توجه به مفهوم مهندسي ارزش در كليه فعالیت‌ها و پروژه‌ها است. مهندسی ارزش رويكردي خلاقانه است كه به‌منظور بهينه كردن هزینه‌های چرخه حيات پروژه، كاهش زمان، افزايش منافع، بهبود كيفيت، حل مشكلات و استفاده اثربخش از منابع مورداستفاده قرار می‌گیرد.

با نگاهی گذرا به خصوصیات اجرای یک پروژه همچون پیچیدگی بالا، هزینه و زمان زیاد، درگیر بودن دستگاه‌های اجرائی متعدد و ... می‌توان دریافت که حل تمامی مسائل فوق کاری بسیار دشوار و طاقت‌فرسا برای مدیران است. اکنون این پرسش‌ها به ذهن می‌رسد که آیا واقعاً نمی‌توان این مشکلات را کاهش داد؟

با مطالعه بسیاری از روش‌های مواجهه با این مسائل می‌توان نتیجه گرفت که آنان جهت حل این مشکلات صرفاً هزینه نکرده‌اند و با استفاده بهینه از شرایط موجود توانسته‌اند بر مشکلات پیش‌روی خود در غلبه کنند. یکی از این روش‌ها که توانسته ضمن ثابت نگه‌داشتن و یا کاهش هزینه‌های طرح‌ها موجب افزایش کیفیت پروژه‌ها شود، استفاده از مهندسی ارزش در پروژه‌ها است.

مهندسی ارزش به کمک گستره وسیعی از دانش و تجربیات متخصصین و با تمرکز بر کارکردهای پروژه، نتایج قابل‌اجرا برای بهبود را به‌سرعت ارائه می‌کند. بر اساس تعریف معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی، مهندسی ارزش کاربرد سازمان‌یافته فنون شناخته‌شده‌ای است که برای بررسی عملکرد یک محصول و یا خدمت مورداستفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از فکر خلاق به‌منظور تأمین کارکرد موردنیاز برای تحقق اهداف طرح به‌طور مطمئن و با کمترین هزینه دوران عمر و با حفظ و یا ارتقای کیفیت و حفظ ایمنی و ویژگی‌های زیست‌محیطی می‌باشد هدف مهندسی ارزش ارایه راهکارهای قابل‌اجرا در راستای حل مسأله، کاهش هزینه و افزایش کیفیت (عملکرد) است که تمامی این موارد در گرو توجه به کارکرد پروژه یا محصول می‌باشد، اما تحقق اهداف موردنظر در کوتاه‌ترین زمان ممکن بسیار مهم است. یافتن نقطه بهینه (تعادل) بین کارکرد، کیفیت و هزینه هدف دیگر مهندسی ارزش می‌باشد. در واقع هدف کلی مهندسی ارزش، افزایش ارزش پروژه است.

دلایل اصلی به‌کارگیری مهندسی ارزش شامل: 1- هزینه‌های بالای اجرای پروژه 2- فاصله زیاد بین طراحی و اجرا 3- دشواری اجرای پروژه‌ها 4- پیچیدگی بالای پروژه‌ها 5- کمبود اطلاعات اولیه 5- کمبود ارتباطات بین عوامل طرح 6- پیشرفت فناوری‌های مورداستفاده و بهبود استانداردها 7- خلاقیت 8- باورهای صادقانه ولی نادرست اولیه 9- تغییر قوانین، ضوابط و مقررات 10- تغییر در نیاز کارفرما 11- تغییر شرایط محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی 12- تغییر مشخصات فنی طرح 13- تغییر در منابع مورداستفاده.

 باید به این نکته مهم توجه نمود که بهبود صورت گرفته به کمک مهندسی ارزش صرفاً ناشی از عدم مطالعه کافی یا دقت در بررسی‌های فنی- اقتصادی طرح نبوده بلکه فاصله زمانی بین مراحل طراحی، اجرا و بهره‌برداری پروژه از یک‌سو و بررسی و خلاقیت گروهی و هم‌افزایی تیم مطالعه ارزش از سوی دیگر موجب بهبود و صرفه‌جویی غیرقابل تصور به واسطه انجام مهندسی ارزش در پروژه‌ها می‌گردد نقاط قوت مهندسی ارزش نسبت به سایر روش‌های کاهش هزینه و بهبود کیفیت، تمرکز بر کارکردهای پروژه یا محصول و بهره‌گیری از خلاقیت گروهی و هم‌افزایی حاصل از آن در جهت ارائه راهکارهای قابل‌اجرا در حداقل زمان ممکن می‌باشد. در نگاه اول به نظر می‌رسد حوزه اصلی کاربرد مهندسی ارزش در پروژه‌های عمرانی است، اما در حال حاضر در دنیا مهندسی ارزش در حوزه‌های مختلفی چون فرآیندهای تولیدی، تولید محصول جدید، تجهیزات، نرم‌افزارها و ... و همچنین ارائه خدمات، سامانه‌های مدیریتی و آموزشی، تخصیص منابع، تحلیل فرآیند، معماری، طراحی مهندسی و بازاریابی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهندسی ارزش در تمام مراحل یک پروژه قابل اجرا است، اما بیشترین سود حاصل از آن در مراحل ابتدایی برنامه‌ریزی و طراحی پروژه صورت می‌گیرد که انعطاف‌پذیری کارفرما و طراح بیشتر، اعمال تغییرات ساده‌تر و تأثیر تغییرات بر زمان‌بندی پروژه کمتر است و هزینه کمتری را نیز به پروژه تحمیل می‌کند... مهندسی ارزش علاوه بر مزایای اصلی آن مانند بهبود کیفیت طرح و کاهش هزینه، مزایای دیگری همچون 1- ایجاد هم‌افزایی در سازمان 2- بهبود ارتباطات بین عوامل طرح 3- امکان استفاده ایده‌های قابل اجرا در پروژه‌های مشابه 4- افزایش روحیه کارگروهی در سازمان 5- آشنایی عوامل طرح با تفکر سودمند کارکردگرا 6- ترویج تفکر خلاق و ساختار شکن؛ نیز دارد. شعار مهندسی ارزش همیشه یک راه بهتر و مؤثرتر برای انجام کارها وجود دارد.

با اين مقدمه و با توجه به گستردگي خدمات ارائه شده در شهرداری‌ها لزوم توجه ويژه به اين مفهوم مهجور بيش از پيش اهميت می‌یابد. در حال حاضر با نگاهي به وضعيت بودجه شهرداري خرم‌آباد و با تحليل ميزان سهم شهروندان از بودجه شهرداري كه در حدود 3 میلیون و 400 هزار ريال است و نيز با نگاهي به گستردگي شهر و افزايش جمعيت و عدم تحقق درآمدهاي شهرداري و نيز بالابودن مطالبات از شهرداري مهندسي ارزش اهميتي دوچندان می‌یابد. شهرداری‌ خرم‌آباد در حال حاضر با مشکل نقدینگی و کمبود منابع مالی برای اجرا یا تکمیل پروژه‌های عمران شهری و وجود هزینه‌های غیرضروری در درون طرح‌های عمرانی و غیر عمرانی روبرو است. این مشکل اهمیت تأمین منابع مالی پایدار برای شهرداری‌ را دوچندان کرده و استفاده‌ بهینه از منابع موجود ضرورت بیشتری یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهندسی ارزش همچنین تأثیر بسزایی در صرفه‌جویی سرمایه‌گذاری اولیه، پیشگیری از هزینه‌های دوره‌ بهره‌برداری و نگهداری، صرفه‌جویی در زمان و هزینه و به‌طور کلی در بودجه پروژه‌های عمرانی شهری، بهینه کردن ارزش کلی و جزئی پروژه‌های عمران شهری، بالا بردن کیفیت و روان‌سازی گردش کارها دارد. به کارگیری مهندسی ارزش در قوانین برنامه‌های سوم، چهارم و پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تاکید شده است.