ین روزها بازار نظرسنجی‌های تلگرامی داغ است، برخی کانال‌های تلگرامی با این منطق که امکان دست‌کاری نظرسنجی‌های تلگرامی وجود ندارد و این نوع نظرسنجی‌ها می‌توانند مبنایی برای کشف میزان اقبال عمومی به کاندیداها باشند؛ اقدام به نظرسنجی به شیوه‌ی مجازی می‌کنند.

در این میان کاندیداها که برای اولین بار خود را در معرض چنین پدیده‌ی جدید و شگرفی می‌بینند، تمام تلاش خود را می‌کنند که در این انتخابات مجازی از رقبایشان جا نمانده و نتایج نظرسنجی را به هر ترفندی به سود خود تمام کنند. جالب اینجاست که حتی بسیاری از نخبگان و متخصصان نیز که بارها کارهای پژوهشی و علمی انجام داده‌اند و خود دستی بر آتش نظرسنجی دارند؛ در دام این نوع نظرسنجی و یا به عبارتی نظرسازی‌ها افتاده و لینک نظرسنجی‌های مختلف را میان دوستان و گروه‌هایی که عضو هستند توزیع می‌کنند.

برای پاسخ به این سوال باید گفت که اساساً مسئله و مشکل نظرسنجی‌های تلگرامی، دست‌کاری و به عبارتی «هک» کردن آن نبوده، بلکه موضوع بسیار مهم دیگری به نام حجم نمونه است. حجم نمونه یکی از ابتدایی‌ترین و اساسی‌ترین مسائل در نظرسنجی‌ها است که اگر به درستی انتخاب شود، نتایج تحقیق و افکارسنجی تا حدود زیادی دارای اعتبار و روایی خواهد بود.

پاشنه‌ی آشیل نظرسنجی‌های تلگرامی نیز همین موضوع است. معمولاً ترکیب عمده‌ی گروه‌ها و کانال‌های تلگرامی را جمعیت‌هایی تشکیل می‌دهند که توزیع مناسبی از افراد جامعه در آن حضور ندارند. به عنوان مثال در کانال و یا گروهی اکثر افراد می‌توانند اصلاح‌طلب و یا اصولگرا باشند. یقیناً در کانال یا گروهی که اعضاء آن همگی اساتید دانشگاه‌ هستند، افراد عادی و اقشار با تحصیلات پایین‌تر کمتر حضور دارند و بالعکس. طبیعی است اعضاء چنان گروه‌هایی در هنگام توزیع لینک نظرسنجی آن را برای هم‌صنفان خود ارسال کرده و بر نامناسب بودن حجم نمونه‌ها می‌افزایند.

مسئله‌ی بغرنج‌تر اینکه برخی کاندیداهای شورای شهر، با توان ارتباطی بالایی که دارند، خود حجم نمونه‌ی این نظرسنجی‌ها را انتخاب می‌کنند. در چنین شرایطی کاندیداهای پر رو تر که خود از مخاطبان می‌خواهند که در این نظرسنجی‌ها شرکت کنند و با این روش به‌نوعی رأی آن‌ها را گدایی می‌کنند، موفق‌تر عمل نموده و این نوع نظرسنجی را هرچه بیشتر به یک بازی کودکانه تبدیل می‌کنند.

در چنین شرایطی اصلاً نباید تعجب کرد که نتایج واقعی انتخابات که در پای صندوق‌های رأی رقم می‎‌خورد با نتایج این نوع نظرسنجی‌ها متفاوت باشد.

 

تحلیل رسانه

دیدگاه‌ها