با مشخص شدن اعضای شورای شهر، نوبت به انتخاب شهردار بهعنوان اصلیترین وظیفه شوراها میرسد تا تیمی که منتخب مستقیم مردم هستند با ارزیابی معیارها و شاخصهای موردنیاز بتوانند مسیر مدیریت شهری را برای مدت چهار سال مشخص کنند.
با اینکه تحصیلات مرتبط شهری و مهندسی یکی از معیارهای لازم برای انتخاب یک شهردار همواره مورد توجه بوده است اما نگاه همه جانبه به شهر و رویکردهای اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی، امنیت و سلامت روانی حاکم بر شهر هم نباید نادیده گرفته شود.
هر شهر به تناسب وسعت و جمعیتی که در خود جای میدهد مسائل و راهکارهای خاص خود را میطلبد، در کلانشهرها ترافیک و آلودگی هوا از واضحترین مشکلاتی است که باید برای آنها راهکار و برنامه باید داشت.
شهردار به تعریف لغوی کسی است که شهر را در اختیار دارد در کشورهای توسعهیافته معمولاً شهرداران از همه حیث بر سایر قوای سیاسی ارجحیت دارند و مردم شهردار خود را بیشتر از فرماندار یا والی یا نماینده خود میشناسند و بنا بر تعریف دانشنامهای، به نگهبان یا گردانندهٔ شهر، شهردار یا شارمند گفته میشود.
اما بر اساس معانی رایج در ایران، شهرداری نهادی عمومی، غیر دولتی، محلی و خودکفا است یعنی مثل دیگر نهادهای دولتی از بودجه دولتی استفاده نمیکند و باید دارای درآمد محلی برای اداره خود باشد که این درآمد توسط شورای اسلامی شهر به تصویب رسیده و در قالب عوارض متعلقه از مردم اخذ میشود.
حال اینکه یک شهردار خوب باید دارای چه ویژگیهایی باشد، موضوعی است که در گفتوگو با کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته است.
هرمز نصیری مدیرکل امور شهری استانداری لرستان در این خصوص به ایرنا گفت: از ویژگی و شاخصهایی که یک شهردار باید داشته باشد خداترس بودن اوست تا متعاقب چنین روحیهای بدون واهمه از هر چیزی خود را پایبند در عمل به قانون بداند و در راستای صلاح مردم حرکت کند.
وی اضافه کرد: شهردار باید بدون وابستگی به هیچ حزب و گروهی رسیدگی به امور مردم برای او در اولویت قرار داشته باشد و شهرداری که سیاست در آن دخالت داده شود بدون شک نمیتواند شهرداری موفقی باشد.
مدیرکل امور شهری استانداری لرستان همچنین گفت: در عین حال یکی از ویژگیهایی که یک شهردار باید داشته باشد تخصص و تجربه کافی در بحث اداره امور شهری است تا زمانی که در سمت شهردار نشست خود متخصصی تمام عیار در امور شهری و قانون بلد باشد.
نصیری اظهار کرد: شهردار باید با انگیزه خدمت به مردم روی کار آید و بعد از انتخاب شدنش در این سمت باید از تمام قابلیتها و ظرفیتهای مجموعه شهرداری به بهترین نحو ممکن استفاده کند تا بتواند توزیع عادلانهای از خدمات شهری را برای مردم در تمام نقاط شهر داشته باشد.
وی که خود در سابقه کاریاش سمت شهردار بودن را هم دارد گفت: شهرداری با دستگاههای مختلفی در ارتباط است بنابراین شهردار باید اهل تعامل باشد و با تمام مسئولین دستگاههای اجرایی، استانداری، ائمه جمعه و ادارات مرتبط ارتباط خوبی برقرار کند.
نصیری اظهار کرد: شهردار باید در عین حالی که شورا باور است در ازای اینکه از طرف شورا به سمت شهردار شدن میرسد نباید خارج از چارچوب قانون و برای رضایت و خرسندی اشخاص و یا افرادی خاص وعده و قول و قرارهایی بدهد.
وی با تاکید بر اینکه شهرداری وظایف پویایی دارد و به عبارتی هر شخص از لحظه تولد تا زمان مرگ ناگزیر از ارتباط با این مجموعه است گفت: یک شهردار خوب باید در عین تعهد و تخصصی که دارد یک جامعهشناس خوبی باشد و بداند دقیقاً برای ایجاد آرامش و نشاط در چهره شهر نیاز مردم چیست.
این متخصص در امور شهری تصریح کرد: یک شهردار خوب در فضای سبز و ایجاد پارکها و اماکن عمومی و تفریحی سطح شهر خواسته و رضایت و آرامش مردم را باید موردتوجه قرار دهد.
مدیرکل امور شهری استانداری لرستان با بیان اینکه جمع شدن تمام این شاخصها در یک نفر امکانپذیر نیست گفت: شهردار باید با آشنایی به امورات مرتبط با شهرداری از توان و تجربه مدیریتی خوبی برخوردار باشد تا بتواند از اشخاص و متخصصینی که در بدنه شهرداری به کار گرفته شدهاند مشاوره و بهره لازم را بگیرد.
مجتبی ترکارانی، رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان نیز در این خصوص در گفتوگو با ایرنا گفت: تحصیلات مرتبط با مدیریت شهری و اقتصادی برای شهردار میتواند معیار خوبی باشد اما ضروری نیست بلکه با دارا بودن معیارهایی همچون توان اجرایی و مدیریتی و سابقه سالم مالی و اقتصادی به انتخاب یک شهردار خوب کمک میکند.
وی با اشاره به اینکه شهردار باید فارغ از گرایشهای سیاسی به موضع مدیریت شهری توجه داشته باشد اظهار کرد: در انتخاب شهردار باید توجه داشت که شخصی با گرایشهای تند سیاسی نباشد چون در این صورت لاجرم به سمت جناح و گروهی که به آنها احساس تعلق میکند متمایل خواهد شد.
این کارشناس در حوزه جامعهشناسی شهری گفت: شخصی که به عنوان شهردار انتخاب میشود باید در حوزه مدیریت شهری نگاهی همهجانبه داشته باشد و رویکردهای فرهنگی و اجتماعی به شهر داشته باشد تا بتواند ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی زیستمحیطی، شهری و فنی را با هم مورد توجه قرار دهد.
وی با بیان اینکه صرف توجه به ساختمانها و بناهای زیبا منتج به شهری مطلوب نمیشود اضافه کرد: افرادی با تجربههای مدیریتی موفق که در عین حال متخصصین علوم اجتماعی هستند گاه میتوانند گزینههای موفقی برای شهردار شدن باشند.
ترکارانی با اشاره به آسیب عدم ثبات مدیریتی به عنوان یکی از آسیبهای شهرداران گفت: با توجه به انتخاب شهردار توسط شوراها، همواره این تهدید وجود دارد که شهردار مجبور به امتیازدهی به شوراها باشد.
این جامعهشناس افزود: گاهی شهردار برای فرار از این تهدید، خود را به برای بقا به نهادهای قدرت بالاتر و یا دولت وصل کند که در این صورت دیگر آن وظیفه پاسخگویی به شوراها را اعمال نخواهد کرد.
رئیس انجمن جامعهشناسی لرستان با بیان اینکه از دیگر آسیبهای مرتبط با شهرداران نداشتن برنامههای میانمدت و بلندمدت است گفت: شهرداران چون احساس ثبات در عمر مدیریتی خود ندارند وقت خود را ترجیح میدهند صرف کارها و طرحهای کوتاهمدتی کنند تا توان مدیریتی خود را بیشتر به رخ بکشانند و در نتیجه چنین اقداماتی از پرداختن به طرحها و برنامههای بهصورت میان مدت و بلند مدت باز میمانند.
به گفته وی به عبارتی میتوان چنین نتیجه گرفت که اگر شهرساز نمیتوان بود، ولی میتوان مدیریت شهرسازانه داشت و اگر معمار نمیتوان بود، میتوان مدیریت معمارانه داشت که این امر مستلزم توجه به شاخص توان مدیریتی در انتخاب یک شهردار با هر نوع تحصیلاتی است.
خرمآباد- ایرنا
دیدگاهها
آقایان نصیری
مختاری
علیرضا صادقی
گزینه های مناسبی برای شهرداری خرم آباد هستند
و بهترین شکل آن حضور هر سه نفر همزمان مدیریت های مختلف شهرداری را عهددار شوند
اگر میخوایم یک شهردار داشته باشیم که به تمامی مناطق شهر از جنوب تا مرکز وشمال شهر اهمیت بده فقط مهندس نصیری می تونه!چون بهترین هست