از رودخانههای پر آب و راههای صعبالعبور بگذرید و هرکجا که رسیدید خانهتان را علم کنید؟ خانهای به گستردگی آسمان و پهنای زمین و پر از عطر گلهای وحشی.
آنوقت صبح زود، آفتابنزده بلند شوید با صدای قوقولیقوقو، خانهتان را به کول ببندید و پابهپا با ایل همراه شوید؟ با رسیدن به مقصد دور تژگاه سیاهچادری بنشینید و با خوردن چایی زغالی تازهدمی نفسی تازه کنید و چشم به شعلههای پر کش و قوس آتش بدوزید و با صدای کمانچه به عالمی دیگر بروید؟ آنگاه، ناخودآگاه لحظهای چشمانتان به چهره آفتابسوخته میزبانتان بیفتد که همه چاشتش را برای شما گذاشته و روز بعد بیشتر از دیروز شما را شرمنده میهمان نوزیاش بکند؟
آیا میدانید از کدام میهماننوازی میگویم؟ از میهماننوازی مردمان اصیل عشایر لرستان میگویم که در قالب ایلها و طوایف مختلف با فرهنگها، زبانها و گویشهای شیرین هنوز به صورت کهنترین شیوه زیست بشر زندگی میکنند. با تولیدات دامی که به دور از هر گونه مواد شیمیایی و نگهدارنده ناب بودنشان را مزمزه میکنی و پوشاک رنگارنگی که چشم هر گردشگری را خیره میکند. در کنار کوچ سنتی ایل، از قشلاق به ییلاق یا بلعکس، خاطراتی را برای هر گردشگری رقم میزند که باز هم دوست دارد حداقل یکبار دیگر تجربه کند و چند روزی را به دور از هیاهوی ماشینیسم، اکوتوریسم رنگارنگ لرستان را ببیند و درک کند فرهنگ غنی مردمان میهماننواز عشایر لرستان را.
لرستان جاذبههای منحصربه فردی برای گردشگری دارد اما دیدنیترین بخش آن، گردشگری عشایری و پابهپای ایل رفتن است. رفتن از بین جنگلهای انبوه بنه و بلوط، درههای وهمانگیز، غارهای شگفتانگیز، کوههای سربهفلککشیده، رودها، چشمهها و آبشارهای طربانگیز است. اگرچه متأسفانه در گذر زمان بخشی از این سبک زندگی از بین رفت اما چهارده هزار خانوار هنوز به این شیوه زندگی میکنند به صورت کوچرو یا نیمهکوچرو. آنها به دور از هیاهوی زندگی ماشینی با حفظ سنتها و ارزشهایی که بدان پابند هستند آداب و رسوم روزمره زندگی نیاکانمان را به تصویر میکشند. به عنوان کهنترین شیوه زیست زندگی بشر که متاسفانه سبک زندگیشان از دیدهها پنهان مانده و سفر به مناطق عشایری لرستان هنوز در لیست گردش گردشگران داخلی و خارجی قرار نگرفته است.
سرزمین ایلیاتی لرستان، قلب تپنده ایران است و جغرافیای چهارفصلمان که خودش ایران کوچکی است از قابلیت و پتانسیل زیادی برای جذب گردشگر در مناطق عشایری برخوردار است. اگر خوب برنامهریزی شود علاوه بر اشتغالزایی و درآمدآفرینی میتواند در ارتقاء سطح فرهنگی و معرفی جاذبههای فرهنگی عشایر بسیار موثر باشد و تاثیر بسزایی در توسعه و تنوع بخشی به اقتصاد منطقهای، بخصوص در زندگی کوچنشینی داشته باشد.
گسترش گردشگری عشایری لرستان:
گردشگری در روح و جان همه آدمهاست و از دیرباز همه از تجربه این حس لذت میبردند که به تدریج مراحلی را طی کرد و شاخه به شاخه شد. امروزه از نوینترین زیرشاخهها گردشگری، گردشگری عشایری است که چشماندازش، معرفی مناطق عشایری و مهمتر از آن نحوه زندگی و آداب و رسوم عشایر است. امروزه مشتاقان زیادی وجود دارند تا این سبک زندگی را تجربه کنند. هر چند که تکنولوژی از بکر بودن زندگیشان کاسته و آن را تحت تأثیر قرار داده است اما همچنان کوچنشینان لر بسیاری از سنتها را حفظ کرده و دیدن و آشنایی با این سنتها برای گردشگران داخلی و خارجی بسیار جذاب میباشد.
اگر کمی همت کنیم و چشماندازی از آیینهای عشایری و سنتهای قدیمی سور و سوگ و شاهنامه خوانی را به گردشگران معرفی کنیم، میتوانیم گردشگری عشایری لرستان را به یکی از کانونهای بزرگ گردشگری در کشور، منطقه و حتی جهان تبدیل کنیم و هزاران ایرانگرد و جهانگرد را به اکوتوریسم(طبیعتگردی) لرستان بکشانیم. فقط کافیست همت کنیم.
اگر بخواهیم گردشگری عشایر لرستان رونق بگیرد باید به فرهنگ غنی ایلات و عشایر توجه کنیم و گردشگری را از شکل تکبعدی خارج کنیم و گردشگری عشایر را هم مورد توجه قرار دهیم. چون تا به امروز عشایر درست به مردم معرفی نشدهاند و خیلیها شناخت درستی از عشایر و ایلات ندارند. هرچند به قول مرحوم دولتآبادی همه ما از ایل آمدهایم.
برای جذب گردشگر در مناطق عشایری باید برای توریستها تسهیلات رفاهی فراهم گردد تا چند روزی را که دل به طبیعت بکر کوههای لرستان میدهند نه سخت زندگی را بگذرانند و نه مردمان ایل را به زحمت بیاندازند. در کنار اینکه گردشگران، تفهیم شوند که به حریم خصوصی مردمان عشایر وارد نشوند. دفاتری مسئولیت بگیرد و برای گردشگری عشایر از مشتاقان ثبتنام نماید. در قالب تورهایی آنها را به عشایر ببرد و در واقع این دفاتر پل ارتباطی بین گردشگران و عشایر باشند. در این راستا با تورهای مخصوصی با نام: ایل گردی، کوچ پاییزه یا کوچ بهاره گردشگران را به عشایر ببرد و با برگزاری جشنوارهها تجربه منحصربهفردترین حس دنیا «شبی را سر کردن در سیاهچادری» را در گردشگران به وجود بیاورند.
زینب بیرانوند
دیدگاهها
امیدوارم که در اینده ای نچندان دور شاهد ارج نهادن به این برهنگ ورسوم بی مثال عشایر غیور باشیم و وصنعت توریسم در این مرز پرگهر شکوفا گردد وعشایرزحمت کش هم سهم بسزایی در رونق این صنعت داشته باشد.سپاس از زحمت وافرتان در به تصویر کشیدن چهره زیبا وبی الایش زندگی پرمشقت عشایری.
باسپاس.