یک- باید تکلیفمان را با خودمان روشن کنیم، منظورم تکلیفمان با مسلمانی خودمان است. شاید دراینباره قبلاً هم حرفهایی زدهام اما درهرصورت به زبانهای مختلف باید تکرار کرد تا شاید اثرگذار باشد.
دو- یکی از موضوعاتی که غالباً به آن کمتوجهی میکنیم، تکالیفی است که خداوند ما را بدانها سفارش و یا ملزم کرده است. در هر زمینه تکلیفی داریم و اگر نبود تکلیف و وظیفهای که باید بشناسیم و به آن عمل کنیم هرآینه به پوچی و بیهودگی میگراییدیم. بدون شناخت و معرفت کافی رفتن، راه به بیراهه سپردن و عمر صرف غیرواقع نمودن است، به تعبیر مولوی چون تیراندازی که:
تیرانداز بهسوی سایه او
ترکشش خالی شود از جستجو
ترکش عمرش تهی شد عمر رفت
از دویدن در شکار سایه تفت
شناخت و عمل به تکلیف دو عنصر مهمی هستند که ما را در مسیر مقصد و شاهراه هدایت قرار میدهند.
سه- هر چه بهروزهای انتخابات نزدیک و نزدیکتر میشویم بهرهگیری و استفاده ما از ابزار رسانه گستردهتر میشود. بیتردید مسلمانی ما حکم میکند؛ حال که امکان رسانهای و قدرت جذب مخاطب یافتهایم، نیمنگاهی هم به بایستهها یا همان وظایفمان بیندازیم تا هم بتوانیم از این فضای اثرگذار بهره ببریم و هم پوچ نیندوزیم. فضای مجازی یک واقعیت است و رسانه یک ضرورت و حال که این دو به همآمیختهاند، به واقعیتی ضروری تبدیلشدهاند. واقعیتی قطعی که تدبیر و وظیفه، به ما میآموزد که نباید درهای جهان را بروی خود ببندیم و خود را محبوس و محروم از امکانات موجود رسانهای نماییم. در جهان امروز پشت کردن به فضای رسانه اعم از مجازی و غیرمجازی، در حکم بستنِ درْ به رویِ دانایی است. باید بدانیم و بتوانیم که این امکان فراهم است تا از فضای مجازی پلی مستحکم به حقیقت بزنیم.
نکته مهم و شاید حلقهٔ مفقوده و نقطهضعف مواجههٔ ما با فضای مجازی، ضعف در تولید محتواست، ضعفی که از ما یک مصرفکننده ضعیف میسازد و گاه به تکرار طوطیوارمان وادار میکند.
چهار- حال به کلام خداوند رجوع میکنیم؛ اگر به این مهم توجه کنیم که ما بنا به نص صریح قرآن نسبت به آنچه میگوییم و میپراکنیم مسئولیم،
و باید جوابگو باشیم قطعاً ارسال (send) و بازنشانی (copy) کردنهای ما با تأمل و مداقه بیشتر انجام میشود و در پی تولید محتوای دقیق، درست و کارآمد خواهیم رفت. فراموش نکنیم که قرآن ما را به «قول سدید» خوانده است. قُولُوا قَوْلاً سَدیِداً (احزاب/70)
و قول سدید یعنی سخن راست و استوار، خالی از لغو و خلل که مطابق با واقع و البته نافع هم باشد.
و دیگر آنکه؛ دقت کنیم، ما ازآنچه دربارهٔ دیگران بهدروغ میگوییم مورد سؤال قرار خواهیم گرفت، مورد سؤال قرار گرفتن همان مواخذه شدن است و بدانیم که خداوند وقتی نسبت به موضوعی قسم یاد میکند شوخی و لفّاظی نمیکند، حتماً امر جدی و مهمی در میان است. تاْللَّهِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا کُنْتُمْ تَفْتَروُن/(نحل/55). «قسم به خداوند که درباره دروغهایی که میگویید از شما سؤال خواهد شد.» پس اگر مسلمانیم و به کلام خداوند ایمانداریم مبادا مشمول این فریاد خواجه شیراز گردیم که:
«وای اگر از پس امروز بود فردایی»
محمدجعفر محمدزاده